تسهیل ورود بخش خصوصی به پروژههای شهری
گروه راه و شهرسازی| آزاده کاری |
یک سال از آغاز فعالیت شورای پنجم شهر میگذرد و در این مدت بارها شاهد بودیم که اعضای شورا مبارزه با فساد و شفافیت را سرلوحه کارهای خود قرار داده و تفاوتشان با شورایهای قبلی نیز در همین دو نکته میدانند. مثال بارز آنها در این زمینه نیز راهاندازی سامانه شفافیت است که تمام قراردادهای شهرداری روی این سامانه قرار میگیرد و تمام شهروندان به آن دسترسی دارند و میتوانند جزییات قراردادها را در آن ملاحظه کنند. هر چند راهاندازی این سامانه به خودی خود کار بسیار ارزشمندی است اما به نظر میرسد شورای شهر پنجم آن گونه که باید نتوانسته پاسخگوی نیازها و انتظارات مردم باشد. موضوعی که محسن هاشمی رییس شورای شهرنیز هفته گذشته به آن اشاره کرد و گفت: «آن طور که شهروندان جامعه انتظار داشتند با توجه به آن رای تاریخی که به اعضای شورای پنجم دادند نتوانستیم پاسخگوی انتظارات آنها باشیم.» محسن هاشمی در بخش دیگری از صحبتهای خود اذعان کرد: به دلیل اینکه اولین تجربه مدیریتاش در چنین شورایی بوده محافظهکارانه تصمیم میگرفته تا تجربه به دست آورد. این مورد در خصوص اکثر اعضای شورای پنجم صدق میکند و گاه شاهد تصمیمات و حرفهایی از سر بیتجربگی در جلسات شورا بودهایم. با وجود این، اعضای شورای شهر سه سال طلایی را پیش رو دارند و با توجه به تجربیاتی که به دست آوردهاند، انتظار میرود تا سال دوم را با سرعت بیشتر و دقت در تصمیمگیریها آغاز کنند.البته اعضای شورای پنجم بنا به شرایط پیش آمده مجبور شدند دو شهردار و دو سرپرست انتخاب کنند و هر چند مصطفی سلیمی به مدت تنها یک ساعت سرپرستی شهرداری تهران را بر عهده گرفت اما انتخاب شهردار عملا روند کار را کند کرد. برخی معتقدند شورای شهر در این یکسال کار خاصی برای شهروندان انجام نداده است که این دید شاید عادلانه نباشد.
رفع تعارض منافع
محمود میر لوحی، عضو شورای شهر تهران در گفتوگو با تعادل با تاکید بر اینکه مبارزه با فساد جزو اصلیترین برنامههای شورا طی یک سال گذشته بوده است، تصریح کرد: مبارزه بافساد یک استراتژی و راهبرد در شورا و شهرداری است. راهاندازی سامانه شفافیت مهمترین اقدام در این مسیر بود که انجام شد.اکنون نیز طرح تعارض منافع را داریم که موضوع بسیار مهمی است. طرحی را نیز دنبال میکنیم که بر اساس آن صلاحیت پیمانکاران طرف قرارداد در بخشهای مختلف اعم از خرید املاک، زیباسازی و دیگر بخشها تا آن جا که ممکن است شفافسازی و از حالت رانت و اختصاصی بودن خارج شود.
وی ادامه داد: تا زمانی که فهرست خاصی برای پیمانکاران ادارهها و سازمانها وجود دارد رقابتی در میان نخواهد بود. بنابراین تلاش میکنیم تا بخش خصوصی نیز به راحتی بتواند به این حوزهها ورود پیدا کند.در مجموع به دنبال این هستیم هر خرید، قرارداد و فروش و فرصتی که شهرداری برای شهر به وجود میآورد در رقابت سالم و شفافیت برگزار شود. برای این منظور ترک تشریفات را هم کنار گذاشتهایم. میرلوحی با بیان اینکه این فعالیتها ادامهدار خواهد بود، تصریح کرد: انتشار اطلاعات از دیگر مواردی است که در صدور پروانه ساختمانی در معرض دید عموم قرار میگیرد و به شفافسازی کمک بسیاری میکند. انحصار اطلاعاتی باعث شده تا عدهای با استفاده از این اطلاعات علیه اشخاص دیگر پروندهسازی کرده یا به هر طریق از آن به نفع خود استفاده کنند. قطعا انتشار اطلاعات تاثیر بسزایی در شفافسازی داشته باشد.
توجه به منابع درآمدی پایدار
کامبیز مصطفی پور کارشناس شهری نیز در گفتوگو با تعادل عنوان کرد مهمترین نکتهای که شورای شهر و مدیریت شهری باید در در سال دوم فعالیت خود در اولویت کاری خود قرار دهند، توجه به منابع درآمدی پایدار شهر تهران است. شهرداری تهران با بالغ بر 52 هزار میلیارد تومان بدهی دارد و پروژههای نیمه کاره روی دست مدیریت شهری مانده است بنابراین باید به دنبال راهی برای تامین این منابع باشد. مصطفی پور با بیان اینکه استفاده از سرمایه بخش خصوصی در این شرایط میتواند راهگشا باشد، تصریح کرد: از گذشته تا امروز تعداد زیادی از سرمایهگذاران بخش خصوصی در شهر متضرر شدهاند و جرات اینکه دوباره وارد مناقصههای شهرداری شوند را ندارند.تعداد زیادی از این سرمایهگذاران اکنون ورشکست شدهاند. به گفته این کارشناس شهری، سرمایهگذاری خارجی و توسعه در شهر تهران از این طریق از موارد دیگری است که باید مورد توجه شورای شهر قرار گیرد. او در اینباره توضیح داد: البته با توجه به بحث تحریمها شاید این مورد چندان عملی نباشد اما در حوزه کشورهایی که کمتر تحت تاثیر تحریمها قرار دارند هنوز میتوان امیدوار بود. در سرمایهگذاری خارجی مهمترین مورد تامین امنیت سرمایهگذاری است. اکنون سرمایهگذاران داخلی در مقیاس خرد نگران سرمایههایشان هستند و شهرداری نتواسته مطالبات پیمانکاران را پرداخت کند. وی ادامه داد: بنابراین اعضای شورای شهر باید تدابیری در نظر گیرند تا امنیت لازم برای سرمایهگذاران بخش خصوصی فراهم شود. در این صورت آنها با اشتیاق کامل وارد این حوزه خواهند شد. در راهسازی، حوزه حمل و نقل عمومی و بحثهای زیرساختی چارهای جز سرمایهگذاری خارجی نداریم. در حوزه مترو میتوانیم از روسیه کمک بگیریم زیرا این کشور تجربه 100ساله مترو را دارد. ژاپن و مالزی از دیگر کشورهاییاند که میتوانند در بخش شهری سرمایهگذاری کنند.وی ادامه داد: چالشهای جدی دیگری در شهر تهران وجود دارد که عبارتند از توسعه پایدار، عدالت توزیع منابع در شهر تهران، امنیت اجتماعی و کالبدی، ارتقای کیفیت زندگی و زیستپذیری شهر تهران که از برنامههای شهردار تهران نیز محسوب میشود و باید با جدیت دنبال شود. همچنین تقویت زیرساختهای خدماتی با قابلیت دسترسی به پیاده راه، تقویت زیرساختهای شهری، حمل و نقل عمومی و شبکهسازی برای حمل و نقل از مسائلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
علاوه بر این، سلامت شهروندی و محیط زیست، میراث فرهنگی شهر اعم از میراث ملموس ساختمانها و ناملموس شامل شعائر، آیینها، آداب و هنر و نیز هوشمندسازی شهر از دیگر مواردی است که از شورای شهر انتظار میرود در سال دوم فعالیتشان، مورد توجه قرار داده و برای آنها برنامهریزی کنند.