طعنه همپیمان اروپایی به ترامپ
گروه ایران
کشورها درحال بازی فوتبال با یکدیگر هستند؛ اما در این بازی قوانین جودو حاکم شده است. این تازهترین طعنه سران یکی از کشورها به یکهتازیهای ترامپ، رییسجمهور امریکاست. ولادیمیر پوتین این را در همایش اقتصادی سن پترزبورگ و در حضور ماکرون، رییسجمهور فرانسه گفته است. همایشی که محور آن خروج امریکا از برجام و آینده توافق هستهیی بود. دو رییسجمهور در سخنرانیهای خود انتقادات شدیدی را متوجه ترامپ کردند. پوتین که رییسجمهور امریکا را به استفاده از زور به جای قوانین بینالملل متهم کرد، ماکرون هم طعنهوار پیشنهاد داد، دوره ریاست جمهور امریکا از 4سال به 10سال افزایش یابد تا مشکل کشورهای دیگر درخصوص تعهدات بینالمللی با این کشور کاهش یابد.
این موضع رسمی سران دو کشور قدرتمند از غرب و شرق، سیاستهای دیوانهوار ترامپ را نشانه رفته است. سیاستهایی که بوی جنگ میدهد؛ دستکم علیه ایران که این روزها به زبان جامعه بینالملل به نبرد امریکا رفته است. اما این سیاست حداقل تا به امروز کارایی نداشته است. تا آنجا که دولت تندرو ترامپ آرزوی اجماع جهانی علیه ایران را بر باد رفته میبیند. تایید این ادعا اظهارات روز جمعه پوتین و ماکرون در سن پترزبورگ است.
آنجا که پوتین برای چندمین بار از پایداری برجام حمایت کرد و ماکرون هم گفت که اگر موافقتنامهیی را امضا میکنیم صرف نظر از اینکه چه کشوری از آن خارج میشود باید در آن بمانیم.
امانوئل ماکرون با انتقاد از تصمیمات یکجانبه امریکا و زیر سوال بردن توافق بینالمللی برجام توسط ترامپ گفت که در واقع نمیدانیم چه کار کنیم، با کشوری مواجه هستیم که هر 4سال با روی کار آمدن دولت جدیدی خواستار توافقات جدید میشود. برای رفع این مشکل بهنظر میرسد باید زمان ریاستجمهوری در امریکا از 4سال به 10سال افزایش یابد تا مشکل دیگران درخصوص تعهدات بینالمللی با امریکا کاهش یابد.
او با تاکید بر اینکه برجام باید اجرا شود، امضای برجام را انتخاب کشورش و پایبندی به توافق هستهیی را دفاع از حق حاکمیت فرانسه دانست.
رییسجمهوری فرانسه با تاکید بر لزوم اجرای موافقتنامههای بینالمللی گفت که خواستهاش احترام به یکدیگر و عدم دخالت در امور داخلی کشورهای یکدیگر است. به باور او اگر موافقتنامهیی را امضا میکنیم صرفنظر از اینکه چه کشوری از آن خارج میشود باید در آن بمانیم؛ آنچه امضا شده است باید اجرا شود. به گفته او برجام با وجود خروج امریکا از این توافق حفظ خواهد شد و ایران به آن عمل میکند. ماکرون افزود:«امروز باید در جهان رویکرد چند جانبهیی در حل مسائل بینالمللی به کار گرفته شود، این رویکرد حق حاکمیت کشورها را هم شامل میشود اگر برای خود احترام قائل نباشیم، نمیتوانیم به یکدیگر اعتماد کنیم و معتقدم در این شرایط باید برای رعایت حق حاکمیت مبارزه کنیم.»
اما خروج امریکا این سوال را پیش روی ایران و شرکتهای غربی قرار داده که آیا آنان میتوانند از منافع اقتصادی خود در برابر تحریمهای ایالات متحده دفاع کنند. رییسجمهوری فرانسه در پاسخ به سوالی در همین خصوص و ادامه حضور شرکتهای بزرگ فرانسوی ازجمله شرکت ایرباس و توتال در ایران گفت که از تدابیر کمیسیون اروپا برای دفاع از شرکتها در برابر تحریمها که استقلال تجاری ما را تامین میکند، حمایت میکنیم.
به گفته او (در این شرایط) فقط تحریم شرکتهایی که در ایران فعالیت میکنند، مطرح نیست بلکه شرکتهایی که در امریکا فعالیت میکنند نیز در معرض ریسک قرار میگیرند. ماکرون اذعان کرد که کشورش در سالهای گذشته بر اثر تحریمها خسارت دیده است؛ با این حال او نمیتواند از شرکتهای فرانسوی که به عنوان مثال در نیویورک فعالیت میکنند، حمایت کند و این وضعیت به طور جمعی برای همه بد است. رییسجمهور فرانسه با بیان اینکه درست نیست پول مالیاتدهندگان فرانسوی برای حمایت از این شرکتها در صورت تحریم مصرف شود، گفت خود این شرکتها باید تصمیم بگیرند و باید ریسک بازار ایران را ارزیابی کنند. به طوری که به اعتقاد ماکرون «با شرکتهای دیگر همکاری و به صورتی اقدام کنند که زیر تحریمها قرار نگیرند.» به باور ماکرون باید با ایران گفتوگو کرد و امریکا را نیز برای حل و فصل وضعیت کنونی متقاعد کرد.
اما خروج امریکا از برجام موضع روسیه و اروپا را هم پس از مدتها بر سر یک موضوع نزدیک کرده است. این اذعان ولادیمیر پوتین است که در همایش اقتصادی سن پترزبورگ سخنرانی کرد. رییسجمهوری روسیه با اشاره به نزدیکی موضع روسیه و کشورهای اروپایی درخصوص برجام گفت: به نظر میرسد کشورهای دنیا درحال بازی کردن فوتبال با یکدیگر هستند با این تفاوت که قوانین جودو در آن حاکم شده است.
او اقدامات یکجانبه امریکا را غیرسازنده دانست و تاکید کرد این اقدامات هیچ کمکی به امنیت جهانی نمیکند. هر چند پوتین اذعان کرد این موضوع باعث شده تا دیگر کشورها متوجه این مساله شوند. رییسجمهوری روسیه با تاکید به اینکه برجام در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تایید شده و سند چند جانبه بینالمللی است، اظهار کرد: در شرایطی که همه طرفها باید به صراحت گفتوگو کنند و راهکاری برای حل مساله توافق هستهیی با ایران بیابند، اقدامات یکجانبه در این عرصه غیرسازنده است.
او همانند همتای فرانسوی طعنهیی به زیر سوال بردن تصمیمات اوباما توسط ترامپ زد و با بیان اینکه در امریکا هر 4سال یک بار رییسجمهور انتخاب میشود، این پرسش را مطرح کرد که اگر هر 4سال یک سند بینالمللی از سوی این کشور مورد بازبینی قرار گیرد چه نتیجهیی خواهد داشت. به باور پوتین این مساله باعث بروز تنش میشود اما برعکس اگر درباره آنچه توافق کردیم، عمل کنیم به تفاهم دست مییابیم.