کاهش اندک قیمت نفت در افق ناآرام بازار
گروه انرژی علیرضا کیانی
قیمت نفت در پایان روز جمعه کاهش یافت تا پس از تجربه دو هفته افزایشی، حاشیه سود کاهش یابد. همزمان معاملهگران در حال درک بهتر تاثیر بالقوهیی که تحریمهای امریکا علیه ایران بر عرضه نفت خواهد داشت، هستند. به گزارش بلومبرگ، قیمت فیوچرها در بازار نیویورک در معاملات پایانی روز جمعه کاهش یافت و در کانال 71 دلار آرام گرفت تا مقدار رشد قیمت در هفتهیی که گذشت به 1.4درصد برسد. عربستانسعودی آماده همکاری با سایر تولیدکنندگان نفت است تا تاثیر کمبود احتمالی نفت ایران در بازار کاهش یابد. در همین حال بالاترین آمار تعداد دکلهای نفتی در سه سال و نیم گذشته در امریکا باعث شده تا تولید نفت خام این کشور به بیشترین مقدار در تاریخ خود برسد.
افزایش درگیریهای منطقهیی در منطقه نفت و گازخیز خاورمیانه و مواضع جنگطلبانه ترامپ در برابر ایران از عواملی هستند که به افزایش اخیر قیمت نفت کمک کردهاند. رژیم اشغالگر قدس نیز اعلام کرده که بزرگترین حمله در سه سال اخیر را علیه تجهیزات نظامی ایران در سوریه انجام داده است. گلدمنساکس عنوان کرده که تحریمها میتوانند، قیمتها را بالاتر از برآوردهای این بانک ببرد و بانکآوامریکا نیز گفته است که امکان دارد قیمت نفت در سال آتی به بشکهیی 100 دلار برسد. برک ملک مدیر سیاستگذاری جهانی کالا در شرکت تیدی سکیوریتی در تورنتو در این باره به بلومبرگ گفت: «زمزمههایی وجود داشت که اوپک تمایلی به افزایش تولید برای جبران کمبود نفت در بازار به خاطر تحریمها ندارد.» نوربرت روئهکر مدیر مطالعات بازار و کالا در بانک خصوصی جولیوس بائر در زوریخ به بلومبرگ گفت: «نگرانیها درباره عرضه نفت قیمتها را بالا برده است. میتوان تاثیر حال و هوای بازار، مخاطرات ژئوپلیتیک و ترس از تشدید شرایط را در قیمت مشاهده کرد.»
روز جمعه قیمت نفت وستتگزاساینترمدییت در بازار معاملات تجارتی نیویورک (نایمکس)، تحویل ماه ژوئن با 66 سنت کاهش معادل 70دلار و 70سنت به فروش رفت. مقدار کل معاملات در این روز معادل 2.3 درصد پایینتر از میانگین صد روزه بود. در بازار تبادلات فیوچر اروپا مستقر در لندن، نفت برنت تحویل جولای نیز کاهش 35سنتی داشت تا در قیمت 77دلار و 12سنت در هر بشکه معامله شود. فیوچرهای تحویل ماه سپتامبر در بازار تبادلات بینالمللی انرژی شانگهای 1.1درصد کاهش یافت تا به 471.2 یوان در هر بشکه برسد. قیمت فیوچرها در هفتهیی که گذشت، رشد 5.4 درصدی داشته است و بازار خود را برای پنجمین هفته رشد متوالی آماده میکند. بر اساس دادههای شرکت بیکرهیوز به شمار دکلهای نفتی امریکا در هفتهیی که گذشت 10عدد افزوده شد تا تعداد دکلها به بالاترین رقم از ماه مارس سال 2015 و به 844 دکل برسد. در سال جاری تعداد دکلهای نفتی امریکا جز در چهار هفته، همیشه روند صعودی داشته است.
به گزارش بلومبرگ، بعضی پالایشگاهها و معاملهگران نفتی از همین حالا در حال جستوجو برای جایگزین نفت ایران هستند. وزیر بازرگانی چین روز جمعه اعلام کرد که چین مشغول تجارت نفت با ایران است؛ تجارتی که برای هر دو طرف سودآور است. این مقام توضیحی در مورد ادامه همکاریها یا کاهش واردات از ایران ارائه نکرد. ایالات متحده به خریداران نفت ایران فرصت 180روزی داده است تا طی آن این کشورها واردات خود از ایران را کاهش دهند تا از مجازاتهای اقتصادی در امان بمانند.
خریدار جدید نفت ایران
در این میان و با وجود خبرهای ناخوشایند برای نفت، منابع کشتیرانی و بازرگانی به خبرگزاری پلاتس اظهار کردند که ایران پس از تصمیم امریکا برای وضع مجدد تحریمها علیه این کشور، خریدار نفت غیرمنتظرهیی پیدا کرده است. پلاتس به نقل از منابع کشتیرانی و بازرگانی نوشت: «پالایشگاه دولتی ENAP شیلی در یک اقدام کم سابقه، ۱۴۰هزار تن نفت خام ایران را برای بارگیری در ماه مه خریداری کرده است.»
طبق آمار اساند پی گلوبال پلاتس، برای نخستینبار در حدود ۱۸ ماه گذشته است که شیلی نفت ایران را وارد میکند. به گفته منابع آگاه، کشتی سوئزماکس مونته تولدو قرار است این محموله را در ۲۴ و ۲۵ مه در جزیره خارک بارگیری کند.
شیلی عمدتا به واردات نفت از برزیل، اکوادور، پرو و آرژانتین متکی است اما گاهی از کشورهای خاورمیانه مانند عراق، عربستانسعودی و کویت نفت خریداری میکند. بنا بر برآورد پلاتس، واردات ماهانه نفت به شیلی طی یکسال گذشته بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تن بوده است.
طبق برآورد پلاتس، تولید نفت ایران در آوریل 3.83 میلیون بشکه در روز بوده است. با این همه طبق اعلام وزارت خزانهداری امریکا، خریداران بینالمللی نفت ایران تا چهارم نوامبر فرصت دارند پیش از اینکه تحریمها اجرا شوند، واردات نفت خود از ایران را کاهش دهند.
در میانه سالهای 2011 تا 2015 که تحریمهای اتحادیه اروپا و امریکا بر حملونقل و خرید نفت ایران اعمال میشد، صادرات نفت ایران روزانه یک میلیون بشکه کاهش یافت. ایران پس از اجرای توافق اتمی بینالمللی یا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال 2016 توانست صادرات نفت خود را دوبرابر کند.