کاهش نرخ ارز و سکه در هفته سوم مهر
سکه امامی 4 میلیون و 130هزار تومان شد
ریزش یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی سکه در یک هفته
گروه بانک وبیمه| احسان شمشیری|
در معاملات روز شنبه 14 مهر 97، سکه طرح جدید ۴ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان و دلار ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رسید و به نظر میرسد که به تدریج نرخ دلار و سکه به تدریج به سمت ثبات و کاهش نسبی حرکت خواهد کرد.
به گزارش «تعادل»، در حالی که بسیاری از صرافیها روی تابلوی خود نرخ 13500 تومان را درج کردهاند، اما عمده دلالان و صرافیهای ارز، خریدار ارز هستند و کمتر به فروش ارز با این نرخ مشغول هستند. نکته مهم این است که سامانه سنا که نرخ ارزهای سامانه سنا و نیما را نشان میداد و از میانگین نرخها در این بازارها با خبر میشدیم، برای چندمین روز متوالی در دسترس نیست و مشخص نیست در شرایطی که بازار آزاد کم عمق 3 درصدی با نوسان نرخها بین 10 تا 15 هزار تومان با التهاب مواجه است، در سامانه سنا و نیما چه وضعیتی حاکم است و واردکننده و صرافیها با چه نرخهایی به خرید و فروش مشغول هستند و آیا تلاطم بازار آزاد روی نیما و سنا نیز اثر گذاشته است یا خیر؟
برخی فعالان بازار ارز میگویند که برخلاف اواخر هفته گذشته که روند افزایشی بود، روز شنبه نرخها کاهش یافته و به سطح 13 هزار و 500 تومان رسیده است و این نرخ در اغلب صرافیهای فروشنده ارز نرخ فروش دلار است. قیمت یورو نیز حدود 15 هزار و 500 تومان و درهم 3600 تومان در صرافیها معامله میشود و همچنین دلالان هم با همین نرخها _ حداکثر با 100 تا 200 تومان فاصله_اقدام به خرید ارز میکنند. همچنین صرافی بانک ملی و ملت هم با همین قیمتها خرید و فروش ارز انجام میدادند. به نظر میرسد دلیل این ثبات و آرامش ایجاد شده در بازار ارز علاوه بر اقدامات اخیر بانک مرکزی، ناشی از بخشنامه اخیر این بانک مبنی بر فروش ارز تا سقف 5 هزار یورو در صرافیها و همچنین اعلام نرخ یورو ارز مسافرتی به نرخ 11800 تومان است که روی نرخ ارز و سکه و طلا اثرگذار بوده است. چرا که تا پیش از این سقف فروش ارز در صرافیها بسیار محدود بود. براساس آخرین آمارها قیمت سکه طرح جدید 4 میلیون و 130 هزار تومان، طرح قدیم 4 میلیون و 50 هزار تومان و نیم سکه 2 میلیون و 150 هزار تومان و هر گرم طلای 18 عیار 403 هزار تومان است. هر قطعه ربع بهار آزادی نیز یک میلیون و ۸۱ هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی ۶۶۱ هزار تومان معامله شد.
ریزش یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی سکه در یک هفته
بازار طلا و سکه در نخستین روز هفته با کاهش قیمت آغاز شد و به روند هفته قبلش ادامه داد؛ بهطوریکه سکه تمام طرح جدید چهار میلیون و ۵۰ هزار تومان فروخته میشود و طلای ۱۸ عیار نیز به ۳۷۷ هزار تومان بازگشته است.
سومین هفته مهر ماه مانند هفته گذشته با کاهش قیمت طلا آغاز شده است؛ بهطوریکه طبق اعلام عضو هیاتمدیره اتحادیه طلا و جواهر، قیمت سکه تمام طرح جدید چهار میلیون و ۵۰ هزار تومان است که نسبت به شنبه هفته گذشته، یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان ارزان شده است. محمد کشتیآرای با بیان اینکه در حال حاضر خرید و فروش از سوی مردم در بازار متعادل است، گفت: بعد از شوک قیمتی هفته گذشته، روز شنبه قیمتها تقریبا روال ثابت دارند و خریدار و فروشنده به اندازه کافی در بازار وجود دارد. به گفته کشتیآرای، نیمسکه و ربعسکه به ترتیب با کاهش ۵۷۰ و ۲۷۰ هزار تومانی نسبت به مدت مشابه هفته قبل همراه شده و دو میلیون و ۵۰ هزار و یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان فروخته میشوند. همچنین سکه یک گرمی در بازار به قیمت ۷۰۰ هزار تومان عرضه شده که نسبت به آغاز هفته گذشته ۵۰ هزار تومان ارزانتر شده است.
فروش اسکناس ارز تا سقف ۵۰۰۰ یورو
در صرافیها
کانون صرافان بر دستورالعمل خرید و فروش ارز در صرافیها تاکید و اعلام کرد: ارز به صورت اسکناس تا سقف ۵۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها توسط صرافی بر مبنای نرخ بازار و ثبت سامانه سنا بلامانع است.
کانون صرافان ایران در راستای تاکید مجدد بر تصویب هیات دولت، درخصوص دستور العمل خرید و فروش ارز در شبکه صرافیهای مجاز اطلاعیهای جهت اطلاع صرافان منتشر کرد .پیرو نامه عمومی مورخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۷، موضوع «دستور العمل خرید و فروش ارز در شبکه صرافیهای مجاز» در اجرای تصویب نامه شماره مورخ ۱۶ مردادماه ۱۳۹۷ هیات محترم وزیران، فروش ارز به صورت اسکناس تا سقف ۵۰۰۰ یورو یا معادل آن به سایر ارزها توسط آن صرافی بر مبنای نرخ بازار صرفا با ثبت در «سامانه نظارت ارز سنا » علاوه بر موارد ۲۳ گانه اعلامی در نامه عمومی فوق الذکر با رعایت مقررات ارزی بلامانع است.
ارز مسافرتی ۱۱۸۰۰ تومان قیمت خورد
همچنین هر یورو برای مسافران خارج از کشور حدود ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان توسط بانکهای عامل فروش ارز مسافرتی فروخته میشود. مسافران خارج از کشوری که اسناد و مدارک خواسته شده را به شعب بانکهای عامل ارایه کنند میتوانند برای کشورهای همسایه و مشترکالمنافع حداکثر ۵۰۰ یورو و برای سایر کشورها تا ۱۰۰۰ یورو با نرخ حدود ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان خریداری کنند. براساس سیاست جدید بانک مرکزی که از روز ۱۸ شهریورماه آغاز شده، ارز پرداختی به مسافران یورو است و دلار به متقاضیان پرداخت نمیشود. طبق بخشنامه بانک مرکزی تامین و پرداخت ارز مسافرتی (به صورت اسکناس) از طریق بانکهای ملی ایران، ملت، سامان، تجارت و پارسیان به نرخ بازار بلامانع است. بر این اساس بانکها مجازند از محل ارزهای خریداری شده و با تامین اسکناس از محل منابع خود، نسبت به فروش و پرداخت ارز مسافرتی به نرخ بازار در سطح شعب داخل شهر با اخذ مدارک مثبته از قبیل گذرنامه معتبر، بلیت مسافرت هوایی، ویزای کشور مقصد - در مورد کشورهایی که نیاز به ویزا دارند- اقدام کنند. همچنین لازم است مدارک مزبور به منظور نظارت بازرسان بانک در سوابق نگهداری شود و اخذ تعهد کتبی از متقاضی مبنی بر خرید ارز صرفاً از یک منبع اعم از بانک یا صرافی مجاز معتبر الزامی است.
واردات ارز توسط صرافیها
از سوی دیگر، یک کارشناس و فعال بازار ارز با بیان اینکه صرافیها اسکناس زیادی در اختیار دارند اما امکان فروش آن را ندارند، گفت: اگر بانک مرکزی اجازه دهد صرافیها با منابع خودشان، ارز وارد کرده و به همه متقاضیان بفروشند، نرخ ارز در مدت یک ماه به 10 هزار تومان کاهش خواهد یافت. جواد ذاکری دانا در گفتوگو با فارس، با بیان اینکه هماکنون مشکل تامین ارز ازسوی صرافیها وجود ندارد، اظهارداشت: اما این به معنای این نیست که در لجستیکی ارز هم مشکلی نداریم؛ از زمانی که امارات منافذ نقل و انتقال ارز را بست و از طرف دیگر دستورالعمل ارز همراه با مسافر تغییر پیدا کرد، باعث شد مشکلاتی برای نقل و انتقال ارز به وجود بیاید. وی افزود: البته دستورالعمل اصلاح شد اما مشکلات نقل و انتقال از امارات تشدید شده بود. در نهایت بانک مرکزی وارد عمل شد و ارز تزریق کرد.
این کارشناس و فعال بازار ارز گفت: ما به بانک مرکزی گفتیم اجازه بدهید صرافیها خودشان ارز بیاورند و بفروشند و با آمدن رییس کل جدید بانک مرکزی فضا بهتر شد. گفتیم تضمین امنیتی میخواهیم و آقای همتی هم گفت ما تضمین امنیتی میدهیم و شما شروع به انتقال ارز به داخل کشور کنید. ذاکری ادامه داد: با این قول رییس کل بانک مرکزی صرافیها شروع به انتقال ارز کردند و دو روز هم توزیع کردند و از قیمت 14 هزار تومان به زیر 12هزار تومان رسید. در این شرایط باید تقاضای سفتهبازی و احتیاطی را هم پوشش داد زیرا در غیر این صورت این تقاضا کل قیمت ارز را تعیین میکند. با استفاده از سیستم حراج هلندی باید ارز تزریق میشد و باعث میشد تقاضا کاهش یابد. اما روز سوم بانک مرکزی گفت باید این ارزها را فقط برای 23 مورد ارز خدماتی ارز پرداخت کنید.
وی در پاسخ به این سوال که چرا صرافیها حاضر به پرداخت ارز برای این 23 مورد نبودند، گفت: مشتری چندانی برای این 23 مورد نیست. با این قیمتها فرد باید کارت ملی و مدارک ارایه بدهد تا همان ارزی را بخرد که دلالان به آن میفروشند و مدرکی هم نمیخواهد. در این صورت تمایل به خرید این ارز از صرافی ندارد.
این کارشناس و فعال بازار ارز، اظهارداشت: صرافیها اسکناس زیادی در اختیار دارند اما امکان فروش آن را ندارند. اگر بانک مرکزی اجازه دهد صرافیها با منابع خودشان، ارز وارد کرده و به همه متقاضیان بفروشند، نرخ ارز در مدت یک ماه به 10 هزار تومان کاهش خواهد یافت. اگر این کار انجام شود نه تنها خروج سرمایه اتفاق نمیافتد، بلکه قیمت بازار به قیمت سامانه نیما یا همان بازار ثانویه برسد.
بسته بانک مرکزی کارساز شد
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با پیش بینی کاهش حجم حباب قیمتی در بازار طلا و سکه، گفت: مردم باید از خرید غیر ضرور اجتناب کرده تا بساط دلالی در این حوزه جمعآوری شود.
شهباز حسن پور بیگلری در گفتوگو با ایبِنا، با اشاره به شرایط پیش آمده در بازار ارز و کاهش حجم حباب قیمتی آن، گفت: بازار طلا نیز به تاثیر از قیمت ارز روند کاهش را تجربه خواهد کرد. نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس با بیان اینکه برخی از افزایش قیمتها در بازار طلا و سکه متاثر از قیمتهای جهانی بوده است، تصریح کرد: متاسفانه دلال بازی و تاثیرپذیری از افزایش هر روزه نرخ ارز این بازار را با بحران مواجه کرد.
وی با تاکید بر اینکه دولت و بانک مرکزی با ارایه بستههای کارآمد توانستهاند بازار ارز را کنترل کنند، افزود: این رویه باید تا بازگشت قیمتها به کانال منطقی از سوی مسوولان ادامه داشته باشد. حسن پور بیگلری بر ضرورت ممانعت مردم از خرید غیر ضرور طلا و سکه تاکید کرد و گفت: مردم باید از اتفاق رخ داده در بازار برای برخی افراد که با سودجویی نسبت به خرید ارز اقدام کرده و اکنون متضرر شدهاند درس بگیرند. وی با تاکید بر اینکه مردم باید به دنبال راههای مطمئنتر برای سرمایهگذاری باشند، تصریح کرد: بارها گفته شده سرمایهگذاری در بورس بهترین و مطمئنترین راه برای کسب سود است، اما متاسفانه برخی همچنان به دنبال برخی سودهای واهی هستند. این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه اگر مردم بیدلیل ولع خرید ارز، سکه و طلا نداشته باشند اقتصاد کشور درگیر بحرانهای فعلی نخواهد شد، گفت: خوشبختانه سیاستهای بانک مرکزی به شرایط بازار پاسخ مثبت داده و از اینرو باید منتظر تعدیل نرخها در همه حوزهها باشیم. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با پیشبینی کاهش حجم حباب قیمتی در بازار طلا و سکه، گفت: مردم باید از خرید غیر ضرور اجتناب کرده تا بساط دلالی در این حوزه جمعآوری شود.
افت قیمت دلار تداوم خواهد داشت
در این رابطه یک کارشناس اقتصادی گفت: سیاستهای جدید ارزی دولت به ویژه وارد شدن ارز صادرات کالاهای غیرنفتی به سامانه نیما و سیاستهای دیپلماسی خارجی با کشورهای اروپایی موجب تلطیف شرایط روانی و کاهش نرخ ارز شده است. محمود جامساز با بیان اینکه افت قیمت نرخ ارز از چند جنبه از جمله سیاستهای داخلی دولت و دیپلماسی و سیاست خارجی قابل بررسی است، اظهار داشت: با توجه به انتشار خبر مذاکرات انجام شده از سوی دولت با کشورهای اروپایی که بر اساس آن بانکهای مرکزی اروپا قادر خواهند بود با بانکهای ایرانی با ارزهای یورو یا به شیوه تهاتر ارتباط داشته باشند سگینالهای مثبتی در بازار ایجاد شد و موجب افت قیمت نرخ ارز در بازار ارز گردید. وی با تاکید بر ایجاد فضای روانی توسط برخی مافیاهای بازار ارز، گفت: واردات کالاهای اساسی با ارز آزاد انجام نمیشود بنابراین نرخ بازار آزاد نمیتواند بر بازار کالاهای اساسی تاثیرگذار باشد و برخی تلاطمات بازار صرفا ناشی از فضای روانی است.
این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: وقتی صحبت از دلار با نرخ بالا میشود باید به آستانه قدرت خرید مردم نیز توجه شود ضمن آنکه هیچ واردکنندهای با نرخ بالای ارز قادر به فعالیت نیست زیرا مقرون به صرفه نخواهد بود.
تسلط نقش ارزی دلار یک برآورد بیش از حد واقعیت است
این در حالی است که جیم او نیل کارشناس برجسته اقتصادی گفت: تسلط نقش دلار با توجه به سهم امریکا در تولید ناخالص داخلی جهان یک برآورد بیش از حد واقعیت است. به گزارش ایبنا «جیم او نیل» اقتصاد دان برجسته در مصاحبهای با شبکه سی ان بیسی امریکا گفت: وضعیت دلار به عنوان یک ارز اصلی بیش از حد واقعیت ارزیابی میشود؛ این در حالی است که سهم امریکا در اقتصاد جهانی از زمان جنگ جهانی دوم به بعد به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. وی گفت: در وضعیت خاصی زندگی میکنیم که نقش دلار در فاینانس جهانی بهطرز احمقانهای مهمتر از اقتصاد امریکا است. بنابراین اگر یک اقتصاد قدرتمند مستقیما به دلار بیشتر تبدیل شود، بسیاری از حقایق مانند شب و روز مشخص خواهد شد.
سهم امریکا در تولید ناخالص داخلی جهان اکنون ۱۸درصد است که در مقایسه با جنگ جهانی دوم که ۳۰ درصد بوده به طرز چشمگیری روند نزولی به خود گرفته است. اقتصاد چین از زمان جنگ جهانی دوم به بعد با رسیدن به ۱۶ درصد در سهم تولید ناخالص داخلی جهان از رشد ۴برابری برخوردار شده؛ در حالی که بازارهای نوظهور مانند کشورهای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) و دیگر کشورها ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را عهدهدار هستند. با این وجود واقعیت، دلار بهطرز فراوانی توسط ۶۰ درصد از کشورها که ۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهند، استفاده میشود. افزایش استفاده از یوآن چین به طرز گستردهای رشد پیدا کرده؛ اما هنوز ۱.۸۴ درصد از سهم ذخایر ارزی بانکهای جهان را تشکیل میدهد؛ در حالی که دلار امریکا ۶۲.۲۵ درصد است؛ اما کمترین رقم از سال ۲۰۱۳ میلادی به بعد محسوب میشود. «او نیل» گفت: نقش اصلی سیاست دلار و این ارز در فاینانس جهانی یک موضوع است و اقتصاد امریکا طی ۳۰ سال گذشته کمتر از ۲۰ درصد از سهم تولید ناخالص داخلی را در اقتصاد جهان به خود اختصاص داده و دلار هنوز ظاهرا نقش اصلی را بازی میکند. اقتصادهای نوظهور بریکس به تازگی استفاده از ارزهای ملی را در تسویه حسابهای خود به منظور کاهش وابستگی به دلار افزایش دادهاند. کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران در گفتوگو به منظور جایگزینی ارزهای ملی خود در تجارت نفت هستند.
نوسان نرخ ارز مانع تحقیقات دانشجویی است
همچنین معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس گفت: افزایش و نوسانات نرخ ارز طی یک سال گذشته در روند امور آموزشی و پژوهشی دانشگاهها و برقراری روابط بینالملل در عرصه علمی کشور اختلال ایجاد کرده است. محمدرضا کلباسی درباره تأثیر نرخ ارز در روند امور آموزشی دانشگاهها اظهار کرد: در حال حاضر نیازهای ارزی آموزش عالی با نرخ ارز آزاد در بازار محاسبه میشود که در بلندمدت لطمات بسیاری به حوزه دانشگاه وارد میکند. وی افزود: دانشجویان در دوره تحصیلات تکمیلی نیاز به انجام تحقیقات گسترده در حوزههای مختلف دانش با استفاده از ابزارهای پیشرفته دارند.
معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس به رابطه مستقیم نوسانات و افزایش نرخ ارز با خرید مواد اولیه برای انجام تحقیقات اشاره کرد و افزود: در سالهای گذشته مبلغی حدود 10 میلیون تومان از سوی دانشگاه و کمکهای مالی استادان برای انجام تحقیقات به هر دانشجو تعلق میگرفت. کلباسی ادامه داد: در حال حاضر با کاهش ارزش پول ایران و چند برابر شدن هزینه تحقیقات، دانشجویان ناچارند سوژههای کم کیفی را انتخاب کنند که در نهایت این موضوع باعث تنزل تحقیقات علمی در کشور میشود.
وی در ادامه به اهمیت روابط بینالمللی در عرصه علم و دانشگاه پرداخت و گفت: ارتباطات بینالمللی یکی از مهمترین نیازهای کشور در تمامی حوزههاست اما با توجه به افزایش نرخ ارز هزینه رفت و آمد استادان و دانشجویان به سایر کشورها برای شرکت در انواع کنفرانسهای علمی افزایش چشمگیری داشته است. معاون آموزشی دانشگاه تربیت مدرس افزود: در یک سال گذشته با برگزاری جلسات متعدد از مسوولان خواستار تعیین نرخ ارز دولتی برای دانشگاهها شدهایم اما تاکنون دانشگاه در فهرست اولویتهای نرخ ارز دولتی قرار نگرفته است.