روستایی که مردمانش از زیر زمین بیرون می‌آمدند

«ابن‌بطوطه» در سفری که به ایران داشته است از روستایی در مکان فعلی شهرستان بهاباد در استان یزد روایت می‌کند که مردمان آن از زیر زمین بیرون می‌آمدند.

مجموعه یادشده در روستایی به نام «ده عروس» در فاصله 12 کیلومتری مرکز شهرستان بهاباد است که کارشناسان قدمت آن را 1300 سال پیش و قبل از کشف خشت و گل و زمان غارنشینی می‌دانند. این روستا مشتمل بر 60 خانه زیرزمینی است که تاکنون 20 خانه آن شناسایی شده و از این تعداد 11 خانه در قالب اقامتگاه بوم‌گردی برای بازدید و اقامت گردشگران آماده‌سازی شده است.

به گفته اهالی منطقه، این خانه‌های تاریخی سالیان سال در زیر خاک‌های کویر محو شده بود و به تازگی به دست مزرعه‌داری باذوق، کشف و رونمایی شده است. داخل این خانه‌های زیرزمینی دالان‌های پیچ در پیچ با سقفی کوتاه ایجاد شده بطوری که هنگام عبور از آنها گویی وارد تونل زمان شده و به هزاران سال پیش و با همان سبک زندگی بر می‌گردیم، تجربه‌ای که لمس آن بسیار شگفت‌انگیز و توصیف‌ناپذیر است.

این خانه‌ها در گذشته‌های دور بیشتر به عنوان یک سیستم دفاعی برای مقابله با راهزنان بوده بطوری که درهای آنها به این صورت بوده که نه صدایی به داخل می‌آمده و نه صدا از داخل آنها بیرون انتقال پیدا می‌کرده است.

البته این دهکده کوچک که از معدود آثار تاریخی بهاباد است، دارای زمین‌های کشاورزی، استخر پرورش ماهی و چندین درخت گز و نیز یک قنات که آبی لب‌شور دارد نیز هست.