اخبار

بانک مرکزی به‌جای نرخ سود روی ارز تمرکز کند

 یک اقتصاددان با بیان اینکه بانک مرکزی نمی‌تواند با دستکاری نرخ سود بانکی نقدینگی را کنترل کند، به این نهاد توصیه کرد که تمام تمرکز خود را روی کنترل بازار ارز بگذارد.

آلبرت بغزیان - عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در بازار ثانویه قیمت‌ها روی کاغذ مشخص می‌شود اما در عمل اوضاع طور دیگری است، اظهار کرد: در بسته جدید ارزی چیزی که گم شده در واقع عرضه ارز است، چرا که تقاضا تا پیش از این هم مشخص بود و همه واردکنندگان را شامل می‌شد.

وی با بیان اینکه آنچه که اتفاق نیفتاده، در واقع عرضه ارز از سوی پتروشیمی‌ها به بازار بوده است گفت: آنها نرخ ارز دولتی را نمی‌پذیرند، بنابراین ما نمی‌توانیم اسم چنین بازاری را بازار ثانویه ارز یا بازار ارز شناور مدیریت شده بگذاریم.

این اقتصاددان همچنین با بیان اینکه در بحث افزایش نقدینگی‌ها ما به خاطر کم کاری سازمان‌های نظارتی و ناتوانی بانک مرکزی ضربه خوردیم، اظهار کرد: نباید حالا نگران این باشیم که پول ایجاد شده به کدام بازارها می‌رود. چیزی که باید روی آن متمرکز شویم در واقع این است که بتوانیم بازار ارز را ساماندهی کنیم.

بغزیان با اشاره به دستکاری نرخ‌های سود بانکی توسط بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی افزود: واقعیت این است که بانک مرکزی نمی‌تواند با دستکاری نرخ‌های سود بانکی نقدینگی را کنترل کند. ما اینجا توصیه می‌کنیم که بانک مرکزی کاری به نرخ سود بانکی نداشته باشد و همه تمرکز خود را روی کنترل بازار ارز بگذارد.

گفتنی است، اخیرا اغلب بانک‌ها به مشتریان خود اعلام کرده‌اند که امکان خرید اوراق گواهی ۱۸ درصد یک ساله فراهم شده است؛ سودی که سه درصد بالاتر از نرخ ۱۵ درصد سپرده بانکی است. به اعتقاد کارشناسان، این تصمیم نمی‌تواند در این شرایط باعث عقبگرد سیل نقدینگی‌ به بانک‌ها شود و چه بسا در بلندمدت باعث افزایش حجم نقدینگی‌ها هم خواهد شد.

سپرده‌گذاری و دریافت ارز با تضمین بانک مرکزی

دارندگان ارز می‌توانند آن را به بانک‌ها آورده و بعد از سپرده‌گذاری ضمن دریافت سود ارزی، در هر زمان که بخواهند ارز خود را تحویل بگیرند. با وجود بخشنامه‌های قبلی این بار بانک مرکزی خود ضامن تحویل سپرده‌های ارزی شده است.

به گزارش ایسنا، در بسته جدید ارزی که از ۱۶مرداد ماه سال جاری به مرحله اجرا درآمد، یکی از مسائل مورد تاکید افتتاح حساب‌های سپرده ارزی از سوی مردم است.

از گذشته بارها اتفاق افتاده که مردم ارزهای خانگی و یا ارز در اختیار خود را به بانک‌ها برده و سپرده‌گذاری کرده بودند؛ اما در زمان تحویل با توجه به شرایط خاصی که پیش می‌آمد با این رفتار بانک‌ها مواجه بودند که به آنها ارز تحویل نداده و معادل ریالی آن را ارایه می‌کردند که این موضوع به مرور موجب بی اعتمادی و بی‌انگیزگی مشتریان بانک‌ها برای سپردن ارزهای خود به شبکه بانکی شد و ترجیح دادند در خانه‌ها نگه دارند. اما بعد از اینکه در نیمه دوم سال گذشته بازار ارز دچار نوسان زیادی شد، یکی از عوامل اصلی آن افزایش تقاضا برای خرید ارز از سوی مردم و بردن به خانه‌ها بود و بانک مرکزی برای به جریان انداختن این ارزها بخشنامه‌ای ابلاغ کرد که با دستور ولی‌الله سیف رییس کل سابق بانک مرکزی بانک‌ها موظف شدند ارزهای مردم را در قالب سپرده‌های ارزی دریافت کرده و به آن سود ارزی پرداخت کنند، با این شرط که در هنگام درخواست صاحب حساب حتما به وی ارز تحویل شود نه معادل ریالی آن. اگرچه هیچگاه آماری اعلام نشد که میزان سپرده‌گیری ارزی چقدر بوده و آیا با این سیاست مردم تمایل بیشتری برای ورود ارز خود به بانک‌ها داشته‌اند، یا خیر؟ اخیرا نیز در قالب بسته جدید ارزی این موضوع مورد تاکید قرار گرفته است.

عبدالناصر همتی -رییس کل بانک مرکزی- در هنگام اعلام جزئیات بسته ارزی بطور خاص از تضمین سپرده‌های ارزی سخن گفت. آن طور که وی اعلام کرد با یک تغییر رویه قرار شد تا ضمانت بازپرداخت اصل و سود این سپرده‌های ارزی را بانک مرکزی بر عهده بگیرد؛ به گونه‌ای که بانک‌ها به عاملیت از این بانک اجازه افتتاح حساب‌های سپرده ارزی را برای مردم داشته باشند و بانک مرکزی نیز ضامن آن باشد تا در این حالت مردم به جای نگهداری ارز به صورت اسکناس در خانه‌های خود که خطرات فراوانی را هم به همراه داشته و از سوی دیگر مانع از گردش ارز در چرخه اقتصادی می‌شود، آن را با اطمینان کامل به بانک‌ها بیاورند.

البته این سیاست مورد تصویب سران سه قوا قرار گرفت و در این شرایط دارندگان ارز از جمله ارزهای خانگی که رقم آن میلیاردها دلار برآورد می‌شود، می‌توانند با اطمینان ارز خود را به بانک‌ها بیاورند.

این در حالی است که در ماه‌های گذشته و بعد از اینکه عمده جریان ارزی به سامانه یکپارچه نظام ارزی (نیما) وارد شد، بسیاری از تقاضای بازار به خرید و فروش و معاملات خانه‌دارها و افرادی که تقاضای واقعی ندارند، برمی‌گردد. اکنون با وجود تضمین بانک مرکزی باید دید در زمان پیش رو ورود ارزهای خانگی و یا تجاری به شبکه بانکی چه ارقامی را ثبت خواهد کرد.