نگرانی اروپاییان از واکنش ایران در قبال برجام
گروه گوناگون|
سه‌شنبه، دونالد ترامپ خروج امریکا از برجام را اعلام کرده و گفت دستور اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران را به‌زودی صادر خواهد کرد. رییس‌جمهوری ایران نیز پس از تصمیم ترامپ گفت: از این لحظه توافق برجام بین ایران و 5 کشور خواهد بود.
آن طور که گفته شده، اروپا درحال تلاش برای حفظ برجام پس از خروج امریکا از این توافق است؛ هر چند که در تصور برخی تحلیلگران، ایران پس از اعمال تحریم‌ها دچار مشکلاتی خواهد شد اما طبق تازه‌ترین گزارش‌های منتشر شده، بیشترین خسارت در صورت لغو برجام متوجه اتحادیه اروپا خواهد شد. طبق آمار منتشر شده، شرکت‌های اروپایی پس از امضای قرارداد 2015 از توسعه و تقویت روابط تجاری با ایران بهره‌مند شدند. در سال 2012 ارزش تجارت و صادرات اروپا به ایران حدود 15.5میلیارد دلار بود که در سال‌های 2013و 2014 به کمتر از 10میلیارد دلار کاهش یافت. آن طور که گفته شده در آن زمان به دلیل مذاکرات درباره توافق هسته‌یی با ایران بسیاری از شرکت‌ها سعی بر ثابت نگه داشتن سطح معاملات با ایران داشتند. طبق گزارش یورواستات از مبادلات 7.4میلیارد دلاری ایران و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۳ خبر داد و اعلام کرد پس از اجرای توافق هسته‌یی ژنو صادرات اروپا به ایران با رشد ۹درصدی رکورد ۹ماهه را شکسته است. توافق هسته‌یی ژنو از 20نوامبر 2015 به اجرا گذاشته شد که براساس آن برخی محدودیت‌ها در مبادلات تجاری ایران برداشته شد. براین اساس حجم صادرات اروپا به ایران در همان ماه‌های اولیه توافق به 9.2میلیارد دلار رسید. پس از آن حجم صادرات اروپا به ایران با افزایش قابل توجهی در سال 2016 روبه‌رو بوده و 16.4میلیارد دلار رسید. به گفته تحلیلگران این افزایش درحالی بود که به دنبال تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در سال‌های 2011 تا 2013، صادرات کشورهای اروپایی به ایران روند نزولی داشت. به علاوه کارشناسان اقتصادی ایران کاهش مراودات تجاری در این دوره را پدیده‌یی فراگیر و در کنار تحولاتی همچون رکود اقتصادی و کسادی بازار غرب می‌دانند. همچنین گفته شده که افزایش مراودات تجاری دو طرف را پس از سال 2015 تاکنون دلیلی بر موفقیت توافق هسته‌یی و اجرایی شدن برجام بوده و نشان از سودمندی این قرارداد دارد.
در سال 2017 نیز صادرات اروپا به ایران سیر صعودی خود را ادامه داده و تا مرز 25میلیارد دلار افزایش یافت. طبق آمار منتشر شده از اتاق بازرگانی بریتانیا و ایران، بازگشت ایران به مدار اقتصاد جهانی به دنبال توفق هسته‌یی و افزایش تعاملات سیاسی تاثیر قابل توجهی بر فضای تجاری ایران و اروپا داشته است.
طبق تحلیل‌های ارائه شده، کشورهای اروپایی با موفقیت در ایران سرمایه‌گذاری کرده و مشارکت‌های بسیاری در پروژه‌های مختلف داشتند. آن طور که گفته شده، شرکت‌های اروپایی به دنبال مشارکت در یک بازار درحال رشد هستند. برخلاف شرکت‌های امریکایی که به دنبال تنش‌های سیاسی با احتیاط بیشتری به سمت سرمایه‌گذاری در ایران حرکت می‌کردند. آن طور که در این گزارش گفته شده قبل و پس از برجام، حجم صادرات امریکا به ایران نوسان چندانی نداشته و از 300میلیون دلار افزایش نیافته است.
با توجه به لفاظی‌های منفی واشنگتن، اتحادیه اروپا در تلاش است تا برجام و روابط تجاری خود با ایران را حفظ کند. آن طور که گفته شده اگر دونالد ترامپ دوباره تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کند، اتحادیه اروپا به اقدامات و تصمیم‌های او تن نخواهد داد.
طبق گزارش‌های منتشر شده، ساعتی قبل از اعلام تصمیم دونالد ترامپ مبنی‌بر خروج از برجام، اتحادیه اروپا از دیدار هلگا اشمید معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا به همراه نمایندگان فرانسه، بریتانیا و آلمان با عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران در بروکسل خبر داد. آن طور که گفته شده، کشورهای اروپایی در این دیدار از توافق هسته‌یی میان ایران و 1+5 حمایت کردند.
