اعلام عفو عمومی برای دستگیری مشروطه‌خواهان
یازدهم اردیبهشت 1288 «میرزا نایب‌السلطنه» صدراعظم شاه قاجار در سومین روز انتصابش به دست محمدعلی شاه قاجار از کار برکنار شد. محمدعلی شاه وعده داد که به زودی مجلس شورای ملی را برقرار کند. او در همین روز فرمان عفو عمومی را نیز صادر کرد.
محمدعلی شاه پس از پیروزی ناپایدار خود، لیاخوف را به فرمانداری نظامی تهران منصوب کرد. او برای جلوگیری از پناهنده شدن آزادیخواهان و ملیون به سفارتخانه‌های خارجی و نیز برای آنکه بر مشروطه‌خواهان دست یابد، فرمان عفو عمومی صادر کرد.
صدور عفو عمومی و برقرار شدن حکومت نظامی در تهران باعث شد که عده‌یی از مشروطه‌خواهان از مخفیگاه خود بیرون بیایند و به دست ماموران حکومت نظامی گرفتار شوند.
به این ترتیب عده‌یی از مشروطه‌خواهان در این بین جانشان را از دست دادند.
در این زمان وضع سیاسی ایران شکل خاصی به خود گرفته بود. دولت‌های روسیه و انگلیس، ایران را یک کشور دموکرات شناخته بودند.
درحالی که نه مجلسی وجود داشت و نه مرجع قانونی دیگری، کابینه مشیرالدوله در غیاب پارلمان، به طوری که مورد مضحکه مردم بود، ناظر بر اعمال و رفتار شاه و دولت بود. امیر بهادر وزیر جنگ کابینه مشیرالدوله پیوسته به حضور شاه می‌رفت و شرایط شادکامی و کامروایی را به شاه گزارش می‌داد. اما در این زمان تنها یک نگرانی عمیق برای شاه وجود داشت و آن قیام مشروطه‌خواهان تبریز بود.
اقدام محمدعلی شاه برای اعلام عفو عمومی دیر بود. در شرایطی که تبریز در این روزها در محاصره نیروهای نظامی شاه بود، نظامیان روسیه به فرماندهی ژنرال زنارسکی از مرز گذشتند و با چراغ سبز انگلیس به بهانه نجات جان روس‌ها و انگلیسی‌های مقیم تبریز وارد خاک تبریز شدند. هر چند ورود این نیروها مردم تبریز را از گرسنگی نجات داد اما وضعیت را برای انقلابی‌ها وخیم‌تر کرد؛ زیرا قوای روسیه دشمن نیروهای انقلابی بودند. سپس نیروهای روسی در ۲۰تیر به قزوین آمدند و بخشی از آنها تا انقلاب ۱۹۰۷ روسیه در ایران ماندند.
