پوتین در تلاش برای تسهیل تحریم‌ها
گروه جهان|
ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه، این روزها در استفاده از هر فرصت ناشی از اختلافات در جهان غرب موفق عمل کرده اما با وجود موفقیت‌هایش، هنوز نتوانسته امریکا یا اتحادیه اروپا را به تسهیل تحریم‌ها علیه کشورش ترغیب کند یا دولت‌های غربی را برای چنین اقدامی تحت فشار بگذارد. با وجود همه پیروزی‌های استراتژیک پوتین از جمله تضعیف ناتو و اتحادیه اروپا از طریق تقویت دولت‌های پوپولیستی در اروپا و حمایت از دولت‌های خاورمیانه، او همچنان در دستیابی به مهم‌ترین هدفی که بر شرایط خودش و مردم روسیه تاثیر می‌گذارد، ناکام مانده است و موج تحریم‌های اقتصادی متوالی امریکا و غرب علیه روسیه که از زمان الحاق کریمه به خاک این کشور در سال 2014 آغاز شدند، همچنان ادامه دارد.
به نوشته نیویورک‌تایمز، دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا بامداد جمعه را به نوشتن توییت‌های جنجالی درباره ترکیه و دستور به تحریم‌های جدید علیه این کشور گذراند. ساعاتی پس از این اقدامات ترامپ، پوتین یک تماس تلفنی کاری با رجب طیب اردوغان همتای ترک خود داشت که نشانه‌ای از استفاده پوتین از هر فرصتی برای تفرقه‌اندازی در غرب بود. در رابطه با این تماس تلفنی، پوتین بطور قطع می‌تواند اعلام پیروزی کند. اردوغان که کشورش یکی از اعضای پیمان سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است در فاصله زمانی کوتاهی از این تماس تلفنی گفت ارتباط فزاینده نظامی و اقتصادی آنکارا و مسکو، ترکیه را قوی‌تر ساخته است. بخش دیگر اظهارات او به ابراز خشم و انتقاد از «جنگ اقتصادی» واشنگتن علیه آنکارا اختصاص داشت.
با این حال، پوتین در پیشبرد برنامه رهاسازی اقتصاد روسیه از تحریم‌های غرب شکست خورده که این مساله برای پوتین چه در داخل روسیه و چه در صحنه جهانی، یک قدم به عقب بوده است. اتحادیه اروپا که برخی از اعضای آن در چند سال گذشته نشان داده بودند، آماده‌اند تا تسهیل تحریم‌ها علیه روسیه را بررسی کنند، به‌ویژه پس از متهم شدن روسیه به توطئه برای قتل در خاک بریتانیا و با استفاده از عامل اعصاب ممنوعه در جهت اعمال تحریم‌های بیشتر گام برداشتند. تحریم‌های امریکا هم که پوتین به لغو آنها امید داشت، هفته گذشته تشدید شدند و به کاهش ارزش روبل به کمترین سطح در سال‌های اخیر انجامیدند. وزارت امور خارجه امریکا حتی هفته گذشته به اعمال یک دور دیگر از تحریم‌ها تهدید کرد. سنای امریکا هم پیش از وزارت خارجه از برنامه‌اش برای تحریم روسیه خبر داده بود.
رییس‌جمهوری روسیه و برخی از مقامات کرملین تصور می‌کردند نشست ماه گذشته در هلسینکی امکان استفاده از کارت «رهایی از تحریم‌ها» را برای مسکو فراهم می‌آورد. اگرچه نشست دوجانبه ترامپ و پوتین با هیچ توافق رسمی‌ای همراه نبود، اما انتظارات روس‌ها را از اقدام رییس‌جمهوری امریکا در جهت عمل به وعده‌های انتخاباتی مرتبط با تقویت روابط واشنگتن-مسکو، بالا برد. ماریا اسنگووایا تحلیل‌گر روسی در ایالات متحده گفت: «بسیاری امید داشتند که نشست هلسینکی سرآغاز جدیدی برای روابط ایالات متحده-روسیه باشد و اگر به لغو تحریم‌های موجود کمکی نمی‌کند، دست‌کم مانع از اعمال دور جدید تحریم‌ها شود.»
با این حال، آنچه تااندازه زیادی کرملین را ناامید کرده، رویکرد دوگانه دولت ترامپ در قبال روسیه است. در یک سوی ماجرا، ترامپ قرار دارد که مکررا ارتقاء روابط با مسکو را وعده می‌دهد و در سر دیگر، مقامات ارشد دولت و هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در کنگره هستند که از اعمال تحریم‌ها و دیگر تدابیر تنبیهی سخن می‌گویند. این سیاست زیگزاگی در مسکو با خشم مقامات و در عین حال سردرگمی آنها در پاسخگویی همراه بوده است. آندری وی. کورتنف مدیر گروه تحقیقاتی شورای امور بین‌المللی روسیه که به کرملین مشاوره می‌دهد، گفت: «مردم آشفته‌خاطر شده‌اند چرا که نشانه‌های متفاوتی درباره شرایط روابط مشاهده می‌کنند.»
تحلیل‌گران می‌گویند واکنش استاندارد کرملین به فشارهای اقتصادی خارجی از زمان الحاق کریمه به روسیه تاکنون، صف‌آرایی پشت پرچم این کشور و به تصویر کشیدن کشور به صورت قلعه‌ای مستحکم بوده است. اما اکنون که چهار سال از این اتفاق می‌گذرد، رویکرد کرملین برای بسیاری از مردم عادی خسته‌کننده شده است. کاهش محبوبیت پوتین هم بعضا به ناتوانی او در تقویت خطوط دفاعی با غرب مربوط می‌شود. لو دی. گودکاو رییس مرکز مستقل نظرسنجی لوادا گفت: «مردم می‌گویند لطفا چهره روسیه را به عنوان یک قدرت بزرگ حفظ کنید، اما نه به بهای درآمد ما. وقتی که احساس کردند هزینه سیاست خارجی پوتین دارد بیش از اندازه گران می‌شود، نگرش آنها شروع به تغییر کرد و احساس ناخشنودی افزایش یافت.» پس از نشست هلسینکی 42 درصد از روسی‌ها در یک نظرسنجی اعلام کردند که به ایالات متحده و اروپا دیدگاه خوبی دارند که این بالاترین سطح گرایش به غرب از زمان الحاق کریمه به روسیه تاکنون است. در همین حال، میزان محبوبیت پوتین اگرچه باتوجه به استانداردهای غربی هنوز بالاست، اما در ماه جولای 15 درصد افت داشته و از 79 درصد به 64 درصد کاهش یافته است. باتوجه به اینکه نظرسنجی از جمعیت نمونه 1600 نفری گرفته شده، حدود
3 درصد احتمال خطا وجود دارد.
