جنگ انتخاباتی فقیر و غنی در کابل
گروه جهان|
در افغانستان قرار است برای سومین بار در 16سال گذشته انتخابات پارلمانی برگزار شود. رقابت‌های سیاسی در شرایطی به اوج خود رسیده که پس از سه دوره برگزاری انتخابات، افغانستان هنوز از نظر محتوا در عرصه انتخابات تغییر چندانی نکرده است. هنوز شعارها همان شعارهاست و فضای انتخاباتی، همان فضای انتخاباتی قبل. از بُعد سیاسی و شناخت روندهای دموکراتیک مشکل این جامعه همچنان پا برجاست. این در حالی است که انتظار می‌رفت در این دور ضمن شناخت بیشتر از سازوکارهای پارلمانی، کسانی وارد میدان شوند که واقعا بتوانند تغییر در مجلس و کارکرد آن به وجود آورند اما در حال حاضر تعداد چهره‌های تاثیرگذار و مسوولیت‌پذیر در مقایسه با طیف مقابل بسیار اندک است.
روزنامه ماندگار افغانستان با اشاره به انتخابات پارلمانی که قرار است 28 مهر برگزار شود، نوشته: جاده‌ها و کوچه‌های کابل و دیگر ولایت‌ها، به نمایشگاه عکس‌های نامزدهای انتخاباتی تبدیل شده است. نامزدانی که صاحب پول و امکانات بیشتر هستند، در روزها هزینه‌های سنگینی را با هدف پیروز شدن در انتخابات متقبل شده‌اند. در عین حال، شماری هم به‌دلیل نداشتن پول و امکانات مادی، قادر نیستند تا تصاویر و بنرهای انتخاباتی خود را در خیابان‌ها به نمایش درآوردند. این وضعیت فضای انتخاباتی را به‌‌صورت مبارزه فقیر و غنی به تصویر کشیده است. حتی بیم آن می‌رود که در پی این اختلاف آشکار، یک تضاد اقتصادی ـ طبقاتی جدید در ادبیات سیاسی افغانستان شکل بگیرد. علاوه بر این، فضای انتخاباتی افغانستان به یک فضای تجاری تبدیل شده است. برخی‌ها فقط به منظور تقویتِ تجارت و تضمین سرمایه‌های خود، وارد میدان انتخابات شده‌اند و جز چاپ عکس‌های بزرگ و رنگارنگ، چیز دیگری برای
عرضه ندارند.
مجالس و محافل انتخاباتی اما به‌دلیل هراس‌های امنیتی کم‌رنگ است. در 10روز گذشته، چندین تجمع انتخاباتی و چند نامزد انتخاباتی مجلس نمایندگان در ولایت‌های شرقی افغانستان مورد حمله قرار گرفتند. بنابراین، وضعیت بد امنیتی افزون بر عوامل بالا، از جمله دلایلی است که سبب می‌شود مردم توجه خاصی به مساله انتخابات نشان ندهند؛ به‌ویژه اینکه بارها تجربه کرده‌اند که آرای آنها به سرقت رفته یا به سود دیگری مصادره شده است. با این ترتیب، انتخابات 28 مهر زیر چند سایه هولناک قرار دارد. تقلب در انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری، بزرگ‌ترین سایه برای یأس و بدبینی نسبت به انتخابات‌های پیش رو است. ترس و هراس از انفجار و انتحار هم اجازه نمی‌دهد نامزدها و مردم با خاطر آسوده به کارزارهای انتخاباتی دلخواه‌شان بپردازند. این سایه خوفناک با نزدیک شدن به روز انتخابات، سنگین‌تر هم می‌شود.
نگرانی از پیروزی کسانی که فقط به زور پول و امکانات مادی می‌خواهند به کرسی پارلمان برسند، دلیل دیگری بر بی‌رغبتی مردم نسبت به شرکت در انتخابات شده است و مسلما پیش از همه این‌ها، پایین بودن سطح شرکت مردم در روند ثبت‌نام رایدهی، مجال شرکت گسترده در انتخابات را از آنها می‌گیرد. نبود یک نظام شفاف و پاسخگو در انتخابات برای شمارش آرای مردم نیز به عنوان یک نگرانی دیگر، انتخابات را به چالش می‌کشد.
سایه‌های نام برده شده، از انتخابات پیش‌روی افغانستان یک حادثه سیاسی‌ـ اجتماعی‌ـ امنیتی هولناک ساخته‌اند که اگر از همین حالا به آن توجه نشود، ممکن است که فرصت برگزاری یک انتخابات خوب جای خود را به یکی از انتخابات‌های بسیار بد در تاریخ این کشور بدهد. مهم‌تر از همه، این احتمال هم وجود دارد که اگر انتخابات به‌درستی برگزار نشود و رسوایی‌های گذشته دوباره تکرار شوند، فاتحه دموکراسی در افغانستان خوانده می‌شود؛ به این معنا که این نتیجه‌گیری عمومی به میان می‌آید که انتخابات در وضعیت و شرایط افغانستان قابلیت تطبیق و پاسخ‌دهی ندارد و باید به سیستم‌ها و مکانیسم‌های دیگر برای تصمیم‌گیری‌های کلان سیاسی و اجتماعی مراجعه کرد. اما برای اینکه این اتفاق و عقب‌گرد تاریخی رُخ ندهد، دولت و کمیسیون انتخابات و جامعه جهانی به‌ویژه حامیان مالی افغانستان مسوولیت دارند که همه ظرفیت‌ها را برای برگزاری یک انتخابات شفاف و عادلانه به‌کار بگیرند.
ماندگار در پایان نوشته است: «اکنون که قرار است انتخابات با مدیریت دولت موجود دایر شود، با وجود همه بی‌اعتمادی‌ها، این فرصت هنوز باقی است که با به میان آوردن یک اراده سیاسی، انتخابات را به‌گونه درست و قابل قبول برگزار کرد. مسلماً اگر اشرف غنی رییس‌جمهوری افغانستان، درک کند که نیروهای ملی و بین‌المللی و همه کشورهای دوست و همکار افغانستان، با حفظ بی‌طرفی کامل، خواهان برگزاری یک انتخابات سالم و شفاف در این کشور هستند، از تلاش بیشتر جهت نفوذ در انتخابات و مهندسی نتایج آن دست خواهد کشید.»
تبلیغات انتخاباتی افغانستان از ششم مهر آغاز شده و قرار است تا 25 مهر ادامه یابد. رای‌دهندگان در 33 ولایت این کشور پای صندوق‌های رای می‌روند. گفته شده، حدود دو هزار و 574 کاندیدا برای تصاحب 249 کرسی موجود در مجلس افغانستان با یکدیگر رقابت می‌کنند که از این تعداد 473 تن زن هستند. این سومین انتخابات افغانستان از 2001 میلادی و حمله ایالات متحده به این کشور است؛ همچنین هفدهمین دوره انتخابات مجلس از زمان تشکیل جمهوری در این کشور.
