پیروزی ترس و خشم در انتخابات برزیل
گروه جهان|
گمانه‌زنی‌ها به حقیقت پیوست و ژئیر بولسونارو نامزد حزب سوسیال لیبرال برزیل با کسب بیش از ۵۵ درصد آرا در دور دوم انتخابات برزیل به پیروزی رسید. فرناندو حدّاد رقیب سوسیالیست او هم، با پذیرش نتیجه انتخابات از حزب پیروز خواسته به رای مخالفان احترام بگذارد.
پیروزی بولسونارو با واکنش مثبت بازار و ابراز نگرانی مخالفان همراه بوده است. در شرایطی که سرمایه‌گذاران برزیلی از این پیروزی استقبال کرده‌اند، دیده‌بان حقوق‌بشر از قضات، دادستان‌ها و رسانه‌ها و جامعه مدنی بزرگ‌ترین کشور امریکای لاتین خواسته تا در مقابل هر اقدام احتمالی برای نقض حقوق دموکراتیک و حقوق نهادهای مدنی ایستادگی کنند. در حالی بولسونارو با سابقه نظامی تهدید کرده که مخالفانش را از صحنه سیاسی برزیل محو می‌کند، سرمایه‌گذاران امیدوارند با پیروزی او اصلاحاتی گسترده در سیستم مالیاتی برزیل به وجود آید. بر همین اساس، با اعلام پیروزی بولسونارو ارزش سهام برزیل در بازار توکیو بیش از ۱۲درصد افزایش یافت و بازارهای مالی برزیل هم واکنش مثبت نشان دادند. در یک ماه گذشته هم با افزایش احتمال پیروزی بولسونارو در انتخابات، ارزش «رئال» پول واحد برزیل در مقابل دلار امریکا ۱۰درصد و شاخص سهام بورس سائوپائولو نیز از نیمه سپتامبر به این‌سو ۱۳.۵درصد افزایش یافته بود. بولسونارو در نخستین اظهاراتش پس از اعلام نتایج انتخابات گفته با اتکا به انجیل و قانون اساسی برزیل حکومت را به دست می‌گیرد و تاکید کرده که «این ماموریت را خداوند به او داده است و وی همواره خدا را در کنار خود احساس می‌کند.» به اعتقاد ناظران، این سخنانِ بولسونارو پاسخی به حمایت جامعه اوانجلیست‌های برزیل از او و نیز بازتاب اعتقادات عمیق او به اوانجلیسم است. وی هر چند در خانواده‌ای کاتولیک‌زاده شده، در سال ٢٠١۶ به اوانجلیسم یا مسیحیت انجیلی که شاخه‌ای از پروتستانتیسم است، پیوست. شمار مسیحیان انجیلی در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها و از جمله در برزیل بسیار افزایش یافته است. رییس‌جمهوری جدید برزیل همچنین بار دیگر از چپ‌گرایان به‌‌شدت انتقاد کرده است. خبرگزاری فرانسه نوشته، سخنان بولسونارو نشان می‌دهد که او به‌خوبی می‌داند دلیل حمایت بسیاری از مردم برزیل، دلسردی آنان از حزب کارگران است. افتضاحات گوناگون مالی رهبران حزب چپ از لولا داسیلوا گرفته تا دیلما روسف و میشل تِمر مشروعیت آنان را نزد بسیاری از رایدهندگان از میان برد و راه را برای نامزد ضد تشکیلاتی گشود.
بولسونارو با اندیشه‌های بیگانه‌ستیزو هوادار دیکتاتوری که ژنرال‌های بازنشسته را برای معاونت خود و همچنین پست‌های کلیدی کابینه برزیل برگزیده، در نخستین سخنرانی خود پس از پیروزی همچنین آشکارا گفته اگرچه به اصول دموکراسی احترام می‌گذارد اما قصد دارد مسیر کشور را تغییر دهد. او گفته: «نمی‌توانیم به معاشقه خود با سوسیالیسم، کمونیسم، عوام‌گرایی و چپگرایی افراطی ادامه دهیم. ما سرنوشت برزیل را تغییر خواهیم داد.» او قول داده فساد و جرایم خشونت‌آمیز را در این کشور ریشه‌کن کند. حمایت او از شکنجه هم باعث شده بسیاری از برزیلی‌ها نگران باشند که این نظامی پیشین از قدرت خود برای سرکوب چپ‌ها، نقض حقوق بشر و سرکوب آزادی‌های مدنی و آزادی بیان استفاده کند. به اعتقاد ناظران، از نظر بسیاری از کسانی که به بولسونارو رای دادند این پیروزی از تبدیل شدن برزیل به یک کوبا یا ونزوئلای دیگر جلوگیری خواهد کرد.
رییس‌جمهوری جدید برزیل که به سبب تشابه افکار، رفتار و برنامه‌های اجتماعی و امنیتی او به رییس‌جمهوری امریکا، «دونالد ترامپ استوا» لقب گرفته، برنامه‌ای از نظر اقتصادی کاملا لیبرال و از نظر اجتماعی سخت‌گیرانه دارد. او نیز همچون دونالد ترامپ درباره کشور خود گفته که برزیل را در صدر همه‌چیز قرار می‌دهد. او تاکید کرده با انجام اصلاحات مالیاتی ترتیبی اتخاذ خواهد کرد که از مالیات کسانی که به نظر او زیادی مالیات می‌دهند، کاسته شود؛ در کنار نظام کنونی بازنشستگی که بر پایه همبستگی استوار است، نظام سرمایه اندوختن را رواج خواهد داد؛ برنامه خصوصی‌سازی بخشی از فعالیت‌های دولتی را به اجرا خواهد گذاشت. ژئیر بولسونارو سن بلوغ و در نتیجه مسوولیت حقوقی را از ١٨سال به ١٧سال کاهش می‌دهد، قوانین مربوط به حمل اسلحه را آسان‌گیرتر می‌کند. حمایت قانونی از ماموران پلیس را که در اجرای ماموریت خود دست به اسلحه می‌برند، تضمین می‌کند، برنامه‌های آزادی مشروط زندانیان و مجازات‌های جایگزین را بر هم می‌زند. او خواستار تغییر برنامه‌های درسی دبستان‌ها و دبیرستان‌هاست و وعده کرده شمار مدارس نظامی را از ١٣به ٢٦ می‌رساند. او با این حال به مردم قول داده مطیع قانون اساسی باشد و با اقتدار اما بدون زورگویی حکومت کند. لوموند درباره ظهور ترامپی دیگر در برزیل نوشته: «او در اولین جملات پس از پیروزی با اینکه بر وفاداری به قانون اساسی برزیل تاکید کرد اما همزمان دشمنان برزیل را نیز که از نظر او عبارتند از کمونیست‌ها، سوسیالیست‌ها و افراط‌گرایان، مشخص کرد. اکنون بولسونارو باید بتواند با اعضای یک پارلمان چند پاره طوری کنار آید که بتواند طرح‌های خود از جمله خصوصی‌سازی، توسعه صنایع و امنیت را پیش ببرد. در سیاست خارجی هم باید در انتظارگسترش هرچه بیشتر روابط برزیل و امریکا باشیم چرا که ترامپ هم در مواردی همان اندیشه‌های همتای برزیلی خود را دارد. داده‌های سیاسی موجود حکایت از آن دارد که بولسونارو درباره اسراییل و ونزوئلا نیز همان سیاست‌های کنونی امریکا را دنبال خواهد کرد. همچنین همان‌گونه بولسونارو پیش‌تر گفته باید انتظار داشت که برزیل هم از پیمان آب وهوایی پاریس خارج شود.»
