امید اقتصاد ایران به ارزآوری پتروشیمی ها است
زنگنه: هر یک تن افزایش تولید در اتان به معنای حداقل 1000 دلار افزایش صادرات است
گروه انرژی نادی صبوری
دیروز 3 طرح پتروشیمی در عسلویه با حضور رییسجمهوری و 2 تن از وزیران کابینه او افتتاح شد. حسن روحانی در چندمین حضور خود در پایتخت انرژی ایران 2 فاز پتروشیمیهای مرجان و پردیس و بخش نیروگاهی پتروشیمی دماوند را افتتاح کرد. بیژن زنگنه وزیر نفت و امیرحاتمی وزیر دفاع نیز رییسجمهوری را در این سفر همراهی میکردند. حسن روحانی رییسجمهور مردم ایران در سخنان خود در مراسم افتتاحیه این 3 پروژه این قبیل اتفاقها را در شرایط فعلی که او آن را «جنگ اقتصادی و روانی» علیه مردم ایران توصیف میکند «انقلابی گری» و نشان حرکت و پیشرفت مردم ایران اعلام کرد. بیژن زنگنه وزیر نفت نیز که اخیرا کمتر درباره صنعت پتروشیمی اظهارنظر کرده است، از پیشرفت این صنعت در 5 سال اخیر و افزایش 3.5 میلیارد دلاری در ارزش تولیدات این صنعت صحبت کرد. وزیر نفت همچنین از روند رو به رشد تولید اتان به عنوان مهمترین پایه محصولات پتروشیمی در ایران سخن گفته و از تولیدکنندگان خواست که به تبع این روند، به سمت احداث هر چه بیشتر واحدهای الفینی حرکت کنند. حضور امیر حاتمی وزیر دفاع نیز که در واقع در قالب رییس مجمع صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح (سرمایهگذار 3 طرح پتروشیمی) در مراسم حضور داشت عنوان کرد که این طرحها منافع اعضای این صندوق و منافع ملی ایران را به صورت توامان تامین میکند.
حسن روحانی ،رییس جمهوری در مراسم افتتاح طرحهای بزرگ پتروشیمی مرجان، دماوند و پردیس در عسلویه، با اشاره به اینکه دشمن فقط زمانی موفق میشود که امید و حرکت ما متوقف شود، تصریح کرد: «دشمنان مشکلاتی بر مردم تحمیل میکنند، اما محال است بر ایران و ایرانیان مسلط شوند و اینکه ما را به قبل از ۵۷ برگردانند، آرزویی است که محقق نمیشود.»
رییسجمهور با اشاره به افتتاح این طرحهای عظیم پتروشیمی گفت: «اجرای این طرحها گامی در مسیر اشتغال آفرینی برای جوانان، خودکفایی، اقتصاد مقاومتی و ارزآوری بیشتر برای کشور و مایه افتخار همه ما است.»
روحانی متذکر شد که صنعت نفت علاوه بر تولید، در طول بیش از یکصد سال گذشته در تحولات مهم سیاسی ایران هم تاثیرگذار بوده است و افزود: «در کمتر حادثه بزرگ و مهمی در کشور است که نقش بسیار ارزشمند کارکنان تلاشگر صنعت نفت آشکار و روشن نباشد و در سال 57 انقلاب ما وقتی پیروز شد که صنعت نفت در کنار انقلاب و انقلابیون قرار گرفت.»
رییسجمهور با بیان اینکه در دوران شکوفایی نظام و کشور، وارد مرحله جدیدی از توطئه بیگانگان شدهایم، خاطرنشان کرد: «همانهایی که میخواستند مانع پیروزی ما در انقلاب و دفاع 8 ساله شوند اما ناموفق بودند امروز هم در روز شکوفایی این کشور در برابر عظمت ملت ایران توطئههای جدید خودشان را آغاز کردهاند. آنان در هر توطئهای مشکل برای ما درست میکنند و مسیر و جاده همواری را که برای حرکت ما آماده بوده، با مشکلاتی مواجه میسازند اما امکان ندارد ملت ایران را از حرکت، تلاش و پیشرفت باز دارند، این کار امکانپذیر نیست.»
رییسجمهور با بیان اینکه برخی از طرحها و پروژهها در دوران تحریم شروع شد و امروز هم در دورهای که دشمن در فکر اجرای تحریمهای جدید است، افتتاح شده است، اظهار داشت: «امروز 3 واحد مهم به بهرهبرداری رسیده است. واحد پتروشیمی مهم مرجان که یک میلیون و 650 هزار تن را به عنوان محصول دارد و فاز سوم یک واحد پتروشیمی مهم به نام پردیس که مجموعه محصولاتش بیش از یک میلیون و 700 هزار است و نیروگاه دماوند که 650 مگاوات برق تولید میکند که میتواند تأمین کننده خدمات جانبی واحدهای مختلف پتروشیمی باشد.این افتتاحها نشان میدهد ما در مسیر تلاش، فعالیت، ایثار و فداکاری هستیم.»
روحانی با بیان اینکه میزان اشتغال در کشور افزوده خواهد شد، گفت: «همین طرح برای بیش از 1300 نفر اشتغال مستقیم و تعداد زیادی اشتغال غیرمستقیم به وجود میآورد. یعنی در مسیر اشتغال و تولید حرکت میکنیم و میلیاردها دلار برای تولید به منظور تامین نیاز داخل و صادرات سرمایهگذاری کرده ایم و انشاءالله سود میلیاردها دلاری در سالهای آینده پیش روی ملت ایران است.»
رییسجمهور با بیان اینکه هر فاز، طرح و پروژهای که کلنگ زده شود به معنای انقلابیگری و به معنای تلاش برای عزت ملت ایران است، افزود: «هر پروژهای هم که افتتاح شود معنایش این است که این ملت در مسیر تلاش و فعالیت خودش هیچگاه نمیایستد و تلاش خود را ادامه میدهد.»
رییسجمهور اضافه کرد: «ملت بزرگ ایران در طول تاریخ با مشکلات زیادی به صورت جنگ و خشکسالی و دعواهای منطقهای مواجه بوده اما مردم همواره عزت خودشان را نفروختند. این قناتها مفهومش چیست؟ اینکه بخشی از کشور ما در طول قرنها به صورت کویر بوده، معنایش این است که بارندگی به اندازه کافی نیست و همیشه مشکلاتی در این زمینه داشته ایم اما پیوسته در برابر مشکلات ایستادگی و عزت خودمان را حفظ کرده ایم.»
روحانی با تاکید بر اینکه کاروان تلاش و سازندگی ما متوقف نمیشود، اظهارداشت: «14 طرح بزرگ پتروشیمی از سال 92 تا امروز افتتاح و به بهرهبرداری رسیده است و روند افتتاح طرحهای مرتبط با پتروشیمی طی سال جاری و سالهای آتی همچنان ادامه مییابد به گونهای که حدود 6 طرح دیگر در سال 98 افتتاح خواهد شد.»
رییسجمهور با اشاره به خودکفایی کشور در تولید گازوئیل و گاز و در آیندهای نزدیک در بنزین، گفت: «خداوند نفت خام را به عنوان نعمت به ما داده است اما اینکه این گاز و نفت را چگونه تبدیل کنیم و از خامفروشی فاصله بگیریم و با تکمیل یک سلسله حلقهها، محصول پرارزشتری به دنیا و جامعه عرضه کنیم مهم است و رسیدن به این هدف با جذب سرمایههای داخلی و خارجی ممکن است.»
رییسجمهور با قدردانی از زحمات همه تلاشگران عرصه صنعت نفت گفت: «ما در چند سال اخیر در عرصه تولید نفت، دفاع از حقمان در سازمان اوپک، در حوزه گاز و خودکفایی در این حوزه و همچنین پتروشیمی به موفقیتهای خوبی دست یافتیم.»
بار ارزآوری کشور بر دوش پتروشیمیها
روحانی اظهارداشت: «امروز روز جنگ اقتصادی و روانی در برابر ملت ایران است و در صف مقدم این جنگ، بخشهایی هستندکه بار اقتصاد را بر دوش دارند که از مهمترین آنها صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است. وقتی دشمن میخواهد ما را تحریم کند دست روی نفت و صادرات نفت و پتروشیمی میگذارد و این نشان میدهد که در این مبارزه شما تلاشگران عرصه صنعت نفت، در خط مقدم این مبارزه هستید.»
رییسجمهور افزود: «ما با همه توان میکوشیم که نفت را هم تولید و هم صادر کنیم. ما مواد پتروشیمی را هم تولید و هم صادر میکنیم و امروز برای تأمین نیازمندیهای ارز کشور، پتروشیمی بار سنگینی را بر دوش گرفته است. تامین بخش بزرگی از ارز بازار ثانویه بر دوش پتروشیمیها است. اینکه محصول تولیدی شما سالانه میتواند 12 میلیارد تا 14 میلیارد دلار ارزآوری داشته باشد، معنایش این است که شما کارکنان وزارتخانههای نفت و دفاع و نیروهای مسلح و همه بخشهای دیگر اقتصادی چه بخشهای عمومی و غیردولتی و همه آنهایی که امروز برای تولید تلاش و فعالیت میکنند، در خط اول مبارزه هستید و دشمن میخواهد در همین زمینه فشار وارد کند و شما بحمدالله در خط مقدم این ایستادگی و مبارزه هستید.» رییسجمهور خاطرنشان کرد: «بخشهای دولتی و بخشهای عمومی غیردولتی باید به محض اینکه هر واحدی را تکمیل کردند، بلافاصله به فکر فروش و واگذاری آن به مردم باشند و همان موقع که خیالتان راحت شد که همه بخشهای آن واحد تکمیل گردیده در بازار فروش عرضه کنید.»
اهمیت محیطزیست در کنار توسعه
رییسجمهور در ادامه اهمیت توجه به مسائل زیست محیطی را مورد تاکید قرار داد و گفت: «نکته مهم دیگری که امروز با آن مواجه بودیم، امضاء قرارداد بسیار خوب برای فلرها و گاز بود. مشعلهای این گازها میسوزد و آنچه نصیب مردم میکند، آلودگی است و آنچه نصیب صاحبان آن میکند اینکه محصولشان آتش میگیرد و میسوزد و موجب آزار دیگران میشود. مساله محیط زیست بسیار مهم است و کاری که اینجا انجام میدهید برای منطقه و استان بوشهر، منطقه عسلویه، دیر، کنگان و سایر نقاط بسیار مهم است اما در عین حال از لحاظ محیط زیستی باید به فکر مردم بود که مردم آزار نبینند.»
روحانی تاکید کرد: «باید همه اقدامات محیط زیستی که لازم است را انجام دهیم و دو قراردادی که امروز انجام شد که عمدتاً مربوط به منطقه خوزستان و کهگیلویهوبویراحمد و شرق کارون بود ان شاءالله شبیه آن در اینجا هم انجام بگیرد. همین قراردادی که امضاء شد و آقای زنگنه گفتند که محصول گازی که از این فلرها به دست میآید در روز 22 میلیون متر مکعب است و این هم از لحاظ اقتصادی و اشتغال به نفع کشور است و هم محیط زیست را سالم میکند و همه اینها قدمهای بسیار مهمی است که برداشته شده است.»
روحانی با تاکید بر اینکه بیشترین فرصتهای شغلی باید در اختیار مردم منطقه باشد، گفت: «مردم مناطق انرژی خیز باید از مواهب آن بیشترین بهره را داشته باشند. آقای استاندار در خصوص میزان حضور ساکنان منطقه در این طرحها میگفت قبلاً بیست و چند درصد بوده و الان سی و چند درصد شده است. این ارقام خیلی کم است اگر بیست و چند درصد بوده خیلی کم است و الان هم اگر سی و چند درصد شده، باز هم کم است. مردم بومی باید از این تحول اقتصادی بتوانند در زندگی خودشان سود ببرند.»
رییسجمهور حفظ محیط زیست را اولویت پروژههای حوزه انرژی دانست و گفت: «از ابتدای دولت یازدهم به مهندس زنگنه دو سه نکته گفتم و خوشحالم که همه اینها دارد دنبال میشود. اولین آن گازرسانی به روستاها بود که کار بسیار بزرگی در این 5 سال صورت گرفته است. هر روز تعدادی از روستاهای ما وارد این مدار میشوند و در این دوره 4 الی 5 ساله بیش از 13 هزار روستا به شبکه گاز کشور متصل شدهاند و این کار بسیار ارزشمند است و ادامه پیدا میکند و ان شاءالله مساله گازرسانی به روستاها در این دولت تمام میشود و یکی دو استان عقب هستند که ان شاءالله آنها را هم باید پیش ببریم.»
روحانی افزود: «مساله دومی که به ایشان گفتم همین گازهایی است که در این فلرها میسوزد. الحمدالله امروز طرح اجرای آن با سرمایهگذاری داخلی امضاء شد و با اجرای آن ضمن حفظ محیطزیست، از سوختن یک منبع اقتصادی جلوگیری میشود. سومین مساله فروش نفت ما بیرون از خلیجفارس و در دریای عمان بود. این برای من بسیار مهم و یک موضوع استراتژیک است و باید فروش بخش بزرگی از نفت ما از خارک به جاسک منتقل شود و این کار هم امسال شروع شده است و در دولت دوازدهم ان شاءالله به پایان خواهد رسید تا به این ترتیب بتوانیم وفادار به وعده و قولی باشیم که به مردم داده ایم.»
افزایش 76 درصدی صادرات پتروشیمی
بیژن زنگنه وزیر نفت صحبتهای خود را با تشریح آنچه صنعت پتروشیمی ایران در 5 سال اخیر از سر گذرانده است در قالب آمار آغاز کرد. وزیر نفت از افزایش 3.5 میلیارد دلاری ارزش تولیدات، افزایش 33 درصدی وزن تولید سخن گفته و عنوان کرد که صادرات محصولات پتروشیمی نیز 76 درصد افزایش وزنی را تجربه کردهاند.
او در ادامه به موضوع افزایش حجم تولیدات اتان به عنوان مهمترین پایه تولید محصولات پتروشیمی در ایران پرداخته و عنوان کرد که تولید این خوراک مهم از 3.8 میلیون تن در سال 92 به 6.1 میلیون تن در حال حاضر رسیده و در سال آینده به 8 میلیون تن خواهد رسید. او خطاب به رییسجمهور عنوان کرد که هر یک تن افزایش تولید در اتان به معنای حداقل 1000 دلار افزایش صادرات است.
وزیر نفت با اشاره به این وضعیت عنوان کرد که سرمایهگذاران و فعالان صنعت پتروشیمی باید در ادامه به سمت واحدهای الفینی حرکت کنند که اتان خوراک آنها محسوب میشود.
زنگنه که در ابتدای وزارتش در دولت یازدهم وعده جهش دوم صنعت پتروشیمی را داده بود در سخنرانی خود در مراسم افتتاح 3 طرح پتروشیمی پردیس، مرجان و دماوند عنوان کرد که کارهای «مهم» صنعت پتروشیمی ایران انجام گرفته است.
عضو کابینه دولت دوازدهم از فرصت حضور روحانی در این مراسم استفاده کرده و موضوع نیاز پالایشگاه سیراف به کمک صندوق توسعه ملی را مطرح کرد. زنگنه در این زمینه گفت: «تمام امور مربوط به فاینانس این پروژه بسیار مهم به نتیجه رسیده و با سرمایهگذار خارجی توافق صورت گرفته بود. اما اتفاقات اخیر روند را عوض کرد. اکنون اگر صندوق توسعه به پروژه کمک کند به زودی قابل بهرهبرداری خواهد شد.»
سیراف طرح بزرگ پالایش میعانات گازی در ایران است که هدف آن جلوگیری از خام فروشی این محصول در نظر گرفته شده است.
وزیر نفت در ادامه صحبت هایش به امضای 2 قرارداد جمعآوری گازهای همراه در شرق خوزستان پرداخته و عنوان کرد که این 2 طرح هم به بهبود محیط زیست و کیفیت زندگی مردم این مناطق منجر میشود و هم خوراک برای پتروشیمیها فراهم میکند.
در حالی که موضوع سختی تنفس در عسلویه به ویژه در فصول گرم سال همواره یکی از چالشهای مردم این منطقه در زیست روزمره خود بوده است وزیر نفت وعده داد که قراردادی برای جمع آوری گازهای همراه فاز 12 (بزرگترین فاز گازی پارس جنوبی) در هفته آینده امضا شود. جمع آوری گازهای همراه کیفیت هوای محیط مناطق نفتی و گازی را به طرز محسوسی افزایش میدهد. وزیر نفت دولت دوازدهم در پایان صحبت هایش از مردم مناطق عسلویه، کنگان، دیر و جم بابت همکاریهای همیشگی خود با اجرای این دست پروژهها تشکر کرده و ابراز امیدواری کرد طرح وزارت نفت در زمینه کلاسهای کنکور برای ساکنان این مناطق منجر به افزایش نقش آنها در مدیریت منطقه شود.
وزارت نفت طرح کلاسهای کنکور برای دانشآموزان 2 منطقه عسلویه و غرب کارون را در سال تحصیلی قبل اجرا کرد که منجر به قبولی شمار قابل توجهی در دانشگاههای برتر ایران شده است. زنگنه اظهار داشت که 6 سال دیگر این دانشآموزان میتوانند در قالب مدیران مطرح منطقه خود را توسعه بدهند.
سرمایهگذاری عظیم وزارت دفاع
صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح سرمایهگذار 3 طرح پتروشیمی است که دیروز افتتاح شدند. همین سبب شد امیر حاتمی به عنوان یک چهره نظامی با درجههای مختلف روی لباس نظامیاش سخنران دیگر مراسم باشد. حاتمی آمارهای دقیق افزایش تولید در واحدهای پتروشیمی پردیس و مرجان را اعلام کرده و عنوان کرد که حجم سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح در این پروژهها 1.3 میلیارد یورو بوده است. حاتمی البته تاکید کرد که 15 درصد این حجم از منابع خود صندوق و 85 درصد از منابع بازار سرمایه و فاینانس خارجی تامین شده است.
وزیر دفاع دولت دوازدهم اعلام کرد که افتتاح این پروژهها موجب ایجاد 1200 شغل مستقیم و شمار قابل توجهی شغل غیرمستقیم میشود.
مشعلهای شرق کارون خاموش میشوند
در همین مراسم، ۲ قرارداد بهسازی و نوسازی تاسیسات جمعآوری گازهای مشعل استان خوزستان، بین شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با هلدینگ خلیج فارس و پتروشیمی مارون (هر یک بهطور مجزا) امضا شد. این قراردادها موسوم به قراردادهای بهسازی و نوسازی تاسیسات جمعآوری گازهای مشعل مناطق نفتخیز جنوب مشتمل بر ۳۲ طرح است که در مجموع با اعتبار ۱,۲ میلیارد دلار با هدف جلوگیری از سوزاندن روزانه حدود ۲۲ میلیون متر مکعب گاز (معادل ۷۶۰ میلیون فوت مکعب) در منطقه شرق رودخانه کارون امضا و مقرر شده است ظرف ۲ سالونیم آینده به اجرا درآید.
با اجرای این ۳۲ طرح، روزانه ۵۱۰ میلیون فوت مکعب به خوراک پتروشیمی در حال احداث بیدبلند۲ و روزانه ۲۵۰ میلیون فوت مکعب به خوراک پتروشیمی مارون اضافه خواهد شد. با جمعآوری این گازها، تولید مایعات گازی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب هم حدود ۳۸ هزار بشکه در روز افزایش مییابد که سبب افزایش خوراک پتروشیمی بندرامام خواهد شد. به این ترتیب سالانه در مجموع ۱.۶ میلیون تن اتان و ترکیبات گازی سنگینتر از آن و ۱۴ میلیون بشکه مایعات گازی به خوراک واحدهای پتروشیمی افزوده میشود که گامی بلند در مسیر رفع مشکل کمبود خوراک بخش بزرگی از واحدهای پتروشیمی کشور به شمار میرود. ارزش این میزان خوراک برای شرکت ملی نفت ایران سالانه حدود ۱۳۰۰ میلیون دلار است و ارزش تولید محصولات پتروشیمی حاصل از خوراک اضافی این طرحها نیز سالانه حدود ۲۶۰۰ میلیون دلار برآورد میشود. این طرحها همچنین سبب میشود روزانه حدود ۱۶ میلیون مترمکعب گاز طبیعی سبک در اختیار شرکت ملی نفت ایران قرار گیرد. گفتنی است که جمعآوری گازهای مشعل، افزون بر بهبود محیط زیست مناطق عملیاتی نفت و گاز و ترسیم میزان تعهد صنعت نفت به حرکت در مسیر توسعه پایدار و اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، از موضوعات مورد تاکید رییسجمهوری است که این مهم با دستور، نظارت و پیگیری مستمر وزیر نفت همواره در دستور کار قرار داشته و در همین مسیر، شرکت ملی نفت ایران با شرکتهای پتروشیمی داخلی متقاضی خوراک به توافق جامعی دست یافته است؛ اجرای این توافق، از یک سو به تسریع طرحهای جمعآوری گازهای مشعل و از سوی دیگر به تامین بهتر خوراک پتروشیمیها منتهی میشود.
پردیس؛ بزرگترین تولیدکننده اوره جهان
با آغاز به کار رسمی فاز سوم پتروشیمی پردیس، این مجتمع به بزرگترین تولیدکننده اوره و آمونیاک منطقه خاورمیانه با ظرفیت تولید سالانه پنج میلیون و ۲۶۵ هزار تن اوره و آمونیاک تبدیل میشود.
هزینه اجرای این پروژه ۵۰۲ میلیون یورو بوده که از محل درآمد فازهای نخست و دوم مجتمع پتروشیمی پردیس تامین شده است. این هزینه شامل احداث واحدهای جانبی یوتیلیتی از جمله دو بویلر هر کدام به ظرفیت ۱۵۰ تن در ساعت، طرح توسعه آبگیر و احداث واحد تولید آب DM به ظرفیت ۳۰۰ مترمکعب در ساعت است.
واحد آمونیاک فاز سوم پتروشیمی پردیس از زمان بهرهبرداری در آبانماه پارسال تاکنون موفق به تولید ۳۲۷ هزار تن آمونیاک شده که این میزان معادل ۶۹ درصد برنامه پیش بینی شده تا پایان شهریورماه امسال است.
در این مدت واحد اوره فاز سوم، ۴۰۱ هزار تن اوره تولید کرده است که پیش بینی میشود این مقدار تا پایان شهریورماه به ۵۲۲ هزار تن برسد. بر این اساس تا پایان شهریورماه واحد اوره فاز سوم پتروشیمی پردیس به ۷۰ درصد برنامه پیشبینی شده خود دست مییابد.
افتتاح طرح جدید متانول پتروشیمی مرجان
تولید تجاری پتروشیمی مرجان با ظرفیت تولید یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن متانول از ۲۹ مرداد ماه امسال آغاز شده و با توجه به آماده نبودن فازهای دو و سه طرح پتروشیمی دماوند، واحد تولید اکسیژن پتروشیمی مرجان به منظور تامین برخی خدمات یوتیلیتی (خدمات پشتیبانی) امسال به بهرهبرداری رسیده است. شرکت پتروشیمی دماوند، مجری طرح تامین یوتیلیتی و آفسایت فاز دوم پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس است. پیش از این قرار بود یوتیلیتی واحدهای پتروشیمی فازدوم عسلویه مانند فاز یک، به صورت متمرکز تامین شود، اما با توجه به روند پیشرفت پتروشیمی مرجان و زمانبر شدن روند خصوصیسازی طرح دماوند، پتروشیمی مرجان با تغییر راهبرد و برای جلوگیری از تاخیر در تولید، اقدام به ساخت واحد ASU (تولید اکسیژن) کرده است.
گشایش فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند
گشایش فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند شامل نیروگاه با ظرفیت تولید یک هزار و ۹۰۰ مگاوات برق شامل ۱۲ توربین و واحد بخار این نیروگاه، امروز به بهرهبرداری رسمی رسید. در کنار راهاندازی واحدهای تولید برق و بخار پتروشیمی دماوند، با بهرهبرداری از تاسیسات GIS و پستهای انتقال برق، هماکنون امکان تامین برق مورد نیاز طرحهای به بهرهبرداری رسیده و پروژههای در حال ساخت پتروشیمی در فاز دوم منطقه ویژه پارس هم فراهم شده است.