اپلیکیشن خارجی دردسرساز شد

گروه دانش و فن|

روز گذشته رییس کمیته مخابرات مجلس رفع فیلتر تلگرام را مشروط به بهبود و افزایش امکانات و قابلیت‌های اپلیکیشن‌های داخلی دانست و اعلام کرد که ظرف چند ماه آینده این اپلیکیشن پرطرفدار رفع فیلتر می‌شود.

رمضانعلی سبحانی‌فر با اشاره به سخنان دو روز گذشته ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، گفت: به صورت طبیعی وقتی توانمندی‌ها و امکانات اپلیکیشنی بیشتر می‌شود استقبال و رضایت عمومی نیز از آن افزایش می‌یابد و فیلتر ماندن اپلیکیشن‌های مشابه خارجی نیز معنایش را از دست می‌دهد. در پی افزایش تدریجی امکانات و قابلیت‌های اپلیکیشن‌های داخلی که طی چند ماه آینده اتفاق خواهد افتاد، رفع فیلتر تلگرام نیز قوت خواهد گرفت.

نماینده مردم سبزوار در مجلس ادامه داد: در پس سخنان چندی قبل مقام معظم رهبری درخصوص لزوم حفظ حریم خصوصی افراد و امنیت داده‌ها در فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال تهیه لایحه مذکور است که با تهیه و تصویب آن در مجلس و مشخص شدن چارچوب فعالیت کاربران اپلیکیشن‌ها در فضای مجازی هم نگرانی‌های امنیتی به اپلیکیشن‌های خارجی و فضای مجازی و هم بی‌اعتمادی افکار عمومی به اپلیکیشن‌های داخلی از بین می‌رود.

به گفته رییس کمیته مخابرات مجلس براساس آمار غیررسمی تعداد کاربرانی که اپلیکیشن‌های داخلی را روی گوشی‌های خود نصب کرده‌اند کمتر از 24 میلیون نفر و کاربران فعال در این اپلیکیشن‌ها کمتر از 10 میلیون نفر هستند.

هنوز چند ساعتی از این اظهارنظر نگذشته بود که معاون دادستان کل کشوراعلام کرد: تلگرام هرگز رفع فیلتر نخواهد شد. معاون دادستان کل کشور درامور فضای مجازی تاکید کرد که تلگرام هرگز رفع فیلتر نخواهد شد.

به گزارش ایسنا عبدالصمد خرم آبادی در مطلبی در این باره نوشت: «تلگرام هرگز رفع فیلتر نخواهد شد. شایعه بی‌اساس رفع فیلتر تلگرام که برای تنفس مصنوعی به پیکر نیمه جان این شبکه هر از چندگاهی منتشر می‌شود، نمی‌تواند روند مهاجرت مردم به پیام رسان‌های داخلی را متوقف کند.

ان‌شاءالله با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در آینده نزدیک با برطرف شدن برخی از موانع، مهاجرت به پیام رسان‌های داخلی تکمیل شده و گام بلندی در تحقق شبکه ملی اطلاعات برداشته خواهد شد».

 رفع فیلتربا چه شرایطی

اما برخی بر این عقیده‌اند که تلگرام اکنون در حالتی از بیم و امید فیلتر و رفع فیلتر قرار گرفته و در آخرین اظهارنظرها، اعلام شده اگر خدمات پایدار داخلی در حوزه پیام‌رسان‌ها ایجاد شود، احتمال رفع فیلتر تلگرام در آینده وجود دارد.

هر یک از شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی در برهه‌های از زمان گرفتار اما و اگرهای برای ادامه فعالیت بودند؛ برخی از این دوره‌های فیلترینگ، در مقطعی از زمان وجود داشت و بعد رفع شد، مانند اینستاگرام که در دی‌ماه سال گذشته برای مدتی مسدود شده بود اما با گذشت مدتی رفع فیلتر شد؛ برخی دیگر هم گرفتار فیلترینگ دایمی شدند و از زمان مسدود شدن اولیه تا امروز همچنان فیلترند؛ مانند شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک و توییتر.

تلگرام از همان زمانی که به جمع پیام‌رسان‌های موجود از جمله وایبر و واتس‌اپ وارد شد، زمزمه‌های فیلترینگش را هم با خود آورد؛ هرچند این شبکه اجتماعی با سرعت بیشتر نسبت به وایبر و قابلیت‌های متنوع‌تر نسبت به واتس‌اپ، توانست گوی رقابت را از رقبایش برباید و به ابزاری تبدیل شود که نه تنها وظیفه پیام‌رسانی را انجام می‌داد، بلکه با ایجاد کانال‌های خبری حتی به حوزه خبررسانی هم وارد شد که البته این موضوع به اعتقاد برخی کارشناسان موجبات سطحی شدن افراد و حتی پراکندن شایعات را فراهم کرد.

با وجود این، تلگرام هم بنا بر تصمیم مسوولان ذی‌ربط دی ماه سال 1397 به‌دلایلی که اعلام شد، تن به سرنوشت اکثریت شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مشابه خود داد و این موضوع فرصتی به پیام‌رسان‌های داخلی داد که بیش از پیش وارد عرصه شوند. اگرچه این موضوع مدت زیادی به طول نینجامید و تلگرام توانست بار اول با قید شرط، از فیلترینگ رهایی یابد، اما اردیبهشت‌ماه سال جاری بار دیگر فیلتر شد، این‌بار با توجیه حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی.

هرچند برخی کارشناسان و تحلیلگران همان زمان هم معتقد بودند فیلترینگ تلگرام تنها راه مناسب برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی نیست، این روند تا امروز ادامه‌دار شده است و البته از طرف مسوولان قضایی همواره به رشد پیام‌رسان‌های داخلی پس از اعمال فیلترینگ برروی تلگرام و خروج اکثر کاربران از آن و کوچ به شبکه‌های داخلی اشاره شده است، هرچند این انتقاد هم وجود داشت که بخشی از کاربران ایرانی با استفاده از فیلترشکن از همچنان از تلگرام برای پیام‌رسانی استفاده می‌کنند.

این در حالی است که در آخرین اظهارنظرها، ابوالحسن فیروزآبادی - دبیر شورای عالی فضای مجازی - با اشاره به اقدامات شورای عالی فضای مجازی درباره پیام‌رسان‌ها گفته است: در شورای عالی فضای مجازی برای پیام‌رسان‌ها مصوبه تصویب شده وجود دارد و در حال حاضر این مصوبه در حال اجراست. در خصوص اینستاگرام فعلا هیچ بحث خاصی نشده است. البته در سال‌های اخیر مردم و نخبگان درباره باز شدن یا بسته شدن برخی از پیام‌رسان‌ها صحبت‌هایی را مطرح می‌کنند اما شورای عالی فضای مجازی درباره باز شدن توییتر یا فیلتر شدن اینستاگرام هیچ بحث و بررسی تا به امروز نداشته است.

وی با اشاره به تصمیمات در نظر گرفته شده برای پیام‌رسان تلگرام گفت: تصمیم درباره فیلترینگ تلگرام، یک تصمیم قضایی است و رویکرد شورای عالی فضای مجازی خروج از انحصار تلگرام بوده که با فیلترینگ بخشی از آن محقق شده است. اما در صورتی که خدمات پایدار داخلی در حوزه پیام‌رسان‌ها ایجاد شود، این احتمال وجود دارد که تلگرام رفع فیلتر شود که البته این تصمیم درباره این موضوع به عهده قوه قضاییه است.

حال با این اتفاقات و اظهارنظر‌های متفاوت و متناقض مشخص نیست که سرانجام این اپلیکیشن خارجی چه مس شود.