فروش هواپیما در ازای خرید نفت

گروه راه و شهرسازی |

ورود هواپیماهای نو به ناوگان حمل و نقل هوایی ایران از اواخر سال 95 آغاز شد و در مدت حدود یک سال و نیم 16 هواپیما به این ناوگان اضافه شد، اما با آغاز تحریم‌های امریکا علیه ایران از مرداد ماه سال جاری، سه قرارداد امضا شده برجامی میان «ایران ایر» با شرکت‌های سازنده هواپیما که به موجب آن باید 200 هواپیمای نو به هما فروخته می‌شد، در همان ابتدای کار ناکام ماند. البته مدیرعامل ایران ایر پس از آغاز تحریم‌ها در گفت‌وگویی اعلام کرد که این شرکت از خرید هواپیماهای نو از شرکت‌های سازنده هواپیما که نیاز به دریافت مجوز اوفک ندارند، استقبال می‌کند و همین اظهارنظر، گزینه خرید هواپیما از چین، ‌روسیه و ژاپن را پررنگ کرد، اما مدیران ارشد شرکت‌های سازنده هواپیمای سوخو روسیه و‌ای.آر.جی چین در واکنش به خبر فروش هواپیما به ایران اعلام کردند که به دلیل اعمال تحریم‌ها از سوی امریکا تمایلی برای فروش هواپیما به ایران ندارند، اما به نظر می‌رسد که گزینه خرید هواپیمای دست دوم و نو از شرکت‌های چینی، روسی و ژاپن روی میز ایران ایر هست و به گفته نایب‌رییس کمیسیون عمران مجلس، خرید هواپیما از این سه کشور مطرح شده و درحال بررسی است. سیدابوالفضل موسوی بیوکی با اشاره به برنامه‌ریزی و مذاکره دولت برای خرید هواپیما از شرکت‌ای. آر. جی چین، میتسوبیشی ژاپن و سوخو روسی، گفت: ناوگان هواپیمایی تاکنون از بلوک شرق تنها نسبت به خرید هواپیما از روسیه اقدام کرده بود، اما هواپیماهای روسی نتوانستند به خوبی امتحان خود را پس بدهند و خاطرات نامطلوبی درباره توپولف‌های دست دوم در اذهان مردم و مسوولان نقش بسته است. او اظهار کرد: مسوولان در شرایط کنونی تمام تمرکز خود را برای خرید هواپیماهای نو گذاشته‌اند و دیگر خرید هواپیماهای دست دوم در دستور کار نیست، از این رو، گزینه‌های مختلفی برای خرید هواپیما از جمله شرکت چینی، ژاپنی و حتی روسی مطرح است.

   تهاتر هواپیما با نفت

موضوع دیگری که درباره خرید هواپیمای نو و دست‌دوم مطرح است، بحث معاف کردن 8 کشور از لیست تحریم‌های اعمال شده علیه ایران است که می‌توان از این پتانسیل برای خرید هواپیما استفاده کرد. نایب‌رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت ایجاد شده پس از معافیت این 8 کشور، گفت: در شرایط کنونی کشوری مانند ژاپن توسط امریکا از تحریم‌های نفتی معاف شده است، حال می‌توان از این مساله برای خرید و تهاتر استفاده کرد به گونه‌ای که این کشور به جای پرداخت هزینه خرید نفت به ایران، هواپیمای نو بفروشد، از این رو می‌توان به خوبی ناوگان حمل و نقل هوایی کشور را نوسازی کرد. موسوی بیوکی ادامه داد: البته اولویت اصلی در خرید هواپیما، کیفیت آن است. از این رو، مسوولان سازمان هواپیمایی باید تمام شرایط و اولویت‌ها برای خرید هواپیما را بررسی و طبق آن نسبت به مذاکره با کشورها اقدام کنند. فارغ از بحث خرید هواپیما، مشکلی که طی دو هفته گذشته و از آغاز تحریم‌های امریکا علیه ایران جاری است، بحث مشکل سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی در برخی فرودگاه‌های منطقه به دلیل اعمال فشار از سوی امریکا است. البته مسوولان وزارت راه و شهرسازی و دبیرانجمن شرکت‌های هواپیمایی طی این مدت بارها وعده داده‌اند که قرار است با انجام مذاکراتی، مشکل عدم سوخت رسانی به پروازهای ایرانی را حل کنند. ماجرا از جایی آغاز شد که هنوز چند روز مانده به آغاز فاز دوم تحریم‌ها، هواپیماهای ایرانی در تأمین سوخت خود در فرودگاه‌های استانبول با مشکل مواجه شدند و شرکت سوخت رسان بدون اطلاع قبلی اعلام کرد که نمی‌تواند مانند گذشته سوخت در اختیار هواپیماهای ایرانی قرار دهد.  پس از رسانه‌ای شدن این خبر، مسوولان وزارت راه و شهرسازی در واکنش به این موضوع اعلام کردند که اعمال تحریم‌ها از سوی امریکا و نگرانی شرکت سوخت رسان ترکیه‌ای از این موضوع دلیل اصلی عدم سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی شده است.

 البته حرف و حدیث‌هایی هم درباره بالابودن بدهی ایرلاین‌های ایرانی به شرکت سوخت رسانی ترکیه‌ای منتشر شد که دبیرانجمن شرکت‌های هواپیمایی در واکنش به این موضوع اعلام کرد که ایرلاین‌ها پیش از این هم بدهی‌هایی به این شرکت داشته‌اند و وجود بدهی ایرلاین‌ها به شرکت‌های سوخت رسان در عرف بین‌الملل پذیرفته شده است.

افزون بر این، هواپیماهای ایرانی در فرودگاه‌های لبنان هم با مشکل عدم سوخت رسانی مواجه شدند که این مساله هم تاکنون حل نشده است و ادامه این وضعیت می‌تواند نگران‌کننده باشد.