بلاتکلیفی صنایع تبدیلی در بسته حمایت از تولید
گروه تشکل‌ها
بسته حمایت از تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت که به تازگی پیش‌نویس آن از سوی این وزارتخانه ارایه شده، مورد انتقاد جدی فعالان صنعت غذا و کشاورزی قرار گرفت. به گفته فعالان بخش خصوصی حوزه غذا و صنایع تبدیلی، بسته حمایت از صنایع، دارای نقص و ایرادات متعددی است و نمی‌تواند کمک حال صنایع غذایی و کشاورزی باشد. فعالان بخش خصوصی از دیگر سو انتقاداتی نسبت به دستورالعمل جدید سیاست‌های ارزی و تعیین گروه‌های کالایی دریافت‌کننده ارز داشتند. به گفته آنها، خروج ماشین‌آلات تولیدی از فهرست دریافت ارز، که این اقدام به تهدیدی برای تولید این بخش تبدیل شده؛ چراکه هزینه‌هایی را به بخش تولید تحمیل و در نهایت منجر به افزایش قیمت کالاها خواهد شد.
تهدیدی برای تولید
بیستمین نشست کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران با حضور مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی وزارت جهاد و نمایندگانی از انجمن‌های کشاورزی و صنایع غذایی برگزار شد. رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران در این رابطه گفت: بر اساس دستورالعمل سیاست‌های جدید ارزی، به برخی ماشین‌آلات تولید کالاهای اساسی، ارز دولتی تخصیص نیافته که این سیاست در آینده‌ای نزدیک مشکلاتی برای تولید ایجاد خواهد کرد. کاوه زرگران افزود: در فهرست تهیه شده از کالاهای مشمول دریافت ارز، مقوله توسعه دیده نشده حال آنکه اصولا کشوری که دچار تحریم می‌شود، باید به فکر توسعه باشد. او اظهار کرد: بخش خصوصی خواستار تجدیدنظر در رابطه با فهرست کالاهای مشمول دریافت ارز است و فعالان اقتصادی این بخش این درخواست را دارند که ماشین‌آلات و تجهیزات بخش کشاورزی یا در این فهرست قرار گیرد یا آنکه اعلام شود که در این فهرست برای این بخش جایی وجود ندارد تا واحدهای تولیدی از بلاتکلیفی که در آن به سر می‌‌برند، خارج شوند.
به گفته رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران، این فهرست کامل نیست و با نقایصی که این فهرست در رابطه با ماشین‌آلات دارد، اگر به درستی اصلاح نشود، طی دو سال آتی طرح‌های توسعه‌ای کشور در بخش کشاورزی و صنایع غذایی با مشکل مواجه خواهد شد. زرگران افزود: علاوه بر این، خروج بسیاری از ماشین‌آلات تولیدی از گروه کالایی یک، هزینه‌هایی را به بخش تولید تحمیل خواهد کرد که در نهایت منجر به افزایش قیمت کالاها خواهد شد و این افزایش قیمت در سبد غذایی خانوار و امنیت غذایی کشور نمود پیدا خواهد کرد. به گفته او، پس از امضای بخشنامه ارزی و قرار گرفتن کره خوراکی در غیر از گروه کالایی یک، این محصول از هر کیلوگرم 51 هزار تومان به هر کیلوگرم 102 هزار تومان افزایش یافت. او در ادامه به پدیده قاچاق معکوس کالاهای وارداتی مشمول دریافت ارز دولتی خواستار رسیدگی هرچه سریع‌تر مسوولان دولتی به این موضوع شد. کاوه زرگران در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به بسته حمایت از تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت، گفت: در بسته حمایت از تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت، به هیچ‌وجه به صنایع تبدیلی پرداخته نشده است و این در حالی است که بسیاری از کدتعرفه‌های مربوط به بخش صنایع تبدیلی کشور همچنان زیرنظر وزارت صنعت قرار دارد. وی با انتقاد از عدم وجود متولی مشخص برای صنایع تبدیلی کشور از زمان اجرای طرح انتزاع، گفت: از زمان اجرای این طرح صنایع تبدیلی به درستی نمی‌داند متولی این صنعت کدام وزارتخانه است در حالی که به هر دو وزارتخانه صنعت و جهاد کشاورزی پاسخگوست.
صنایع غذایی خارج از دایره حمایت
حسن فروزان‌فرد دیگر عضو کمیسیون و از اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران نیز گفت: اینگونه بسته‌های حمایتی که بر پایه تخصیص ارز ارزان به بخش تولید استوار شده است، جز آنکه به اشاعه فساد در بخش‌های مختلف کمک خواهد کرد، ثمره دیگری برای بخش تولید و کسب وکار نخواهد داشت. او افزود: تنها راه‌حل منطقی و اقتصادی عبور از بحران پیش رو، کمک به دهک‌های پایین به صورت مستقیم و برداشتن تمامی ابزارهای حمایتی است.
دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز گفت: بسته حمایت از تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت، بیشتر بسته حمایت از صنایع معدنی و فلزی است و جامعیت و شمولیت این بسته برای سایر بخش‌ها زیر سوال است. لطف‌اله سعیدی افزود: اتاق تهران باید انتقاد جدی بخش خصوصی نسبت به این بسته حمایتی را به وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده و نسبت به تکمیل آن تلاش کند. دبیر انجمن صنایع روغن نباتی ایران با اشاره به افزایش قیمت قابل توجه مواد اولیه پتروشیمی مورد استفاده در تولید بطری‌های روغن نباتی، عدم تصمیم‌گیری قاطع وزارت صنعت برای کنترل قیمت این مواد و عدم رسیدگی جدی به این مساله را مورد انتقاد قرار داد و آن را عامل فشار هزینه‌ای بالایی برای صنایع روغن نباتی کشور توصیف کرد. امیر هوشنگ بیرشک در ادامه خارج کردن روغن ذرت به عنوان روغن پایه سرخ کردنی و روغن‌های کنجد و زیتون از شمول دریافت ارز دولتی را از عوامل آسیب زننده به سلامت افراد جامعه معرفی کرد.
عضو هیات‌مدیره انجمن شیرینی و شکلات نیز با انتقاد از عدم تخصیص ارز به برخی مواد اولیه صنایع این بخش گفت: در حال حاضر بسیاری از کارخانه‌های تولید شیرینی و شکلات کشور، به دلیل کمبود روغن و شکر برای تولید که در پی موانع تخصیص ارز و عدم ترخیص کالاها از گمرکات کشور ایجاد شده است، تعطیلات تابستانی خود را طولانی‌تر از سال‌های گذشته کش داده‌اند. جمشید مغازه‌ای با انتقاد از افزایش هزینه‌های تولید شیرینی و شکلات کشور در پی افزایش نرخ ارز، اصلاح تعرفه واردات مواد اولیه تولیدی صنایع را به عنوان راه‌حلی جایگزین مطرح کرد.
همچنین برومند چهارآیین، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران نیز دخالت دولت در قیمت‌گذاری را معضل اصلی تولیدکنندگان برشمرد که به فعالان اقتصادی سیگنال توقف تولید می‌دهد. او افزود: نهاده‌های تولیدی مرغ گوشتی در حالی با افزایش بالای 50 درصدی مواجه بوده‌اند که وزارت صنعت به تولیدکنندگان تنها مجوز افزایش قیمت 9 درصدی را داده است که این موضوع بر انگیزه تولیدکنندگان برای جوجه‌ریزی تاثیرگذار بوده است.
از آنسو، مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی نیز در این نشست با اشاره به گروه‌بندی کالایی و تخصیص ارز به گروه یک کالایی، گفت: این گروه‌بندی و تعیین کالاهای مشمول دریافت ارز به این دلیل تعیین شده است که مردم بتوانند نیازهای اساسی و اولیه خود را به سهولت تامین کنند. چنگیز اسفندیاری گفت: نظر وزارت جهاد کشاورزی این بود که تجهیزات و ماشین‌آلات مربوط به صنایع تبدیلی و زراعی که به صورت مستقیم با تولید در ارتباط است در فهرست گروه یک کالایی برای تخصیص ارز قرار گیرد اما وزارت صنعت، معدن و تجارت تنها با بخشی از این درخواست موافقت کرده است. از سویی دیگر، مهدی معصومی اصفهانی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و از فعالان صنعت تخم‌مرغ کشور نیز گفت: برخی از مواد دارویی و واکسن‌های مخصوص صنعت دام و طیور به دلیل مشکل تامین ارز، امکان ورود به کشور نیافته است و به زودی آثار و تبعات ناگوار آن در صنعت دام و طیور نمایان خواهد شد.
در نهایت، مکاتبه کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران با معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت پیرامون بسته حمایت از تولید و تأکید بر توجه به صنایع غذایی در این بسته حمایتی مورد توافق قرار گرفت.
