به نام نان به سود رضاخان

۱۳۹۷/۰۷/۰۴ - ۰۰:۳۳:۴۳
کد خبر: ۱۳۰۳۷۰
به نام نان به سود رضاخان

چهارم مهر 1304، جمعیت زیادی، به علت وجود مشکل کمبود نان و ارزاق عمومی در میدان بهارستان، رو به روی ساختمان مجلس شورای ملی تجمع کرده و خواستار حل این معضل شدند. به دنبال این ماجرا حکومت نظامی اعلام شد و این اعتراض زمینه‌ساز نهضتی بزرگ‌تر علیه حکومت قاجار شد که در نهایت قدرت رضاخان را تحکیم کرد.

اواخر تابستان 1304، به علت کمبود گندم و آرد، میزان دریافت آرد نانوایی‌های تهران از سهمیه معین شده کمتر شد و تهیه نان در شهر با سختی روبرو شد. ادامه این مشکل، موجب نارضایتی مردم از دولت شد.

همزمان با گسترش دایره نارضایتی مردم، ماموران نظمیه نیز با تحریک احساسات مردم و ایجاد ناامنی کوشیدند که مانع از بازگشت احمدشاه به کشور شوند. احمد شاه نیز که در اروپا به سرمی‌برد با مشاهده این اوضاع، از بازگشت به ایران منصرف شد.

در روزهای آغازین مهرماه، جمعیت زیادی از زنان و مردان معترض به منازل علما رفتند و در روز چهارم مهر جمعیتی در حدود بیست هزار نفر به سمت مجلس حرکت کردند و در مقابل مجلس به نمایندگان اهانت کردند. در این حال، رضاخان سردار سپه، دستور تیراندازی داد و تعدادی کشته و مجروح شدند و حکومت نظامی اعلام شد. در این فرصت حکومت نظامی، رضاخان مخالفان خود را به بهانه بازداشت عاملان بلوای نان دستگیر کرد و آرامش را به تهران بازگرداند.

در واقع سردار سپه با آشوب‌آفرینی نسبت به تامین نان، هم مجلس را مرعوب کرد، هم قدرت خود را نشان داد و هم موجبات تنفر و بدبینی مردم را نسبت به نمایندگان فراهم کرد. این جنبش‌ها در اواخر مهرماه به نهضتی ضد قاجار تبدیل شد و رضاخان که خود را فعال مایشاء و همه کاره ایران می‌دانست در تصمیم خود بر انقراض قاجار و ایجاد سلسله پهلوی راسخ‌تر شد. تا اینکه یک ماه بعد در نهم آبان 1304 به آرزوی دیرینه خود یعنی کسب قدرت مطلق رسید.