روند معاملاتی بورس بر‌می‌گردد
گروه بورس| مسعود کریمی|
این‌روز‌ها باتوجه به تداوم صعود شاخص‌‌های بازار سهام مشاهده می‌شود که تمایل دولت هم به بورس تهران باتوجه به صدور دستورالعمل‌های جدید معاملاتی نسبت به گذشته بیشتر شده است. بر این اساس، باتوجه به قانون تازه معاملاتی وزیر اقتصاد مبنی بر اینکه از روز شنبه هفته آینده تعدادی از صادرکنندگان صنایع مشخص می‌توانند اظهارنامه صادراتی خود را در بورس تهران عرضه کنند و واردکنندگان نیز می‌توانند با خرید آن برگه‌ها ارز موردنیاز خود را به قیمت بازار آزاد و عرضه و تقاضا در بورس از بانک مرکزی تحویل بگیرند نشان‌دهنده این موضوع است که عزم دولت در راستای حمایت از بورس و حرکت به سمت شفافیت بیشتر در بازار‌های مالی افزایش پیدا کرده است. به هر حال، به اعتقاد کارشناسان ورود هر نوع کالایی به بورس کشور می‌تواند در راستای افزایش شفافیت و حذف رانت تاثیر بسزایی داشته باشد چراکه جلوگیری از ایجاد فساد به‌خصوص در بخش اقتصادی باید در دستور کار هر بازاری باشد و خوشبختانه در این حوزه بازار سرمایه نسبت به سایر بازار‌های مالی پیشتاز بوده است. این در حالی است که در صورت موافقت بانک مرکزی و سایر نهاد‌های تصمیم‌گیرنده با راه‌اندازی رسمی بورس ارز به‌طور قطع از التهابات ارزی کشور کاسته خواهد شد و معاملات در یک فضای رقابتی، باتوجه به واقعیات و به دور از هیجانات کاذب جریان پیدا خواهد کرد. به هر حال، با نگاهی به کاهش بیش از 3800 واحدی نماگر بازار سهام طی 2 روز اخیر مشاهده می‌شود که اغلب سهامداران به‌دلیل شناسایی سود طی 2 هفته اخیر اقدام به فروش سهام کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود که به‌زودی بازار پس از یک اصلاح قیمتی به صعود خود ادامه دهد.
اتفاق خجسته بازار
در همین رابطه، حامد ستاک مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان درخصوص چرایی ریزش بیش از 3800 واحدی شاخص بورس در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: در گام نخست باید بر این نکته که افت و خیز یکی از خصوصیات بازار سرمایه است، تاکید کرد چراکه وجود نوسان باعث می‌شود که بازار شکل واقعی به خود بگیرد و از سایر بازارها متمایز شود. وی خاطرنشان کرد: بازار یک رشد سریع را تجربه کرد در نتیجه به تبع آن یک پس‌زدگی سریعی هم که کاملا قابل پیش‌بینی بود اتفاق افتاد چراکه بورس در هیچ زمانی نمی‌تواند با روند صعودی یا نزولی به‌طور مداوم ادامه حیات دهد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: هر اندازه که افزایش یا کاهش در بازار سرعت بالایی داشته باشد درواقع می‌توان در انتظار بازگشتی معکوس نه به همان میزان اما با شدت در روند معاملاتی بود. به هر حال، جای نگرانی نیست زیرا رفتار 2 روز اخیر جزو خصوصیات بازار سرمایه است. این تحلیلگر بازار سرمایه بیان کرد: انحصارا نباید به میزان رشد یا میزان نزول شاخص نگاه کرد. در این میان، حجم معاملاتی که صورت گرفته است مادامی که بازار در جهت مثبت یا منفی قرار دارد، حجم قابل‌ملاحظه‌یی داشته باشد خیلی جای نگرانی وجود نخواهد داشت. به گفته وی، با نگاهی به آمار مشاهده می‌شود زمانی که میزان حجم معاملات در ارقام بالایی قرار دارد به این معناست که به‌ازای تمام فروشندگان، خریدارانی در بازار حضور داشته‌اند.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان ابراز داشت: با توجه به رشد‌هایی که در سایر بازارها اتفاق افتاد و بازار سهام به نوعی از این روند عقب ماند، پیش‌بینی می‌شود که بورس روند صعودی را همچنان تجربه کند. هر چند در صورتی که چنین روندی به صورت هیجانی نباشد و در زمان مناسبی این افزایش نماگر‌ها به وقوع بپیوندد، درنهایت این روند به نفع فعالان بازار خواهد بود. حامد ستاک درباره جزئیات ورود ارز صادراتی به بورس نیز اذعان داشت: ساختار بازار سرمایه به لحاظ خریداران، فروشندگان و شکلی که کلیت بازار سهام دارد نشان دهنده این مهم است که چنین بازاری از میزان شفافیت بسیار بالایی برخوردار است، چراکه خریداران و فروشندگان شناختی از یکدیگر ندارند و این موضوع از ایجاد فساد در روند معاملاتی به‌شدت جلوگیری می‌کند. از سویی دیگر، به دلیل اینکه بازار سراسری است تمام عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان می‌توانند بدون هیچ اولویتی وارد بازار شوند. وی تاکید کرد: اینکه هر کالایی وارد بازار بورس شود به‌طور قطع اتفاق خجسته‌یی خواهد بود، چراکه شکل انجام فرآیند معاملاتی در بورس کشور درنهایت شفافیت قرار دارد و به شدت از فساد جلوگیری خواهد کرد. این کارشناس بازار سرمایه درخصوص سازو‌کار دستورالعمل جدید نیز گفت: پس از ثبت در سامانه با دلار 4200 تومانی گواهی صادر خواهد شد. این درحالی است که چنین گواهی قابلیت انجام معامله را داراست و خریدار با مراجعه به سامانه نیما دلار 4200 تومانی دریافت می‌کند. بر این اساس و به‌طور کلی چنین اتفاقی برای بازار مناسب ارزیابی می‌شود. حامد ستاک عنوان کرد: روند کلی بازار صعودی است اما امیدواریم که افزایش یا کاهش نماگر‌ها با یک شیب ملایم‌تری در آینده همراه شوند.
پتانسیل تداوم صعود
از سویی دیگر، حمید فاروقی مدیر سرمایه‌گذاری کارگزاری پارسیان با تحلیل روند نزولی بورس طی
2 روز اخیر در گفت‌وگو با «تعادل» بیان کرد: نوسان در ذات بازار سهام است و زمانی که سهام در بورس با شدت زیادی افزایش قیمت پیدا می‌کند به‌طور طبیعی پس از مدتی که سرمایه‌گذاران به سود رسیدند اقدام به شناسایی سود می‌کنند و این اصلاح در ذات و طبیعت بازار وجود دارد. وی خاطرنشان کرد: طی هفته گذشته بازار سهام صعود قابل‌توجهی را به ثبت رساند و این نکته را باید مورد توجه قرار داد که در هیچ بازه زمانی بازار به شکل متوالی رشد نمی‌کند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به برخی عوامل تاثیر‌گذار در ریزش بورس نیز اذعان داشت: ابهام نسبت به نرخ دلار در کلیت بازار و کاهش قیمت جهانی مس و روی در صنایع و شرکتهای مرتبط از عوامل تاثیر‌گذار در افت 2 روز اخیر به‌شمار می‌روند. حمید فاروقی با اشاره به جزئیات ورود ارز صادراتی به بازار سهام بیان کرد: دولت با اقدام اخیر تکلیف صنایع را مشخص کرد به‌طوری که پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها ارز حاصل از صادرات را با قیمت 4200 تومانی در سامانه نیما متصل به بانک مرکزی ارائه کنند. این در حالی است که برخی دیگر از صنایع که صادرات‌محور هم هستند در بخشنامه اعلامی دولت جای نمی‌گیرند.
مدیر سرمایه‌گذاری کارگزاری پارسیان تاکید کرد: دولت به‌دلیل اینکه در صنایع مذکور با دلار مبادله‌یی 3800 تومان خوراک تزریق می‌کند، طبیعی است که محصولات این دست از صنایع زمانی که صادر می‌شود باید دلار 4200 تومانی نیز مطالبه کرد. اما در نقطه مقابل برخی دیگر از صنایع در بازار وجود دارند که در واقع پایه نفتی نیستند، به این معنا که خوراکی از طرف دولت به این دست از صنایع ازجمله شرکتهای کاغذی، غذایی، قندی و... تزریق نمی‌شود و به‌طور کلی مشمول دریافت خوراک نیستند. بر این اساس، دولت اجازه فروش دلار با نرخ آزاد را به این قبیل از صنایع داده است. وی درباره اظهارنامه صادراتی نیز گفت: این اظهارنامه مشمول این دست از شرکت‌هایی است که بتوانند برگه‌های خود را در بورس به فروش برسانند و در همین حال این موضوع اتفاق خوبی برای شرکتهای فعال در بازار سهام ارزیابی می‌شود چراکه خرید و فروش در بازاری منسجم می‌تواند به دور از دلالان و سفته‌بازان در بورس شکل بگیرد. بر این اساس، افرادی که به‌طور واقعی تقاضای خرید دارند و از سویی دیگر افرادی با دارا بودن اظهارنامه صادراتی قصد تبدیل به ریال دارند، می‌توانند در بورس اقدام به معامله کنند.
حمید فاروقی با اشاره به بورس ارز نیز عنوان کرد: دستورالعمل جدید تا حدودی مفهوم بورس ارز را در دل خود دارد. این در حالی است که در بورس ارز ممکن بود هر شخصی بتواند اقدام به خرید و فروش ارز کند اما اکنون فقط صادرکنندگان و واردکنندگان می‌توانند اقدام به معامله کنند. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است در صورتی که از هفته آینده در زمینه ریسک‌های سیستماتیک با افزایش رو به رو نشویم بازار به‌طور قطع در شرایط نرمال قابلیت رشد را خواهد داشت. بر این اساس، مشاهده می‌شود که اغلب صنایع ارزنده هستند و به لحاظ بنیادی پتانسیل افزایش قیمتی همچنان در بازار وجود دارد.
