ثمرات بسته ارزی از یک ماه دیگر آشکار می‌شود

گشایش بسته تازه ارزی هر چند توانست به سرعت آثار خود را در بازار آشکار سازد اما یک کارشناس اقتصادی می‌گوید موفقیت سیاست‌های جدید منوط به خودداری دولت از تعیین نرخ دستوری و استفاده موثر از اهرم‌های ارزی است که آثار مثبت خود را تا یک ماه آینده مشخص خواهد ساخت. پس از اعلام جزییات بسته جدید ارزی شاهد ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و طلا بودیم . بروز چنین واکنشی در بازار نشان می‌دهد بسیاری از کسانی که در حباب قیمت‌ها می‌دمند افرادی هستند که ناشی از تصمیمات هیجانی برای حفظ ارزش پولشان نقدینگی خود را وارد بازارهای مختلف می‌کنند یا سوداگرانی که در شرایط عدم قطعیت و ثبات اقتصاد، بازار را به نفع خود گل آلود می‌کنند.  به هر حال، بخشی از این افزایش قیمت‌ها که به رها شدن فنر جمع شده تورم بر می‌گردد آنقدر قابل توجه نیست که از کنترل دولت خارج باشد اما برخی از سودجویان در برابر تصمیمات اورژانسی کاهش التهابات بازار مقاومت می‌کنند یا با تکیه بر برخی پایگاه‌های قدرت، مسیر ویژه منتهی به رانت برای خود می‌گشایند.  آخرین راهکار دولت برای کوتاه کردن دست دلالان از بازارها در این شرایط و برگرداندن آرامش به اقتصاد ارایه بسته جدید ارزی بوده است؛ راهکاری که بلافاصله پس از انتشار جزییات آن قیمت ارز و طلا کاهش پیدا کرد و جلوی افزایش تقاضای‌های غیرمصرفی را در بازارهای غیررسمی گرفت.  دولت سعی دارد با اقداماتی همچون تغییر مدیران اقتصادی، برخورد با افرادی که در ملتهب کردن بازارها نقش داشتند و نیز ارایه راهکارهای عملی برای ثبات بخشیدن به بازار، اعتماد مردم را احیا کند. البته کارشناسان اقتصادی بر این باورند که هر چند راهکارهای اعلام شده در قالب بسته جدید ارزی قابلیت رفع تنش‌های اقتصادی را دارد اما این در صورتی است که این سیاست‌ها بدون اتلاف وقت صورت گیرد.  «سید بهاءالدین حسینی هاشمی» کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با پژوهشگر ایرنا درباره اثرگذاری بسته جدید ارزی در شرایط اقتصادی کشور گفت: این بسته شامل مزایایی است که می‌تواند عملیاتی و در رفع التهاب بازار ارز موثر باشد. اول اینکه ارزی تحت عنوان ارز قاچاق نداریم و مزیت دیگر این است که واردات نامحدود ارز و طلا مشکلی نخواهد داشت.  وی با اشاره به سایر مزیت‌های بسته جدید ارزی اظهار داشت: امتیاز دیگر بسته جدید ارزی این است که از این پس سود سپرده‌های ارزی به صورت ارز پرداخت می‌شود و مالک سپرده هر زمانی امکان برداشت سپرده خود را دارد و اصل این سپرده به صورت ارزی پرداخت می‌شود. این باعث می‌شود که ارزهای خانگی در بانک‌ها سپرده گذاری شوند و این روش خوبی برای جذب ارزهایی است که در اختیار مردم قرار دارد. در نهایت ارزی که بخشی از نقدینگی مردم محسوب می‌شود به نظام بانکی بر می‌گردد و در اختیار استفاده کنندگان ارز قرار می‌گیرد ضمن اینکه مالکیت و سود آن همچنان متعلق به صاحب سپرده خواهد بود.  به گفته هاشمی، با در نظرگرفتن بسته ارزی جدید، بازار ثانویه بازار عمیق‌تری شده به این معنا که تمام ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی می‌تواند وارد این بازار شود و همه می‌توانند دراین بازار فعال شوند. امیدوارم برای اولین بار این اتفاق بیافتد که دولت در بازار ارز نرخ دستوری اعمال نکند و در این صورت این بازار به بازار شناور مدیریت شده تبدیل می‌شود که البته دولت در این بازار نرخ گذاری نخواهد کرد. از این طریق دولت می‌تواند به تقویت ارزش پول ملی کمک کند.  این کارشناس اقتصادی درباره پیامدهای تغییر مدیریت بانک مرکزی هم اظهار داشت: خوشبختانه رییس جدید بانک مرکزی هم به اجرای تصمیمات علمی در اقتصاد معتقد است که این می‌تواند در ساماندهی نظام بانکی و ارزی کشور بسیار موثر باشد. وی یک چهره دانشگاهی است که تجربه کاری‌اش نشان داده از روش‌های سنتی برای اداره امور اقتصادی پرهیز می‌کند.  حسینی هاشمی با اشاره به مشکلاتی که در دوره مدیریت قبلی بانک مرکزی وجود داشت، گفت: زمانی که فاصله نرخ رسمی ارز و نرخ غیررسمی بین 2 تا 5 درصد بود، مدیران طلایی‌ترین زمان‌ها را از دست دادند و بعد از اینکه اختلاف فاحشی بین دو نرخ رسمی و غیررسمی ارز به وجود آمد نسبت به پیش فروش پشتوانه ارزی و طلا اقدام شد که امروز این اقدام بانک مرکزی به یک معضل برای اقتصاد کشور تبدیل شده است. حال اگر دولت بخواهد این اقدام را انجام ندهد اعتماد مردم به دولت خدشه‌دار می‌شود و در صورت اجرای آن هم اقدام به پیاده سازی یک سیاست غیرحرفه‌ای کرده است.  این کارشناس اقتصادی با اشاره به پدیدار شدن علایم تاثیرگذاری سیاست‌های جدید ارزی در بهبود شرایط اقتصادی بیان داشت: در ابتدا یک تاثیر تخفیف کوتاه‌مدت به وجود می‌آید وآنهایی که از علم اقتصاد برخوردارند می‌دانند این مدل پولی جدید عملیاتی می‌شود و قابل اجرا است. البته باید توجه داشته باشیم که یک تهدید دیگر خارجی در آبان ماه پیش رو داریم. با اینکه امریکایی‌ها به دنبال مذاکره با ایران هستند اما در نهایت تهدیدات واشنگتن درباره اجرای تحریم‌ها می‌تواند بر بازار اثراتی برجای بگذارد.  حسینی هاشمی ادامه داد: به هر حال عده‌ای در این بازار بازنده‌اند و این بازنده‌ها صبر می‌کنند تا شرایط مشخص‌تر شود بنابراین، مقاومت‌ها در مقابل سیاست‌های جدید ارزی ممکن است اثرگذار باشد اما معتقدم در نهایت از یک ماه آینده تاثیر سیاست‌های ارزی جدید را در بازار می‌بینیم. تاثیرگذاری این بسته جدید ارزی در گروی اجرای صحیح این سیاست و مدیریت بازار شناور است به این معنا که دولت از ابزار عرضه ارز به شکل موثر استفاده کند و معتقدم به تدریج با اجرای این سیاست‌ها بازار به ثبات می‌رسد.  علاوه بر این اظهارنظرهای کارشناسانه باید گفت بررسی دلایل و ریشه تنش‌های اخیر اقتصادی نشان می‌دهد مهم‌ترین عامل در ایجاد این شرایط، عدم قطعیت در بازار و هراس مردم از آینده اقتصاد کشور است .