مقصدی آن‌سوی ابرها

گروه گوناگون|

 در سال‌های گذشته، زمانی که گزارشی از ایستگاه‌ها و اکتشافات فضایی مطرح می‌شد، منبعی برای این اخبار جز امریکا و شوروی نبود. طبق آخرین گزارش‌های منتشر شده، در دو دهه اخیر کشورهای دیگر نیز به رقابت‌های فناوری فضایی در جهان اضافه شدند. اکنون بعد از پیشرفت‌های روزافزون در حوزه فضانوردی، رقابت از بین کشورها فراتر رفته و به فعالیت بین ایستگاه‌های فضایی بین‌المللی رسیده است؛ ایستگاه‌هایی که با مشارکت بیش از 15 کشور ساخته شده و در مداری نزدیک به زمین و در ارتفاعی حدود 330 تا 435 کیلومتری از سطح زمین در حرکت است. آنطور که گفته شده، ایستگاه‌های فضایی امروزه بخش جدایی‌ناپذیر پژوهش‌های فضایی و ارتباط انسان با مدار زمین تلقی می‌شوند. در آغاز هفته جهانی فضا، ناسا در تازه‌ترین گزارش خود، آماری از تعداد بازدیدها از ایستگاه‌های فضایی در سراسر جهان منتشر کرد. طبق این گزارش، تا 5 اکتبر 2018، در محموع حدود 222 نفر در سراسر جهان از ایستگاه‌های فضایی بازدید کردند. در این میان، مانند بسیاری از اتفاق‌های دیگر در حوزه فضانوردی، امریکا در صدر فهرست قرار گرفته است. براساس امار منتشر شده، تاکنون ایستگاه‌های هوایی 146 بازدیدکننده امریکایی داشتند.  همانطور که گفته شد، امریکا و روسیه به عنوان دو غول بزرگ فضایی در جهان شناخته می‌شدند و همچنان نیز، به عنوان ابرقدرت‌های سنتی فضا، در جهان شناخته می‌شوند. طبق گزارش ناسا، روسیه نیز دومین کشوری است که بیشترین تعداد بازدیدکننده از ایستگاه‌های فضایی بین‌المللی را داشته است.

طبق بسیاری از گزارش‌ها، روسیه و امریکا برای حدود 40 سال در جهان تنها کشورهایی بودند که توانایی ارسال فضانورد به فضا را داشتند اما در سال‌های اخیر، ژاپن نیز به جمع آنها پیوست. این در حالی است که شمار بازدیدکنندگان روسی و ژاپنی، تفاوت قابل‌توجهی با امریکایی‌هایی دارد که از ایستگاه‌های فضایی بازدید کردند. براساس آمار منتشر شده، تاکنون حدود 47 روس و 9 ژاپنی از ایستگاه‌های فضایی بین‌المللی بازدید کرده‌اند؛ هرچند در این میان افرادی بودند که چندین بار موفق به بازدید ایستگاه‌های فضایی شدند. براساس بسیاری از گزارش‌ها، ژاپن تلاش‌های بسیاری برای حضور در عرصه رقابت فضایی دارد. آنطور که گفته شده، طبق پیشنهاد جدید سازمان فضایی ژاپن، این کشور تصمیم دارد تا٢٠٣٠ میلادی، فضانوردی به ماه بفرستد. همچنین گفته شده که ژاپن در زمینه اکتشافات فضایی ماموریت‌های موفقی را برای کاوش خورشید، ماه و دنباله‌دارها در کارنامه خود به ثبت رسانده است.  در میان کانادایی‌ها نیز، حدود 7 نفر تاکنون موفق به بازدید از ایستگاه‌های فضایی شدند که کریس هدفیلد، با توجه به فیلم‌های منتشر شده از تجربیات سفرش در سال 2013، به معروف‌ترین بازدیدکنندگان کانادایی تبدیل شد. او اولین کانادایی‌ بود که در فضا قدم زد. ایتالیا، فرانسه و آلمان نیز، از دیگر کشورهایی هستند که هرچند از غول‌های فضایی فاصله قابل‌توجهی دارند اما در رقابت با یکدیگر تاکنون تعدادی بازدیدکننده به ایستگاه‌های فضایی فرستاده‌اند. قزاقستان، دانمارک، هلند، بریتانیا، اسپانیا، مالزی، کره‌جنوبی، برزیل، سوئد وآفریقای جنوبی نیز، از دیگر کشورهایی هستند که هر کدام تاکنون یک بازدیدکننده به ایستگاه‌های فضایی فرستاده‌اند.  موسسات بین‌المللی مختلفی بطور دایم وضعیت صنعت فضایی را در کشورهای جهان بررسی کرده و در قالب گزارش‌های سالانه منتشر می‌کنند. این موسسات معیارهای متعددی را برای این منظور در نظر می‌گیرند. این معیارها از میزان بودجه‌ای که هر کشور در صنعت فضایی صرف می‌کند تا میزان رشد فناوری در هر کشور را شامل می‌شود اما فناوری فضایی در دهه‌های اخیر به صنعتی سودآور و در عین حال راهبردی تبدیل شده است. همچنین، آنطور که گفته شده، اعزام انسان به فضا، نیازمند طراحی و ساخت فضاپیما و پرتابگرهایی است که بتوانند امینت جانی فضانوردان را در مدت سفر فضایی تامین کنند. علاوه بر این، انجام پروازهای فضایی سرنشین‌دار، زیرساخت‌های گسترده‌ای نیاز دارد؛ زیرساخت‌هایی مانند مراکزی برای آموزش فضانوردان، مراکزی برای طراحی، ساخت و پرتاب فضاپیماها، مراکز و تجهیزات پیشرفته برای پشتیبانی ماموریت‌های سرنشین‌دار و ... بر این اساس، به‌نظر می‌رسد که رقابت‌های بسیاری در بین کشورها وجود دارد. با این‌حال، ممکن است در چندین سال آینده، پیشرفت‌های فضایی تا حدی باشد که حتی بازدید از ایستگاه‌های فضایی به تفریحی روزمره تبدیل شود.