40 درصد مواد غذایی در ایران نابود میشود
در حالی که یک میلیارد نفردر جهان شبها گرسنه میخوابند سالانه 1.3 میلیارد تن غذا از بین میرود در ایران هم حدود 40 میلیون تن موادغذایی نابود میشود که این رقم میتواند امنیت غذایی کشور را تضمین کند. به گزارش فارس، براساس آمار سازمان ملل متحد سالانه نزدیک یک میلیارد نفر درجهان شبها گرسنه سر بر بالش میگذارند در حالی که بخش زیادی از غذای تولیدی در جهان قبل از اینکه به مصرف برسد از بین میرود، حجم این مقدار مواد غذایی که به دلایل مختلف سالانه به دست مصرف کنندگان نمیرسد به اندازهای است که میتواند گرسنگان جهان را سیر کند و سیمای گرسنگی از چهره این جهان خاکی رخت بربندد. سازمان خواربار جهانی، فائو، در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده سالانه 1.3 میلیارد تن مواد غذایی در جهان از مزرعه تا بازار از بین میرود، مفهوم آن این است که این غذا هیچوقت به دست مصرفکنندگانش نمیرسد. در ایران هم سالانه بین 30 تا 40 درصد محصولات غذایی از بین میرود که اگر بتوانیم از فساد و خرابی آنها جلوگیری کنیم کشور در تولید محصولات غذایی خودکفا خواهد شد. سالانه 100 میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید میشود که 30 تا 40 میلیون تن آنها در فرایند تولید تا بازار از بین میرود. اگرچه دلایل فنی برای از بین رفتن غذای تولیدی در جهان وجود دارد اما سهم عمدهای از این تلف شدن مواد غذایی در جهان سیاستهای سلطهگرانه کشورهای بزرگ است که همهچیز را برای خودشان میخواهند. از جمله:
دامپینگ مخرب و از بین رفتن محصول
از منظر اقتصادی، دامپینگ چهار دلیل عمده دارد که عبارتند از «بیرون کردن رقبا و به دست آوردن انحصار بازار حتی با تحمل زیانهای کوتاهمدت»، «کاهش مازاد موقتی ذخائر کالا»، «به دست آوردن سهم از بازار کالای مربوطه» و همچنین «کاهش ضررهای مربوط به کالای فاقد قابلیت رقابت و فروش»؛ به زبان سادهتر، دامپینگ با هدف حضور در بازارها و به منظور فروش بیشتر و گاهی عرضه کالاهایی که به دلیل کیفیت نه چندان مناسب تقاضای اندکی دارند، انجام میشود. دامپینگ مخرب یا غارتگر عبارت است از فروش موقتی کالا در خارج به قیمت کمتر از قیمت داخل یا حتی با ضرر و فروش آن به قیمت کمتر از هزینههای تولید برای بیرون راندن رقبای دیگر یا از بین بردن صنعت داخلی یک کشور. سپس بعد از بیرقیب شدن در بازار کالای مذکور قیمت ها جهت کسب سود حاصل از قدرت انحصاری بالا میرود.
همچنین باید به مسائل فنی در خرابی مواد غذایی اشاره کرد که عبارتند از:
نبودن بسته بندی مناسب
عدم استفاده از واریته مناسب
سامانه حمل و نقل و انبارداری معیوب،
در این میان راهکارهایی هم برای جلوگیری از فساد مواد غذایی وجود دارد.
تکنولوژی هستهای
استفاده از تکنولوژی هستهای مهمترین تاثیر را در جلوگیری از فساد مواد غذایی خواهد داشت. در این روش با پرتو افشانی که در انبارها میشود ماندگاری محصولات غذایی چندین برابر خواهد شد این پرتو افشانی میتواند بسیاری از باکتریها و قارچهای عامل فساد را از بین ببرد.
تغییر رفتارهای غذایی
همچنین در گزارش فائو آمده است که تغییر رفتارهای غذایی هم میتواند روزانه از هدر رفتن بخش زیادی از محصولات غذایی جلوگیری کند.
مثلا رفتارهایی از قبیل نوع غذاهایی که استفاده میشود، نحوه خرید و غیره همگی تاثیرگذار است.
در گزارش فائو همچنین به نقش تغییرات آب و هوایی در ضایعات محصولات غذایی تاکید شده است سالانه مبادلات مواد غذایی در جهان بهشدت افزایش مییابد بطوری که این رقم از 570 میلیارد دلار در سال 2000 به 1.6 تریلیون دلار در سال 2016 رسید و نقش تغییرات آب و هوایی در بخش کشاورزی در آینده بهشدت ملموس خواهد بود و هم در افزایش فساد مواد غذایی و نیز در تجارت جهانی تاثیر خواهد گذاشت، بنابراین باید واریتههای گیاهی و حیوانی اصلاح شود تا به اینگونه تغییرات مقاوم باشند. فائو همچنین اعلام میکند که در حال حاضر 151 میلیون کودک زیر 5 سال در جهان به دلیل تغذیهای نامناسب کوتاهتر از معمول هستند که 59 درصد اینها در آسیا هستند.
سازمان خوابار جهانی همچنین تاکید کرده است تاثیرات تغییرات آب و هوایی در آینده میتواند به افزایش سوء تغذیه و ناامنی غذایی منجر شود و برای مقابله با این تغییرات آب و هوایی باید یک سیستم مناسب غذایی و تغذیه به ویژه در جامعه روستایی ایجاد شود. در گزارش مشترکی که توسط سازمان خوابار جهانی و سازمان ملل متحد انجام شده تاثیر تغییرات آب و هوایی در آینده میتواند تا 83 درصد باعث خشکسالی، تا 30 درصد باعث فوران گدازههای آتشفشانی، تا 23 درصد باعث توفانهای شدید، تا 17 درصد باعث ایجاد سیل و 4 درصد در زلزله نقش داشته باشد. آمارهای فائو نشان میدهد که از سال 2014 تا سال 2017 تعداد افراد مبتلا به سوء تغذیه افزایش یافته و به 821میلیون نفر رسیده است. این در حالی است که براساس گزارش سازمان ملل متحد برخی مبتلا به پرخوری و چاقی هستند.
در گزارش سازمان ملل متحد آمده است که در میان بزرگسالان از هر هشت نفر یک نفر دچار چاقی مفرط هستند. تامین امنیت غذایی در آینده در شرایطی که منابع تولید نظیر آب و خاک محدود و جمعیت جهان نامحدود رشد مییابد بسیار سخت شده است، در این بین اتفاقاتی نظیر تغییرات آب و هوایی، گرم شدن کره زمین، آب شدن یخهای قطب، ازبین رفتن گونههای گیاهی و جانوری و مسائل زیست محیطی شرایط را بسیار بغرنجتر کرده و عرصه را برای تولید و تامین امنیت غذایی بسیار تنگ کرده است.