واکنش مشاور وزیر راه به اظهارات وزیر خزانه‌داری امریکا
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده با شرکت‌های بویینگ و ایرباس در واکنش به اظهارات وزیر خزانه‌داری امریکا گفت: چه در قرارداد با ایرباس و ATR و چه در سایر قرارداد‌ها باید منتظر عکس‌العمل اروپایی‌ها باشیم که آیا در اجرای قرارداد‌ها منافع ایران را هم در نظر می‌گیرند؟ و اینکه این حمایت چقدر در قرارداد‌ها عملیاتی می‌شود.
اصغر فخریه‌کاشان در گفت‌وگو با ایلنا در مورد تصمیم امریکا برای خروج از برجام و اظهارات استیون منوچین وزیر خزانه‌داری امریکا مبنی بر اینکه مجوزهای دو شرکت بویینگ و ایرباس برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران لغو خواهد شد، تاکید کرد: اینکه تنها یک روز پس از این تصمیم امریکا بخواهیم درباره سرنوشت قرارداد‌ها صحبت کنیم کمی زود است و جواب خیلی روشنی وجود ندارد. وی افزود: باید ببینیم، عکس‌العمل اروپایی‌ها چیست، چراکه قراردادهای زیادی در دو سال گذشته با شرکت‌های اروپایی منعقد شده است هرچند که سفیر امریکا در کشورهای اروپایی اعلام کرده طی ۶ ماه از قرارداد‌ها خارج شوند اما هنوز چیزی مشخص نیست و اروپایی‌ها اعلام کردند که در برجام می‌مانند.
مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده با شرکت‌های بویینگ و ایرباس گفت: اروپایی‌ها اعلام کردند از برجام و شرکت‌هایی که با ایران وارد قرارداد شده‌اند، حمایت می‌کنند اما باید ببینیم مواضع اروپایی‌ها در قرارداد‌ها چیست و تا چه حد این حمایت عملی خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه زود است درباره واکنش شرکت‌های اروپایی در قرارداد با ایران قضاوت کنیم، گفت: باید دید اقدامات عملی اروپایی‌ها چه خواهد بود، آیا می‌خواهند ریسک قرارداد‌ها را پوشش دهند و اینکه قرارداد‌ها را با شرایط آن زمان ادامه دهند. فخریه‌کاشان با بیان اینکه اروپا اعلام کرده در معاهده برجام خواهد ماند اما باید بررسی کرد که حضور اروپایی‌ها در برجام چه منافعی برای کشورمان دارد و اگر این حمایت تنها لفظی باشد و در اجرا و ادامه قرارداد‌ها بی‌اثر باشد در آن زمان ایران هم تصمیماتی به نفع منافع ملی خواهد گرفت.
مشاور وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به اینکه در گذشته اعلام کردید، شرایط جدید در هر زمان برای قراردادهای ایرباس عطف به ماسبق نمی‌شود، آیا امروز که امریکا از برجام خارج شده به قرارداد ایرباس مانند آنچه به امضا رسیده عملیاتی خواهد شد، گفت: اگر اروپایی‌ها می‌گویند از برجام خارج نمی‌شوند، این موضوع درست است و شرایط جدید نباید عطف به ماسبق شود و قرارداد با ایرباس باید مانند آنچه به توافق رسیده‌ایم به اجرا برسد.
وی افزود: حال اگر موضوع برجام نباشد و مجوزهایی که در گذشته صادر شده باطل اعلام شود در این صورت شرایط فرق خواهد کرد.
وی با اشاره به شرایط قرارداد با ایرباس که بخشی از قطعات مورد نیاز ساخت هواپیما را از امریکا خریداری می‌کند، گفت: شرکت ایرباس ۱۰۰درصد اروپایی است و مانند برخی شرکت‌های اروپایی بخشی از قطعات و تجهیزات خود را از امریکا خریداری می‌کند اما تابع امریکا نیست. وی تاکید کرد: در هر صورت چه در قرارداد با ایرباس و ATR و چه در سایر قرارداد‌ها باید منتظر عکس‌العمل اروپایی‌ها باشیم که آیا در اجرای قرارداد‌ها منافع ایران را هم در نظر می‌گیرند؟ و اینکه این حمایت تا چقدر در قرارداد‌ها عملیاتی می‌شود.
لغو مجوز فروش هواپیماهای بویینگ و ایرباس
پیش از اظهارات فخریه‌کاشان گزارش شده بود که دولت دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا پس از نقض تعهدات خود در برجام، مجوز فروش هواپیماهای مسافربری بویینگ و ایرباس را لغو می‌کند. به گزارش ایرنا به نقل از رویترز، استیو منوچین وزیر خزانه‌داری امریکا پس از خروج واشنگتن از برجام این خبر را در یک کنفرانس خبری اعلام کرد. به نوشته رویترز، ایران ایر بعد از توافق هسته‌یی ۲۰۰ هواپیما شامل 100 هواپیمای ایرباس، 80 هواپیمای بویینگ و 20 هواپیمای دیگر از شرکت فرانسوی-ایتالیایی ATR سفارش داده بود. در همین چارچوب تاکنون 11 هواپیما شامل 3 فروند ایرباس و 8 فروند ATR به ایران تحویل شده است. وزارت خزانه‌داری امریکا پس از یک دوره ۹۰ روزه اجازه صادرات هواپیمای مسافربری، قطعات و خدمات این هواپیماها به ایران را نخواهد داد.
ایرباس که یک شرکت هواپیماسازی اروپایی است، روز سه‌شنبه قبل از کنفرانس خبری منوچین اعلام کرد که تصمیم ترامپ را بررسی خواهد کرد. وزارت خزانه‌داری امریکا همچنین اعلام کرد که پس از دوره ۹۰ روزه مجوزی را که به شرکت‌های امریکایی اجازه می‌دهد تا در مورد قراردادهای تجاری با ایران مذاکره کنند، لغو خواهد کرد.
یک منبع آگاه گفت: مجوز بویینگ تا سپتامبر ۲۰۲۰ اعتبار داشت. گوردون جاندرو سخنگوی بویینگ، پیش از اظهارات منوچین گفته بود: ما به پیروی از دولت امریکا ادامه می‌دهیم و هر چیزی طبق همین فرآیند انجام می‌شود.
دنیس مویلنبرگ رییس اجرایی بویینگ، ماه گذشته گفته بود که این شرکت برنامه‌یی برای تحویل هواپیما به ایران در سال جاری ندارد.
ترامپ روز سه‌شنبه با تکرار اتهام‌های خود علیه ایران و ضعف‌های ادعایی توافق هسته‌یی اعلام کرد این کشور دیگر در برجام نخواهد ماند. این در حالی است که همه کشورهای مشارکت‌کننده در برجام و همچنین اتحادیه اروپا نسبت به چنین اقدامی در بی‌توجهی به توافق‌های معتبر بین‌المللی هشدار داده و تاکید کرده‌اند که به همراه ایران این توافق مهم را حفظ خواهند کرد.
