سرنوشت برجام از مهم‌ترین نگرانیهای جهانی است
گروه ایران
شصت و دومین نشست مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از دیروز در وین آغاز به کار کرد.نشستی که در جریان آن موضوع رفتارهای غیرقانونی امریکا درخصوص خروج از برجام مطرح شد و انتقادات بسیاری در خصوص آن مطرح شد. نکته مهم نشست دوشنبه اما تاکید دوباره آمانو بر پایبندی ایران به تعهداتش در برجام بود؛ تاکیدی که از زمان امضای برجام بطور مداوم از سوی دبیرکل آژانس به تناوب تکرار شده است تا این واقعیت که تنها ایران است که کاملا مطابق تعهداتش در متن برجام عمل کرده و این امریکاست که بدون توجه به تعهد دولت این کشور ساز مخالف در اجرای برجام کوک کرده است،پیش چشم افکار عمومی بین‌المللی نمایان شود. «یوکیا آمانو»مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دراین نشست با بیان اینکه این سازمان از زمان برگزاری آخرین نشست مجمع عمومی، پایبندی ایران به اجرای تعهداتش در چارچوب برجام را مورد بررسی و نظارت قرار داده، تایید کرد تهران به اجرای تعهداتش پایبند بوده است.
«انتقال مطالبات ایران از طرف‌های باقی مانده در برجام»؛ عنوان راهبردی است که کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در خصوص سفر علی اکبر صالحی به وین و سخنرانی او در مجمع عمومی آژانس عنوان می‌کند. مطالباتی که بنیان اصلی ادامه حضور ایران در برجام را تشکیل می‌دهند و تنها در صورت پاسخگویی به آنهاست که می‌توان نسبت به تداوم برجام امیدوار بود. در روزهایی که ترامپ شاکله تحریم‌های اقتصادی علیه کشورمان را گسترده‌تر از هر زمان دیگری مستقر کرده؛ ایران با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک تلاش می‌کند توجه افکار عمومی بین‌المللی و رسانه‌ها را معطوف این واقعیت روشن کند که خطر واقعی از سوی فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران نیست؛ بلکه خطر واقعی رویکرد انحصارگرایانه‌ای است که هیات حاکمه امریکا در مواجهه با واقعیات بین‌المللی از آن استفاده می‌کند و دستاوردهای عمومی سازمان‌های بین‌المللی را به هیچ می‌گیرد. رویکردی که علی‌اکبر صالحی در جریان سخنرانی در مجمع عمومی آژانس آن را «بی مسوولیتی محض» خطاب می‌کند و از کشورهای نقش آفرین در صحنه جهانی می‌خواهد که نسبت به این رویکرد غیر مسوولانه رفتار مناسبی را در پیش بگیرند تا دیگر کشوری قدر نباشد به راحتی دستاوردهای سازمان ملل در حوزه دیپلماسی و صلح را به سخره بگیرد.
معاون رییس‌جمهوری ایران و رییس سازمان انرژی اتمی برجام را یکی از مهم‌ترین نگرانیهای جهانی برشمرد و تصریح کرد: اقدام یک‌جانبه امریکا در خروج از این توافق، تأثیرات منفی بر صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی به همراه خواهد داشت. صالحی دیروز طی سخنانی در شصت و دومین نشست مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به فرآیند سخت و دشوار دستیابی به توافق برجام اشاره کرد وابراز داشت: با وجود اینکه آژانس 12بار بطور مستمر بر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به مفاد این توافق گواهی داده است، متاسفانه ایالات متحده در اردیبهشت ماه گذشته تصمیم به خروج از این توافق گرفت، درحالی که قبل از آن نیز، چه در دولت قبلی و چه در دولت کنونی، بطور کامل به مفاد آن پایبند نبوده است. صالحی تصمیم یک جانبه امریکا رانقض صریح قطعنامه2231شورای امنیت سازمان ملل و ریشخند به اصول اساسی وشناخته‌شده حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی برشمرد، که سرنوشت این دستاورد ارزشمند و منحصر به فرد علم دیپلماسی را با خطر جدی و تأثیرات منفی بر صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، مواجه کرده است. عکس‌العمل بین‌المللی به اقدام غیرقانونی امریکا، تردیدهای جدی در رابطه با عقلانیت و اعتبار سیاست آن کشور ایجاد کرده است؛ این نگرانی صرفاً به یک‌جانبه‌گرایی امریکا برنمی‌گردد بلکه همچنین با شرایط بسیار دشوار منطقه ما که مملو از آشوب‌های فراگیر و تهدیدات تروریسم است، مرتبط است.
منطقه عاری از سلاح در خاورمیانه
موضوع کاهش تسلیحات نظامی در منطقه خاورمیانه یکی از ضرورت‌هایی است که صالحی بخشی از صحبت‌های خود رابه آن اختصاص داد. او با اشاره به حمایت قوی ایران از ایجاد منطقه عاری ازسلاح هسته‌ای درخاورمیانه از سال 1974تاکنون، ابراز داشت، نمی‌توان بی‌توجهی عمدی برخی از کشورها نسبت به تهدید واقعی ناشی از امتناع لجبازانه رژیم اسراییل از پیوستن به معاهده عدم اشاعه هسته‌ای و دراختیار گرفتن زرادخانه هسته‌ای قابل‌توجه و رد هرگونه بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را شماتت نکرد.
این در حالی است که به گفته صالحی، در مورد برنامه هسته‌ای ایران، همانطوری که در گزارش مدیرکل نیز آمده است، قوی‌ترین سیستم راستی‌آزمایی درمقایسه با سایر نقاط جهان درحال اجراست. این‌یکی از نمونه‌های بارز تناقض در دنیای امروز است که در رابطه با یک کشور پادمان معاهده عدم اشاعه هسته‌ای بطور جامع اجرا می‌شود، درحالی که در ارتباط با یک غیر عضو این معاهده کاملاً چشمان شان را بسته‌اند و این رفتار فاحش تبعیض‌آمیز مضحکه گرفتن عدالت است. معاون رییس‌جمهوری همچنین با اشاره به تحولات و رایزنی‌ها بین ایران و اتحادیه اروپا افزود: با وجود روحیه‌بخش بودن این تحولات، ولی ضروری است این گام‌ها با اقدامات عملی و محکم‌تری تکمیل شود و رهیافت «اقدامات تدریجی» مکانیزم مناسبی در پاسخ به شرایط ناشی از سیاست لجبازانه امریکا در تضعیف قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد نیست.
تاکید بر وظایف آژانس
او همچنین درادامه برلزوم اجرای حرفه‌ای و غیرطرفدارانه وظایف توسط آژانس تأکید کرد و ابراز داشت که گزارش‌های فنی تنها باید با ارزیابی‌های هدفمند و به دور از عناصر سیاست زده تهیه شوند.وی ابراز امیدواری کرد که روند رسیدن به«نتیجه‌گیری وسیع‌تر»در رابطه با برنامه هسته‌ای کشورمان تسریع گردد. صالحی در ادامه سخنرانی خود به تمایل ایران برای استفاده از علم و فناوری هسته‌ای برای مدیریت منابع آبی و تغییرات آب و هوایی، در کنار تولید برق، ارتقای سلامت، غذا و کشاورزی اشاره نمود و ماموریت اصلی آژانس در این رابطه را کمک به کشورهای عضو برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار از طریق انتقال تجربه، تشریک دانش و ارایه تجهیزات لازم عنوان داشت.
صالحی همچنین به نقش مهم انرژی هسته‌ای در کاهش گازهای گلخانه‌ای و ارتقای امنیت انرژی از طریق ساخت نیروگاه برق هسته‌ای، پیگیری توسعه فنّاوری گداخت و نیز پروژه‌های تولید ایزوتوپ اشاره کرد و ابراز داشت که جمهوری اسلامی ایران برای افزایش سهم انرژی هسته‌ای در ترکیب انرژی کشور، برنامه‌ریزی درازمدتی انجام داده است و در این راستا فازهای دو و سه نیروگاه برق هسته‌ای بوشهر را در دست اجرا دارد. وی به تلاش‌ها و اقدامات مهم به‌عمل‌آمده در راستای استفاده از بالاترین استانداردها برای تأمین ایمنی نیروگاه‌ها، از جمله همکاری با اتحادیه اروپا، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ... اشاره کرد. رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان همچنین بااشاره به مساله امنیت هسته‌ای ابراز داشت که اقدامات موردنظر در این زمینه نباید مانع همکاریهای عملی در زمینه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای یا موجب تضعیف اولویت‌های برنامه همکاریهای فنی آژانس گردد.
