دانش‌آموزان باید زندگی کردن را تمرین کنند
تعلیم و تریبت به انحراف کشیده شده است. این جمله را نه منتقدان سیستم آموزشی و فعالان صنفی، بلکه وزیر آموزش و پرورش گفته است. البته این اظهارات وزیر در عمل با تناقضاتی همراه است. محمد بطحایی از یک سو بر اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که ادامه راه گذشته نظام آموزشی به شکلی ایدئولوژیک‌تر است، تاکید می‌کند، و ازسوی دیگر می‌گوید: «تعلیم و تربیت در کشور به انحراف کشیده شده و اصلاح آن صرفا از یک وزیر و معاون و مدیرکل برنمی‌آید.»
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه در صورتی که آموزش‌های خانواده و مدرسه با یکدیگر همسو نباشد در مسیر تربیت شکاف ایجاد شده و دانش‌آموزان به محیط سوم گرایش پیدا می‌کنند گفت: گرایش دانش‌آموزان به محیط سوم به نفع یکی از این دو نهاد نخواهد بود چراکه مدیریت این محیط به ویژه بر اثر تغییرات فضای مجازی در سال‌های اخیر دشوار است. محمد بطحایی در مراسم آغاز هفته پیوند اولیاء مربیان نسبت به استفاده از کتاب‌های کمک آموزشی به ویژه در سال‌های دبستان هشدار داد و گفت که سم مهلک در دوران ابتدایی، کتاب‌های کمک آموزشی هستند.
او در ادامه افزود: تمرین‌ها و تکالیف دانش‌آموزان از رونویسی باید تبدیل به مهارت محوری شود؛ آنها باید زندگی کردن را تمرین کنند و به انجمن اولیاء مربیان باید کمک کرد تا این جریان در مسیر درست حرکت کند. وی با اشاره به اینکه هفته پیوند اولیاء و مربیان فرصت و زمینه مناسبی برای اهمیت ارتباط بین خانواده و مدرسه است، گفت: اگر خانه و مدرسه با هم همسو باشند اتفاقات بهتری می‌افتد، چرا که اولین صدمه‌ای که در مسیر تربیت دانش‌آموزان وارد می‌شود، غیرهمسویی یا اصطکاک ارزش‌هاست.
بطحایی با بیان اینکه اگر ارزش‌های خانواده و مدرسه یکسان باشد تربیت با سرعت و اثربخشی بالایی انجام می‌شود، اظهار کرد: این به آن معناست آنچه در مدرسه مورد تشویق قرار می‌گیرد در خانه نیز مورد تشویق قرار گیرد. محیط خانه و مدرسه باید ارزش‌ها و اهداف مشترکی داشته باشد، چرا که در غیر این صورت در مسیر تربیت اصطکاک ایجاد شده و دانش‌آموزان به سمت محیط سوم گرایش پیدا می‌کنند. وزیر آموزش و پرورش در ادامه تصریح کرد: غیرهمسویی نهاد خانه و مدرسه به نفع یکی از این دو نهاد نخواهد بود و مدیریت محیط سوم به ویژه با تغییرات فضای مجازی در سال‌های اخیر دشوار است.
بطحایی ادامه داد: نمی‌خواهم روی آوردن به محیط سوم یعنی گروه دوستان و برخی ظرفیت‌های آن را نفی کنم اما باید بگویم این سهم نسبت به گذشته افزایش یافته و با توجه به گسترش فضای مجازی که البته درون آن ظرفیت‌ها و توانایی‌هایی وجود دارد، گرایش دانش‌آموزان نسبت به این فضا خطرناک‌تر است.
او با بیان اینکه امروزه والدین نمی‌دانند فرزندشان در فضای مجازی با چه گروهی تعامل دارد و چه مسائلی را می‌آموزد، تصریح کرد: با این وجود فضای مجازی در یادآوری دانش‌آموزان سهم بسزایی دارد. نباید فراموش کرد که معلمان و خانواده‌ها شرکای تربیتی دانش‌آموزان هستند و موضوع شرکایی آنها تربیت دانش‌آموزان است. اگر این دو گفت‌وگوی اثربخش نداشته باشند تلاش‌ها یکدیگر را خنثی می‌کنند. وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در مسیر همگرایی خانواده و مدرسه با موانعی روبرو هستیم که از جمله وظایف انجمن‌های اولیاء و مربیان از بین بردن این موانع است، توضیح داد: در مقابل خانواده‌ها، مدارس هم دارای موانعی هستند بطوری که گاهی حضور خانواده‌ها در مدرسه را نوعی مزاحمت تلقی می‌کند تا زمانی که نگاه این دو شریک اینچنین باشد اتفاق مثبتی در حوزه انجمن اولیاء و مربیان نمی‌افتد.
او با بیان اینکه یکی از مشکلات ما در آموزش و پرورش تمرکز شدید در برنامه درسی است، تصریح کرد: برنامه‌ریزی‌ها همواره از بالا ابلاغ می‌شود که این یکی از مشکلات آموزش و پرورش است. اگرچه موفقیت‌هایی به دست آوردیم اما با این وجود انجمن اولیاء و مربیان مدرسه باید محور اصلی برنامه‌ریزی و تعامل با یکدیگر باشند. بطحایی در ادامه به کارکرد تلویزیون تعاملی سینا اشاره کرد و گفت: این تلویزیون تعاملی بستری مناسب برای ایجاد تعامل و فضای گفتمانی میان مدرسه و خانواده‌ها است. خانواده و مدرسه به عنوان دو رکن اصلی باید تقویت شوند و هر عاملی که باعث تضعیف این دو نهاد شود به ضرر دانش‌آموز است. وزیر آموزش و پرورش ضمن هشدار درباره اینکه نشانه‌های خطر تربیتی دانش‌آموزان را احاطه کرده است، تصریح کرد: دانش‌آموزان دچار آسیب آزمون‌ها و کتاب‌های کمک آموزشی شده‌اند در حالی که کتاب‌های آموزشی به ویژه برای مقطع دبستان سم مهلکی هستند، اما تبلیغات به گونه‌ای است که گویا با این موضوع لجبازی می‌کنند.
