سوددهی نوسازی ناوگان پس از چند سال

زهره علامی|

مصوبه شورای اقتصاد درباره سرمایه‌گذاری ۱۰میلیارد دلاری برای جایگزینی و نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری درحالی ابلاغ شد که پیش از این رییس‌جمهوری در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی‌اش به مردم قول داد که نوسازی بافت فرسوده و همچنین نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی را در اولویت اقدامات دولت قرار می‌دهد.

در این میان و با گذشت حدود 5 ماه از زمان سخنرانی رییس‌جمهوری اقدامات مناسبی درراستای تحقق این دو برنامه اجرایی شده است و در شرایطی که اواخر اردیبهشت ماه سال جاری معاون وزیر راه و شهرسازی از موافقت بانک مرکزی برای اختصاص یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی درراستای اجرای طرح بازآفرینی شهری و نوسازی بافت فرسوده خبر داد، شورای اقتصاد مصوبه سرمایه‌گذاری 10میلیارد دلاری برای نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری را تصویب کرد و تصویبنامه آن از سوی محمدباقر نوبخت معاون رییس‌جمهور برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شد.

 اعتبار تخصیصی مناسب است

اما حمید نجف کارشناس حوزه حمل و نقل درباره مصوبه جدید شورای اقتصاد برای سرمایه‌گذاری 10میلیارد دلاری در راستای نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری به «تعادل» می‌گوید: مبلغ ذکر شده در مصوبه شورای اقتصاد رقم مناسبی برای اجرای این هدف است و اگر این مبلغ از سوی صندوق توسعه ملی اختصاص یابد، می‌توان به نوسازی تعداد بسیاری از اتوبوس‌ها و کامیون‌های ناوگان حمل و نقل عمومی امیدوار بود.

نجف می‌افزاید: البته نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری حتی با وجود اختصاص چنین سرمایه‌گذاری با مشکلاتی مواجه است یکی از این مشکلات این است که با اعمال تحریم‌های امریکا علیه ایران و تهدید شرکت‌های خارجی برای امضای قرارداد و مشارکت ممکن است فرآیند خرید ناوگان با مشکل مواجه شود.

او ادامه می‌دهد: یکی دیگر از مسائلی که نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد نوسانات نرخ ارز و تاثیر آن بر اقتصاد کشور و همچنین واردات ناوگان و قطعات آن است. به گفته این کارشناس حوزه حمل و نقل، تنها بخشی از ناوگان حمل و نقل کشور در داخل تولید می‌شود و ایران برای نوسازی ناوگان نیاز به خرید اتوبوس، کامیون و... از سایر کشورها دارد ضمن اینکه برای تولید ناوگان در داخل هم نیاز به تامین برخی قطعات از خارج کشور داریم. نجف اظهار می‌کند: ایران در صنعت خودروسازی خودکفایی لازم را ندارد و هم درتامین قطعات و هم در خرید ناوگان نیازمند مشارکت با طرف‌های خارجی هستیم.

او بیان می‌کند: مبلغ 10 میلیارد دلار برای آغاز نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری رقم خوبی است اما این مبلغ برای نوسازی کل ناوگان کافی نیست و در ادامه راه باید حجم سرمایه‌گذاری افزایش یابد. این کارشناس حوزه حمل و نقل با بیان سود مادی حاصل از تحقق این سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل می‌گوید: نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری علاوه بر اینکه موجب صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود سود مادی هم به دنبال دارد همچنین اقدام مناسبی برای پاکیزگی محیط‌زیست محسوب می‌شود. نجف تصریح می‌کند: هزینه به دست آمده از مابه‌التفاوت کاهش مصرف سوخت ناشی از نوسازی ناوگان پس از چند سال علاوه بر بازگرداندن سرمایه‌گذاری اولیه، سودده هم باشد.

 صرفه‌جویی در مصرف انرژی

برای بررسی سوددهی اجرای طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری باید وضعیت مصرف سوخت ناوگان فرسوده مورد بررسی قرار گیرد. براساس پیمایشی که تنها در شهر تهران انجام شده از 77درصد منابع آلوده‌کننده‌ هوای تهران 25درصد به کامیون‌های درون‌شهری و 30درصد به اتوبوس‌های شرکت واحد اختصاص دارد، بنابراین ورود به این موضوع، نقش بسیار تعیین‌کننده‌یی در ارتباط با کاهش آلودگی هوا خواهد داشت.

همچنین براساس گفته‌های عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، در صورت نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده‌یی، روزانه 13 میلیون لیتر سوخت در کشور کمتر مصرف می‌شود که در کنار کاهش آلودگی هوا، می‌تواند صرفه‌جویی ارزی قابل تاملی برای کشور به همراه داشته باشد.

اما چندی پیش بهمن عشقی کارشناس حمل و نقل درباره طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با اشاره به برنامه دولت برای نوسازی ۷۰ هزار خودرو تجاری در کشور به صورت سالانه گفت بود: این رقم انقلابی در نوسازی حمل و نقل جاده‌یی است که با آن ابعاد صنعت خودرو تجاری نیز تغییر می‌کند و با این نوسازی وارد فرآیند صنعتی شدن نیز می‌شویم و قادر خواهیم بود از تکنولوژی نو بهره ببریم و هم آلاینده‌ها کاهش پیدا می‌کند.

این کارشناس حمل و نقل افزایش کیفیت سوخت را از دیگر الزامات کاهش آلودگی هوا در کشور عنوان کرده و گفته بود: یکی از الزامات به ثمر نشستن طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل در کشور افزایش کیفیت سوخت است و باید در نظر داشت که در این صورت می‌توان اثرات نوسازی ناوگان حمل و نقل را مشاهده کرد.

کاهش مصرف سوخت از دیگر مزایای طرح دولت برای نوسازی ناوگان حمل و نقل است که عشقی به آن اشاره و اظهار کرده بود: پیش‌بینی می‌شود که مصرف سوخت در کشور با کاهش روزانه ۳۰درصدی و حتی بیشتر

رو به رو شود.