جنگ یمن پیروز واقعی دارد؟

ایرنا| موسسه کارنگی در گزارشی درباره تحولات یمن دیدگاه چند کارشناس را درباره اینکه آیا جنگ یمن پیروز واقعی دارد؟ بررسی کرده است .

سارا لی ویتسون مدیر اجرایی بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در دیدبان حقوق بشر:

جنگ یمن بیش از انتظار ادامه می‌یابد، اما قطعا برخی‌ها پیروز واقعی این جنگ خواهند بود. جنگ یمن در زمینه هزینه‌های انسانی تصویری از خسارت و زیان‌های بی‌پایان است. میلیون‌ها یمنی با قحطی و گرسنگی روبرو هستند؛ بیش از 17 هزار نفر کشته یا زخمی شده اند؛ با بمباران بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مدارس، کارخانجات، خانه‌ها و حتی دانشگاه‌ها، زیرساخت‌ها کامل ویران شده اند؛ حملات هوایی و توپخانه‌ای تفکیک نشده علیه غیرنظامیان باعث شده است که فرماندهان طرف‌های درگیر جنگ با اتهام جنایات جنگی روبرو شوند؛ همچنین شهرت جهانی عربستان سعودی- با وجود ارتشی از شرکت‌های روابط عمومی که در راستای بهبود شهرت این کشور فعالیت می‌کنند- به‌شدت مخدوش شده است.

با این حال، جنگ یمن سود مالی چشمگیری را برای پیمانکاران دفاعی امریکا و انگلیس (و سهامداران آنها) به همراه داشته است. شرکت‌های رایتئون، جنرال داینامیکس و بی.ای.ای سیستمز از فروش تسلیحات به مشتریان ثروتمند خود یعنی عربستان و امارات متحده عربی ده‌ها میلیارد دلار درآمد داشته‌اند. آنها با زیرکی بخشی از سود خود را به لابی کردن با دولت‌های خود برای تایید و تصویب فروش این تسلیحات اختصاص داده‌اند، اگرچه شواهد محکمی وجود دارد که نشان می‌دهد از این تسلیحات بارها در حملات غیرقانونی سوءاستفاده شده است، حملاتی که می‌تواند ممنوعیت چنین فعالیت‌هایی را به همراه داشته باشد. هراس از دست دادن فروش تسلیحات دلیل اصلی امریکا برای تایید این ادعاست که ائتلاف تحت رهبری سعودی در راستای به حداقل رساندن تلفات غیرنظامیان تلاش می‌کند.

احمد ناجی - پژوهشگر میهمان مرکز خاورمیانه کارنگی، کارشناس مسائل یمن:

این جنگ فقط یک برنده دارد: هرج و مرج. از زمان شروع این مناقشه در سپتامبر 2014 تمام طرف‌های محلی درگیر جنگ بدون دسترسی به هرگونه پیروزی محسوس، هزینه انسانی و مالی بسیار سنگینی را پرداخته‌اند. بر خلاف این روند آنچه امروزه در یمن وجود دارد بحرانی وحشتناک و ساخته دست بشر است، بحرانی که کشور را ویران کرده و میلیون‌ها انسان را در معرض قطحی، بیماری و شرایط اقتصادی فاجعه بار قرار داده است.

برخلاف برخی پیشرفت‌های نظامی برخی از طرفین درگیر جنگ، این پیروزی‌های کوتاه‌مدت هرگز قطعی نبوده بلکه با گسترش آشفتگی‌ها باعث شده مناقشات داخلی بین فرماندهان جنگی طرفین افزایش یابد. مثلا بخش‌های جنوبی عدن درگیر همین مساله شدند که عملیات به اصطلاح آزادسازی عدن را به دنبال داشت. این مساله همچنین میان گروه‌های مقاومت در تعز و حتی در صنعا بین حوثی‌ها و نیروهای علی عبدالله صالح نیز وجود داشت که به اعدام صالح انجامید. در نتیجه مناقشه یمن به تدریج به جنگ همه علیه همه تبدیل شد.

دیودی بی. د روشه - دانشیار مرکز مطالعات راهبردی جنوب آسیا و خاور نزدیک در دانشگاه دفاع ملی واشنگتن دی.سی:

انتخاب بازندگان جنگ یمن کاملا آسان و تعیین پیروز این جنگ بسیار دشوار است. بدیهی است که ایران توانسته با کمترین هزینه ظرفیت نظامی عربستان و امارات را محدود کند. این را می‌توان پیروزی دانست. طرف دیگر که از جنگ یمن سود می‌برد قطر است که تا زمان بحران شورای همکاری خلیج فارس در ائتلاف مشارکت داشت (و تلفاتی داد) . قطر نشان داده بود که در صورت درخواست در جنگ یمن مشارکت می‌کند، اما اکنون به عنوان طرفی که خارج از مناقشه قرار دارد از این درگیری نظامی انتقاد  می‌کند.