نیمی از حق بیمه کشور برای خسارت شخص ثالث در جاده ها

گروه بانک وبیمه|احسان شمشیری |

شهریور ماه به واسطه آخرین روزهای تعطیلات تابستانی، دارای بیشترین تلفات و سوانح جاده‌ای در کشور است و این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که معادل نیمی از حق بیمه تولیدی کشور (28 هزار میلیارد تومان) معادل 14 هزار میلیارد تومان به صورت سالانه صرف پرداخت خسارت‌های بیمه شخص ثالث می‌شود و اگرچه از نظر تعداد تلفات جاده‌ای از 27 هزار به کمتر از 22 هزار نفر در سال رسیده اما هزینه‌های دیه و پزشکی و تعمیرات بسیار گران‌تر از سال‌های قبل است و هزینه‌های سنگین‌تری را به بیمه‌ها تحمیل می‌کند.

به گزارش تعادل، افزایش سوانح و حوادث حمل ونقل جاده‌ای و خسارات مالی و جانی ناشی از آنها در زمره مهم‌ترین چالش‌هایی است که توجه و تعمق تحلیل گران ترافیک را بیش از پیش می‌طلبد. بیماری‌های قلبی عروقی، حوادث و صدمات جاده‌ای و بلایای طبیعی به عنوان سه تهدید رو به رشد در کشورمان تلقی شده که هزینه‌های سنگینی را بر جامعه تحمیل می‌کنند. رشد دیه تلفات جاده‌ای، هزینه‌های پزشکی، تعمیرات، هزینه درمان و... بطور روز افزون هزینه‌های بیمه‌ای و مردم را افزایش داده و فشار برای رشد حق بیمه‌ها و هزینه‌های مردم و بیمه‌ها را نیز به همراه دارد.  در زمینه مرگ ومیر ناشی از حوادث رانندگی جهان، هنوز ایران در صدر قرار دارد و تصادفات، سومین علت مرگ و میر در کشور شناخته شده است. این در حالی است که در یک دهه گذشته 1380 – 1390 ظرفیت تولید کارخانه‌های خودروسازی از 352هزار دستگاه در سال به نزدیک به یک ونیم میلیون دستگاه افزایش یافته و به موازات آن، آمار تخلفات و تصادفات نیز سیر صعودی داشته است .

در حال حاضر معضلات و حوادث ترافیکی در مجموع پدیدآورنده فاجعه عظیمی برای جامعه ماست، یک فاجعه در ابعاد ملی که هر سال جان 22هزار ایرانی را می‌گیرد و روزانه سه تا چهاردرصد ثروت ملی را نابود می‌کند، فاجعه‌ای که بسیاری از کارشناسان، بزرگی آن را همانند پیامدهای یک جنگ تمام عیار می‌دانند.

  تاخیر در درونی کردن فرهنگ ترافیک

 از نگاه کارشناسان چهار عامل انسان، جاده، وسیله نقلیه و محیط در پدید آمدن تصادف‌های رانندگی موثر است، اما در واقع 90 درصد تصادفات رانندگی ناشی از عامل انسانی است که گاهی اوقات نادیده گرفتن مقررات و خطاهای رانندگی، نقش بسزایی در افزایش آمار تصادفات دارد. در این راستا بررسی‌های کارشناسان نشان داده است، اشتباهات و خطاهای راننده معمولا علت اصلی حدود 62 تا 72درصد تصادفات است.

در این باره اگر ماشین و راه معیوب باشد، اما راننده هوشیار بوده و مقررات را رعایت کند، می‌توان تصادفات را به حداقل کاهش داد. با توجه به اینکه یکی از مقتضیات زندگی جدید خودرو است و جامعه ما با یک تاخیر در درونی کردن فرهنگ ترافیک مواجه است، بر همین اساس باید گام های گسترده‌ای‌برداریم تا ضایعات این تکنولوژی به حداقل برسد و قانون‌پذیری را در جامعه نهادینه کنیم.

بطور مثال هر ساله بطور متوسط، بیش از 238 هزار نفر در جاده‌های هند کشته می‌شوند که این تعداد بیش از 100 برابر کشور انگلستان است و در این میان، اکچوارها برای حل این مشکل دست به کار شدهاند.

اهداف توسعه پایدار شامل به نصف رساندن آمار تلفات جاده‌ای تا سال 2020 است. امنیت جاده‌ای، یک مشکل عمده در هند محسوب می‌شود.

تنوع بالایی از ترافیک جاده‌ای از جمله خودروهای سریع و موتورهای 2 و 3 چرخه، ساختار نامناسب جاده‌ها و خودروهای دارای مشکلات فنی، دلایل عمده نرخ بالای تصادفات جاده‌ای در هند تلقی می‌شود.

داده‌های وزارت حمل و نقل جاده‌ای و بزرگراه‌های هند، نشان می‌دهد، در سال 2013، 416 هزار و 486 مورد تصادف جاده‌ای رخ داده است که از این میان 494 هزار و 1۱3 نفر زخمی و 137 هزار و 572 نفر کشته برجای گذاشته است.

سازمان بهداشت جهانی WHO معتقد است که این آمار باید بیشتر باشد و تخمین مرگ و میر ناشی از این تصادفات در هند را 238 هزار و 893 نفر می‌داند. این، از یک رقم16.6 نفری مرگ و میر جاده‌ای در میان هر 122 هزار نفر ساکن این کشور خبر می‌دهد. در مقایسه و در دوره زمانی مشابه، در انگلستان و نیوزیلند، فوت ناشی از تصادفات جاده‌ای، به ترتیب 2.9 و 8.5 نفر گزارش شده است. این مساله، بر سلامت افراد و رفاه عمومی جامعه اثر منفی عمده‌ای برجای می‌گذارد.

در سطح خانوارها، جراحت یا فوت می‌تواند پیامدهای اجتماعی- اقتصادی درپی داشته باشد. درصورتی که فرد مجروح یا فوتی، بیمه نداشته باشد، هر نوع خسارت در درآمد یا افزایش هزینه‌های ناشی از درمان می‌تواند خانواده فرد قربانی را دچار فقر نماید. همچنین، این اثرات در سطح ملی نیز قابل مشاهده است.

سازمان بهداشت جهانی پیش بینی می‌کند که هند، به صورت سالانه 3 درصد از تولید ناخالص ملیGDP خود را به دلیل تصادفات جاده‌ای از دست می‌دهد. حمل و نقل امن جاده‌ای نقش عمده‌ای در رشد اقتصادی آتی هند بازی می‌کند. با توجه به اینکه در 78 درصد تصادف گزارش شده در سال 2013، راننده مقصر شناخته شده است، بهبود رفتار رانندگان می‌تواند اثری عمیق بر رفاه اقتصادی و فردی در هند داشته باشد. در این میان، بخش بیمه می‌تواند نقش مهمی در مدیریت ریسک برای افراد و جامعه بازی کند. مطالعه موردی بر بیمه خودرو در هند نشان می‌دهد که تصادفات جاده‌ای، ریسک عمده‌ای بر رفاه فردی و اقتصادی تحمیل می‌کند.

 بیمه خودرو، یکی از بزرگ‌ترین اشکال بیمه در جهان است و این اعتقاد وجود دارد که این نوع بیمه می‌تواند نقش مهمی در بهبود امنیت جاده‌ای بازی کند و اهداف توسعه پایدار را محقق نماید. معمولا، آموزش اکچوئری‌ها شامل استفاده از تحلیل داده‌ها برای درک ریسک‌ها و عدم اطمینان است. بنابراین، آنان در جایگاه مناسبی برای تحریک و حمایت از مدیریت ریسک با طراحی محصولاتی که رفتارهای مطلوب را تشویق کند، هستند.

 هم‌اکنون، چندین محصول بیمه‌ای نوآورانه در سرتاسر جهان وجود دارد که هند می‌تواند از آنها بیاموزد.

    استفاده از فناوری در کاهش تصادف

در فرانسه، شرکت آگسا، محصولی با عنوان بیمه مستقیم یودرایو ارایه می‌دهد که برای رانندگان جوان طراحی شده است، زیرا آنان بیشتر در معرض تصادفات جاده‌ای قرار دارند. در بیمه یودرایو، فنآوری تله ماتیک نقش مهمی بازی می‌کند. با استفاده از این فنآوری، داده‌های مربوط به رفتار راننده جمع‌آوری و به آگسا انتقال داده می‌شود. تحلیل دقیق این داده‌ها به شناسایی الگوها و نظراتی که می‌تواند در الگوپردازی قیمت‌ها اثر بگذارد، کمک می‌کند. برای تشویق به داشتن رفتاری ایمن در رانندگی، اگر بیمه گزاران موافقت کنند که یک دستگاه تله ماتیک در خودروی خود نصب کنند و درصورت پذیرش عمل به این نوع رفتار، آنان می‌توانند تا 52 درصد تخفیف در حق بیمه دریافت کنند. علاوه بر این، با هدف افزایش آگاهی رانندگان جوان از اینکه آیا ایمن رانندگی می‌کنند یا خیر، یودرایو برای آنان، نمره رانندگی و بازخورد به صورت هفتگی یا ماهانه ارایه می‌دهد. دیگر محصولات صنعت بیمه با هدف بهبود امنیت جاده‌ای شامل موارد ذیل می‌گردد:  آکادمی رانندگی آگسا یونان که تخفیف بیمه برای رانندگان بیمه‌ای که در کلاس‌های آموزشی این آکادمی شرکت نموده و از روش‌های رانندگی ایمن بهره مند می‌شوند، ارایه می‌دهد.

 نرم افزار، آویوا درایو که بطور خودکار سفرهای راننده را از طریق GPS آنان ثبت نموده و ترمز، افزایش سرعت و تغییر مسیر آنان را نیز رصد می‌کند. این نرم افزار، با هر 200 مایل رانندگی، یک نمره از یک تا ده ثبت می‌کند که شرکت آویوا در مراحل بعدی برای محاسبه تخفیف از آن استفاده می‌کند. شرکت بیمه زوریخ نیز یک دستگاه مسافت سنج برای رصد و پیشگیری از رفتارهای پرریسک توسط رانندگان طراحی نموده است. تخصص اکچواری می‌تواند در توسعه و کاربرد محصولات و طرح‌های بیمه‌ای در هند و دیگر کشورهای درحال توسعه کمک کند. تلاش‌های هماهنگ از طرف صنعت بیمه، جامعه و دیگر سازمان‌های دولتی و ناظران در طراحی و اجرای این نوع طرح‌ها برای توسعه پایدار جهانی بسیار حائز اهمیت است.