شناسایی و حذف موانع ایجاد نشاط در مدارس

دانش‌آموزان پس از خوردن زنگ مدرسه، طوری از مدرسه فرار می‌کنند که گویی از زندان آزاد شده‌اند. این جمله را محمد بطحایی سال پیش درباره وضعیت مدارس مطرح کرد. این همان حرفی است که سال‌هاست کارشناسان آموزشی درباره وضعیت مدارس می‌گویند. گرچه از سال پیش که بطحایی درباره نشاط در مدراس صحبت کرد تاکنون اتفاقی که باعث نشاط در مدارس شود نیفتاد، اما دیروز وزیر آموزش و پرورش در روزهای نخست بازگشایی مدارس در پیش خطبه‌های نماز جمعه تهران بار دیگر به موضوع نشاط اشاره کرد و درباره اولویت مهارت‌آموزی در مدارس، گفت: دانش‌آموزان باید با شوق و اشتیاق به خانه دوم خود بیایند و از بودن در مدرسه احساس نشاط داشته باشند. از این رو باید موانعی که مانع از دستیابی به چنین جایگاهی می‌شود شناسایی و حذف شود. محمد بطحایی در سخنان پیش از خطبه‌های نماز جمعه امروز تهران ضمن گرامیداشت یاد و خاطره بنیان گذار انقلاب اسلامی و شهیدان دفاع مقدس و تبریک هفته نیروی انتظامی اظهار کرد: سال تحصیلی جدید 1000 مدرسه و 60 هزار کلاس فصل جدیدی را برای ساختن آینده‌ای روشن در نظام جمهوری اسلامی آغاز کردند.

او اظهار کرد: آموزش و پرورش به عنوان زیربنایی‌ترین دستگاه کشور مولد سرمایه انسانی و به تعبیر مقام معظم رهبری کانون اساسی برای خلق دنیای آینده، نقش مهمی را برای رسیدن جامعه به پیشرفت و توسعه داراست و این مهم از مسیر آموزش و پرورش تحقق می‌پذیرد. بطحایی اظهار کرد: وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی گذشته برنامه‌های خود را برگرفته از سیاست‌ها و کارهای سند تحول بنیادی، نقشه راه آموزش و پرورش برای پیشرفت و توسعه قرار داده که از دو مسیر طراحی و به اجرا در آورده است.

او با اشاره به اینکه مسیر اول، تحول در مدیریت و اداره آموزش و پرورش است که در این راستا مهم‌ترین برنامه حرکت جدی به سمت مدرسه محوری و کانونیت بخشیدن به مدرسه بوده است، گفت: مدرسه مهم‌ترین رکن تعلیم و تربیت و کانون اصلی آموزش و پرورش است. مدرسه به عنوان کانون تربیتی محله باید با محیط بیرونی و محله خود تعامل موثر داشته باشد و برنامه‌هایی که از سال گذشته به اجرا درآمده است تلاش دارد نقش و جایگاه مدرسه را بر اساس سند تحول بنیادین به جایگاه تصمیم‌گیری شایسته خود نزدیک کند. بطحایی با بیان اینکه مسیر دوم به موازات مسیر اول و البته با اهمیت بالاتر از آن مسیر است گفت: نسبت به تحول در مدیریت آموزش و پرورش، تحول در محتوا و متن برنامه‌های درسی آموزش و پرورش است که مهم‌ترین برنامه گسترش مهارت آموزی در مدارس است که دانش‌آموزان ما باید مهارت‌ها را بر اساس الگوی زندگی اسلامی ایرانی فرا بگیرند و به ویژه در شرایط امروزی در حوزه‌های فردی و اجتماعی که نیاز دارند بتوانند راه و رسم زندگی را تمرین کنند و مواردی چون احترام به بزرگ‌تر، کارآفرینی، دشمن شناسی و دشمن ستیزی، همراهی و همکاری اجتماعی و... از مواردی است که باید در مدرسه و برنامه‌های آموزشی و پرورشی توسط دانش‌آموزان در مدرسه هماهنگ شود.

بطحایی با اشاره به اینکه گسترش برنامه‌های آموزش و پرورش در مدرسه از اولویت‌های تحول در برنامه‌های درسی و آموزشی است، گفت: در کنار مهارت‌های مذکور آموزش مهارت‌های پایه به نحوی که دانش‌آموزان در دوران تحصیل حداقل به یک مهارت لازم که با استفاده از آن بتوانند یک شغل مناسب و موثر پیدا کنند دنبال می‌شود و در سال تحصیلی جدید تمامی دانش‌آموزان دوره اول متوسطه در 10 درصد مدارس تحت پوشش این طرح قرار خواهند گرفت تا یک مهارت اساسی و پایه را تمرین کنند و در سطح مهارت بتوانند به آن دست پیدا کنند. وزیر آموزش و پرورش افزود: مدرسه خانه دوم دانش‌آموزان و محلی برای تمرین زندگی است که شرط اول برای ایجاد چنین جایگاهی آن است که دانش‌آموزان با شوق و اشتیاق به خانه دوم خود بیایند و از بودن در مدرسه احساس نشاط داشته باشند. از این رو باید موانعی که مانع از دستیابی به چنین جایگاهی می‌شود شناسایی و حذف شود.

او ادامه داد: هر عاملی که باعث اضطراب در دانش‌آموزان می‌شود باید به تدریج حذف گردد که بخشی از این مشکلات ناشی از فضای فیزیکی و ساختمان مدرسه است و بخشی ناشی از برنامه‌های درسی و پرورشی است که در مدرسه به اجرا در می‌آید. بطحایی با اشاره به اینکه به صورت رسمی و غیر رسمی برنامه‌هایی چون آزمون رسمی، کتاب‌های مکمل و ... به دانش‌آموزان تحمیل می‌شود، گفت: با این موارد آرامش روانی که شرط اصلی برای آموزش در کلاس‌ها است کمرنگ می‌شود و ما در این راستا طرحی را در مدارس ابتدایی شروع کردیم که برگزاری کلاس‌هایی تحت عنوان آمادگی برای آزمون و آزمون‌های هوش را در دوران ابتدایی ممنوع اعلام کردیم و برای استمرار این سیاست پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم. وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: در هر تحولی نیروی انسانی مهم‌ترین عامل است و شایستگی‌های نیروی انسانی در کنار علاقه و انگیزه برای تعلیم و تربیت فرزندان این آب و خاک شرط اصلی موفقیت است. وزیر آموزش و پرورش افزود: مهم‌ترین برنامه‌ای که در راستای برنامه ششم توسعه و در استمرار برنامه قبل تعقیب می‌شود طرح رتبه بندی معلمان است که همسو با ارتقای شایستگی‌های نیروی انسانی، نظام پرداخت‌ها و انگیزش آنها را نیز ارتقاء می‌بخشد که در این رابطه لایحه پیشنهادی تنظیم و به دولت محترم ارسال شده است که کلیات آن در کارگروه یکی از کمیسیون‌های تخصصی دولت به تایید رسیده و امیدواریم در آینده‌ای نزدیک برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شود. بطحایی اظهار کرد: بهسازی و نوسازی و استاندارد کردن سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی یکی دیگر از اولویت‌های ماست که تلاش داریم بر اساس برنامه توسعه هر ساله هزاران فضای جدید اضافه شود. در مهر ماه امسال نیز با لطف خداوند، خیرین مدرسه ساز در کنار دولت و آموزش و پرورش نقش بسزایی را ایفا کردند و امسال 8000 کلاس جدید به بهره‌برداری رسید که این تعداد با وجود تمام محدودیت‌های خزانه دولت و فشارهای اقتصادی و سیاسی که دشمنان به ما تحمیل کردند، حدود 60 درصد رشد و پیشرفت داشت.

او افزود: تلاش داریم مدیران اجرایی کمتر در کار مدیران مدارس دخالت کنند تا نیروهای فعال در مدارس با خلاقیت خود مدارس را اداره کنند. همچنین برای اولین بار تدوین برنامه ویژه مدارس به مدارس ابلاغ شد که در این طرح با رعایت چارچوب هفته‌ای دو ساعت از برنامه رسمی آموزشی در اختیار مدرسه قرار می‌گیرد.