در انتظار کاهش بیشتر قیمت نفت

گروه انرژی|علیرضا کیانی |

در گزارش روز گذشته رویترز از ساعات آغازین معاملات نفت در روز پایانی هفته، افزایش تقاضای چین، دلیل بالارفتن قیمت‌های نفت عنوان شد. وب‌سایت فوربس از سمت و سوی دیگری به این قضیه نگاه کرده و دلیل افزایش قیمت‌ها در روز جمعه را افزایش ارزش سهام در ایالات‌متحده بعد از 5 هفته عنوان کرده است.

در آخرین معاملات روز جمعه قیمت نفت خام سبک و شیرین ایالات‌متحده در بازار معاملات تجارتی نیویورک (نایمکس) با 0.7 درصد افزایش قیمت، بشکه‌ای 69 دلار و 12 سنت معامله شد. شاخص نفت جهانی، برنت نیز 0.6 درصد افزایش قیمت را تجربه کرد و هر بشکه از آن 79 دلار و 78 سنت معامله شد.

قیمت گریدهای متفاوت نفتی در هفته گذشته مسیر نزولی را طی کردند و برنت از رکورد 4 ساله خود فاصله گرفت. قیمت نفت خام امریکا در کل هفته گذشته 3.1 درصد کاهش را پشت سر‌گذاشت. با این وجود، فوربس بر اساس گفته‌های معامله‌‌گران در گزارش خود آورده است که افزایش قیمت‌ سهام در روز جمعه به تثبیت بازار نفت کمک کرده است. طارق ظهیر، مدیر تایچی کاپیتال، در این باره می‌گوید: «ما در حال بازی با سطوح متفاوت ریسک هستیم».

میانگین صنعتی داو جونز اخیرا 0.3 درصد و شاخص اس‌اند‌پی 500 نیز 0.1 درصد افزایش یافته است. ریک نیوی، نایب رییس شرکت‌ اوراق آتی اوبرایان و همکاران، در همین‌باره به فوربس گفت: «سهام و نفت، به نوعی، در کنار هم معامله می‌شوند».

در هفته گذشته، انتشار آمارهایی مبنی بر افزایش ذخایر نفتی، فشار کاهشی را بر قیمت طلای سیاه وارد کرد. در روز چهارشنبه، اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده گزارش داد که ذخیره نفتی ایالات متحده در هفته منتخی به 12 اکتبر، با افزایش 6 میلیون  و 500 هزار بشکه‌ای، به بالاترین سطح خود از انتهای ماه ژوئن به این سو رسیده است. تحلیلگران در شرکت اشنایدر الکتریک در یادداشتی در این باره نوشتند: «ذخایر نفتی ایالات‌متحده در حال حاضر به وضوح به سطحی بالاتر از میانگین 5 ساله رسیده است و انتظار است که این افزایش استمرار پیدا کند. این امر به این معناست که فعلا بازار از نظر عرضه با مشکلی روبرو نخواهد بود».

در روز جمعه، داده‌های بیکر هیوز نشان داد که سکوهای نفتی در ایالات متحده 4 حلقه افزایش یافته‌اند که این نشانگر افزایش تولید است. در نتیجه تعداد سکوهای نفتی فعال در حال حاضر به 873 حلقه می‌رسد. همچنین این تعداد سکوی حفاری فعال، بیشترین رقم از مارس سال 2015 به این سو محسوب می‌شود. با این همه، فوربس می‌نویسد که معامله‌گران با لحاظ کردن اجرایی شدن تحریم‌های ایران در ابتدای ماه نوامبر، عقیده دارند که هنوز سایه اختلال از روی بازار کنار نرفته است.

آژانس بین‌المللی انرژی، در هفته گذشته اعلام کرد که با کاهش میزان خرید مشتریان نفتی ایران تا پیش از تاریخ چهارم نوامبر، تولید این کشور در ماه سپتامبر به پایین‌ترین میزان خود در 2 سال و نیم گذشته رسیده است. با استناد به گزارش آژانس، تولید ایران در ماه سپتامبر نسبت به ماه گذشته‌اش، 180 هزار بشکه در روز کاهش یافته و به 3 میلیون 450 هزار بشکه در روز رسیده است. با این همه، کاهش ماهانه تولید ایران در گزارش سازمان کشورهای صادرکننده نفت، 150 هزار بشکه عنوان شده بود.

همچنین بنا بر گزارش رویترز، اوپک در تلاش است تا تولید خود را برای جبران عرضه کاهش یافته ایران و ونزوئلا، بالا ببرد.

در انتهای ماه سپتامبر، تصمیم اوپک و متحدانش برای عدم افزایش عرضه نفت خام به میزان بیش از برنامه، به افزایش اخیر در قیمت‌های نفت کمک کرد. در یادداشتی که روز جمعه منتشر شد، تحلیلگران کمرتزبانک نوشتند: «نگرانی‌ها درباره تنگنای عرضه که تا 2 هفته پیش صحبت رایج بازار بود در حال حاضر فراموش شده است، هرچند که دلیل اصلی این نگرانی‌ها، یعنی کاهش صادرات نفت ایران و استمرار کاهش تولید نفت در ونزوئلا و کاهش ذخایر مازاد جهانی، همچنان سر جای خود هستند». این یادداشت در ادامه می‌افزاید: «اینچنین به نظر می‌رسد که چشم‌انداز آژانس‌بین‌المللی انرژی از سال آتی باعث شده تا بسیاری از فعالان بازار نگرانی زیادی نسبت کمبود عرضه تا پایان سال نداشته باشند». هم آژانس‌بین‌المللی انرژی و هم اوپک در هفته گذشته تخمین‌های خود از تقاضا نفت جهانی برای سال جاری و آتی را کاهش داده‌اند.

همچنین نگرانی‌ها در مورد توانایی اوپک برای بالا بردن تولید هر روز بیشتر می‌شود. دیروز رویترز در همین زمینه نوشت که دفتر مرکزی اوپک در سندی داخلی از ناتوانی اعضای این نهاد و متحدانش در افزایش سطح تولید به میزان مورد انتظار خبر داده است.

در ادامه این خبر آمده است که اوپک و متحدانش در اجلاس ماه ژوئن توافق کرده بودند که سطح تولید را افزایش دهند. در آن زمان وزیر انرژی عربستان گفته بود که کشورها برای اجرای این توافق، سطح تولید را نزدیک به یک میلیون بشکه در روز افزایش خواهند داد.

اکنون با گذشت بیش از چهار ماه، آمار منتشر شده حاکی از نبود ظرفیت کافی برای افزایش سطح تولید است. رویترز اعلام کرد که اعضای این سازمان به استثنای نیجریه، لیبی و کنگو، در ماه سپتامبر تنها 428 هزار بشکه نفت بیشتر از ماه مه تولید داشته‌اند.

عربستان سعودی بیشترین افزایش تولید را داشته و کویت، عراق و امارات هم صادرات خود را افزایش داده‌اند. همزمان تولید برخی کشورها از جمله ونزوئلا، ایران و آنگولا کاهش یافته است.

بر مبنای این سند، از میان کشورهای غیر اوپک روسیه تولید نفت خود را 296 هزار بشکه در روز افزایش داده است؛ اما کشورهای قزاقستان، مکزیک و مالزی کاهش تولید داشته‌اند.