بسته‌شدن درهای غرب به روی سرمایه‌های چین
گروه جهان|
در پی تصمیم دولت ایالات متحده برای اعمال تعرفه‌های بیشتر بر واردات کالا از چین و در نتیجه شدت گرفتن اختلاف تجاری دو کشور، بورس‌های جهانی منفی شد. در همین حال فایننشال‌تایمز در گزارشی از بسته شدن درهای غرب به روی سرمایهگذاریهای چینی خبر داده است.
به گزارش بلومبرگ، یک روز پس از اینکه اعلام شد نمایندگان چین و امریکا در حال مذاکره برای کنار گذاشتن جنگ تجاری هستند، منابع آگاه اطلاع دادند که دولت دونالد ترامپ قصد دارد بر ۲۰۰ میلیارد دلار واردات کالا از چین تعرفه ۲۵ درصدی اعمال کند. مقامات چینی به سرعت به این مساله واکنش نشان داده و تهدید کردند علیه امریکا اقدام متقابل و متناسب انجام خواهند داد. عدم اطمینان تزریق شده به بازار ناشی از این جنگ لفظی باعث شد تا بورس‌های بین‌المللی چهارشنبه منفی شوند. شاخص بورس استاکس600 اروپا 0.2 درصد کاهش یافت، شاخص سهام داکس آلمان نیز 0.13 درصد افت کرد. شاخص سهام فوتسی انگلیس نیز 0.86درصد پایین آمد. رویترز نوشته، سرمایه‌گذاران نگران هستند که تشدید مناقشه تجاری بین چین امریکا به کاهش رشد اقتصاد جهانی منجر شود. شرکت‌های بزرگ امریکایی این اقدام دولت ترامپ را محکوم کردند.
رایان فلسمن کارشناس اقتصادی موسسه کمسی، می‌گوید: «سیگنال‌های متناقض از وضعیت روابط تجاری چین و امریکا موجب سردرگمی سرمایه‌گذاران شده است. »
اوایل جولای 2018 دولت امریکا تعرفه ۲۵ درصد روی ۳۴ میلیارد دلار کالای وارداتی از چین اعمال کرد. پکن هم در یک اقدام تلافی‌جویانه همان میزان کالای وارداتی از امریکا تعرفه اعلام کرد. امریکا چند ماهی است که جنگ تجاری را با چین و کشورهای دیگر به راه انداخته است. این جنگ ابتدا با تعرفه‌گذاری روی فولاد و آلومینیوم آغاز شد و اکنون به کالاهای زیادی کشیده شده است. اقدام ترامپ انتقاد کشورهای دیگر ازجمله هم‌پیمانان اروپایی‌اش را سبب شده است. آنها نه‌تنها به این مساله معترض هستند بلکه به نهادهای بین‌المللی ازجمله WTO شکایت کرده‌اند. آنها می‌گویند اقدام امریکا خلاف قوانین بین‌المللی و سازمان تجارت جهانی است که خود امریکا عضوش هست.
بسته شدن درهای غرب به روی چین
چین در پاسخ به سیاست‌های ترامپ تاکنون دو بار به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است. چین همچنین با اتحادیه اروپا نشست‌هایی را به‌منظور در پیش گرفتن رویکردی واحد در برابر سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه کاخ سفید برگزار کرده است. این در حالی است که منابع آگاه از اختلافات تجاری پکن و بروکسل خبر داده‌اند.
یک روز پس از اینکه خبرگزاری آلمان از نگرانی برلین درباره نفوذ چین به صنعت خودروسازی آلمان خبر داده بود، نشریه فایننشال تایمز در گزارشی از بسته شدن درهای غرب به روی سرمایه‌گذاری چین نوشته است.
در این گزارش آمده: تقریبا 40 سال پس از باز شدن درهای اقتصاد چین به روی غرب، ایالات متحده و اروپا تدریجا برای بستن درهای خود به روی سرمایه‌گذاران چینی گام‌هایی برمی‌دارند. به همین دلیل است که شرکت‌ها و صندوق‌های مالی چین که از حمایت‌های تمام‌قد دولتی برخوردارند از برخورد سرد اروپایی‌ها از جمله بریتانیا و آلمان و همچنین ایالات متحده با پیشنهادات‌شان مبنی بر خرید سهام در این کشورها نگران هستند. چینی‌ها البته در ایالات متحده به مراتب بیشتر از اروپا محدودیت دارند.
تونی داگ مقام اجرایی ارشد در صندوق اصلاحات ساختاری چین، می‌گوید: «ما به‌دلیل اختلافات تجاری پکن ـ واشنگتن به‌شدت نگران برنامه‌های سرمایه‌گذاری خود در ایالات متحده هستیم. » به گفته داگ، این صندوق تاکنون درباره 40 معامله سرمایه‌گذاری در ایالات متحده و اروپا مذاکره کرده که اغلب آنان در بخش تکنولوژی‌های پیشرفته بوده است. او امیدوار است که 10 تا 12 مورد از این مذاکرات به ثمر برسد با این حال نگران است که سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه دولت امریکا مانعی جدی در این مسیر ایجاد کند. این مقام تجاری چین می‌گوید: «الان به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاری در اروپا برای ما به مراتب منطقی‌تر باشد. اروپا هنوز برای چین شریک تجاری مهمی است و ما روی سرمایهگذاریهای برد برد در اروپا تمرکز می‌کنیم. »
واقعیت این است که موضع‌گیری‌های تجاری غرب در برابر چین نسبت به 40 سال به مراتب بیشتر شده است. دنگ شیائوپینگ رهبر چین، در سال 1978 از عصر اصلاحات و باز شدن درهای چین به روی جهان سخن گفت و از ورود سرمایه‌های خارجی و اصلاحات بازار آزاد استقبال کرد اما از آن روز تاکنون شرایط تغییر کرده است. در آن زمان رویکرد جدید پکن باعث شد که درهای بازار غرب به روی چین باز شود، درهایی که امروز در حال بسته شدن هستند.
بر اساس آمارهای اعلام شده میزان سرمایه‌گذاری چین در امریکای شمالی در نیمه نخست 2018 به کمترین سطح در هفت سال گذشته رسیده است. مجموع سرمایه‌گذاری چین در ایالات متحده و کانادا تنها به دو میلیارد دلار رسیده که نسبت به نیمه نخست سال گذشته میلادی کاهشی 92 درصدی داشته است.
در اروپا اما جذب سرمایه‌های چینی چیزی حدود 12 میلیارد دلار بوده که شش برابر امریکای شمالی است. شیا آی‌مین کارشناس اقتصادی، در این باره می‌گوید: «در مجموع آمار و ارقام‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌های چینی مسیر خود را از ایالات متحده به سوی اروپا تغییر داده‌اند؛ به‌ویژه شرکت‌هایی که برای فعالیت در ایالات متحده با محدودیت‌ها و موانع زیادی از طرف امریکایی روبه‌رو شده‌اند و در عوض شرایط کاری راحت‌تری در اروپا دارند. »
اما اروپایی‌ها نیز اخیرا سخت‌گیری‌هایی را در این باره آغاز کرده‌اند. یک کارشناس بانکی که تمایلی برای افشای نام خود نداشته، به فایننشال تایمز گفته: «در حال حاضر شرایط برای معامله‌های امریکایی بسیار دشوار شده است. و اروپا هم کم کم در حال تشدید سخت‌گیری‌های تجاری است. » گفته شده، بریتانیا اخیرا از یک سیاست جدید تجاری 120 صفحه‌یی رونمایی کرده که در آن قدرت بخش‌های دولتی برای جلوگیری از خرید دارایی‌های حساس امنیتی توسط خارجی‌ها بیشتر شده است. همچنین چین تنها کشوری است که نامش در این سند آشکارا عنوان شده است، امری که نشان می‌دهد لندن برای تنظیم چنین سیاستی مشخصا بر فعالیت‌های چین تمرکز داشته است.
