ربوده شدن شهید تندگویان، وزیر نفت دولت رجایی

نهم آبان 1359، محمدجواد تندگویان وزیر نفت کابینه محمد علی رجایی و هیات همراه، در جریان بازدید از تاسیسات نفتی منطقه جنوب در جاده اهواز - آبادان به اسارت نظامیان بعثی عراق درآمد. او پس از شکنجه‌های فراوان در اردوگاه اسیران به شهادت رسید.

تندگویان در کابینه محمدعلی رجایی به وزارت نفت رسید، در آبان ۱۳۵۹ درحالی که یک ماه از وزارتش می‌گذشت، برای بازدید از پالایشگاه آبادان عازم جنوب شد، ولی در جاده ماهشهر به آبادان، توسط نیروهای ارتش عراق اسیر شد و پس از سال‌ها در اسارت و شکنجه، درگذشت.

تندگویان دانش‌آموخته مهندسی نفت از دانشکده نفت آبادان و کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی از مرکز مطالعات مدیریت ایران بود. از سوابق مدیریتی وی می‌توان به مدیرعاملی شرکت پارس توشیبا و سرپرستی شرکت مناطق نفت‌خیز (بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت ایران) اشاره کرد.

تلویزیون عراق پس از به اسارت درآمدن تندگویان، در برنامه‌های خود اعلام می‌کرد: اکنون ایرانی‌ها نه وزیر نفت دارند و نه نفت. دولت ایران تا یک سال به امید بازگشت تندگویان، از معرفی وزیر نفت جدید به مجلس، خودداری کرد. در آن دوران کالردون برتی وزیر نفت ونزوئلا برای رفتن به عراق و دیدار همتای ایرانی خود در زندان، اعلام آمادگی کرد، که دولت عراق نپذیرفت.  اکبر هاشمی‌رفسنجانی در کتاب خاطرات سال ۱۳۶۹ خود می‌نویسد: «آقای بشارتی تلفنی گفت عراقی‌ها توسط صلیب سرخ اطلاع داده‌اند که آقای تندگویان در سال ۱۳۶۸ فوت کرده است.»

سرانجام پس از پایان گرفتن جنگ و تبادل اسرا و کشته‌شدگان میان دو طرف، پیکر محمد جواد تندگویان که در اثر شکنجه در عراق جان سپرده بود، به ایران بازگردانده و در تاریخ ۲۵ آذر ۱۳۷۰ به خاک سپرده شد.

محمدمهدی تندگویان فرزند شهید تندگویان می‌گوید: پزشکی قانونی دلیل مرگ را شکستگی استخوان‌های حنجره عنوان کرده است یعنی گویا گلوی پدر را به قدری فشار داده‌اند که خفه شده است ولی اینکه چرا دولت عراق، بعد از پایان جنگ چنین اقدامی را مرتکب شده، هنوز برای ما جای سوال دارد. البته حدس می‌زنیم سازمان منافقین هم در شهادت او دخیل بوده است.

به گفته او، بر خلاف ادعای عراقی‌ها، شهید تندگویان نه سال 62، بلکه سال 68 یا 69 و پس از جنگ شهید شده است. این موضوع را تازه بودن پیکر و بررسی‌های پزشکی قانونی نشان داده است.