مکان نمیتواند عامل فساد باشد
رییس کمیته المپیک ایران بطور صریح اعلام کرد که اسلام و نظام اسلامی در متن و بطن خود قائل به هیچ گونه تبعیض جنسیتی نیست و این باور باید در اذهان جهانیان به تصویر کشیده شود.
«سید رضا صالحی امیری» رییس نخستین نهاد بینالمللی ورزش ایران که از وی به عنوان یک سیاستمدار و فعال علمی و فرهنگی یاد میشود، در فعالیت 10 ماه اخیر خود توانست گام مهمی در برقراری ثبات و آرامش ورزشکاران با رعایت اصل «شفافسازی» و «اعتمادسازی» بردارد و به شماری از ابهامات این حوزه پاسخ دهد.
وی که در آغاز کار دولت یازدهم به مدت70 روز سرپرستی وزارت ورزش و جوانان را بر عهده داشت، به عنوان رییس کتابخانه و اسناد ملی و سپس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به کابینه اول حجتالاسلام «حسن روحانی» رییسجمهوری راه یافت و در دولت دوازدهم نیز با رای قاطع حداکثری اعضای مجمع، به عنوان یازدهمین رییس کمیته ملی المپیک برگزیده شد.
رییس نهاد بینالمللی ایران روز دوشنبه در گفتوگو با ایرنا بطور صریح و شفاف مواضع کمیته ملی المپیک درباره ابهامات موجود در پیشنویس اساسنامه جدید، حضور زنان در ورزشگاهها، ورزش کشتی، ارتقای جایگاه ایران در بازیهای آسیایی 2018 جاکارتا با مثبت شدن آزمایش دوپینگ 2 قهرمان ازبکی و راهبرد ویژه این نهاد ورزشی برای بازیهای 2020 توکیو با توجه به نوسانات ارزی را اعلام کرد.
مشروح این گفتوگو را در زیر میخوانید:
حضور زنان ایران در ورزشگاهها تا چه حد ضرورت دارد و با توجه به اینکه اکنون زمینههای این حضور در حال فراهم شدن است، برخیها این حضور را گزینشی عنوان میکنند؟
حضور زنان در ورزشگاهها حاوی سه نکته مهم است: اول اینکه حضور زنان یک نیاز اجتماعی محسوب میشود که به باور ما آسیبزا نیست. به عنوان نمونه در دیدار اخیر فینال لیگ قهرمانان آسیا در تهران همه اذعان دارند که هیچ رفتار ناهنجاری را شاهد نبودیم و همه تماشاگران در چارچوب اخلاقی رفتار کردند. بنابراین تفاوت معناداری میان ورزشگاه، دانشگاه و سایر محیطهایی که زنان و مردان حضور دارند، نمیبینیم. اما تاکید میکنم مبانی فقهی مربوط به حوزه است و آنها باید وجه فقهی مساله را تبیین کنند زیرا ما در این حوزه تخصصی نداریم. دوم اینکه هیچوجه تمایزی بین محیط ورزشگاه، دانشگاه، سینما و پارک قائل نیستیم بلکه معتقدیم مکان نمیتواند عامل فساد باشد، بنابراین میتوان با تدابیری ورزشگاه را بهصورت محیطی بانشاط اما سالم اداره کرد. اما موضوع سوم اینکه یک مطالبه دایمی از سوی نهادهای بینالمللی اعم از کمیته بینالمللی المپیک (IOC)، کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) و فدراسیون بینالمللی فوتبال (FIFA) وجود دارد که تاکید دارند زنان را از حضور در ورزشگاهها محروم نکنید. آن چیزی که ما میتوانیم از منظر اجتماعی تحلیل کنیم این است که جامعه و جوانان نیاز به نشاط اجتماعی دارند و یکی از راهکارهای تحقق این امر، ورزشگاهها و دیگری حوزه فرهنگی و هنری با رعایت کامل موازین اخلاقی، شرعی و قانونی است.
علاوه بر این معتقدم، برای ارایه تصویری زیبا از ایران لازم است حقیقت و واقعیت اسلام و انقلاب و نظام را به جهانیان بشناسانیم که این اسلام و نظام در متن و بطن خود قائل به هیچگونه تبعیض جنسیتی نیست و این باور باید در اذهان جهانیان به تصویر کشیده شود. همانطور که رییس فیفا در فینال لیگ قهرمانان آسیا از نظام به دلیل حضور زنان در ورزشگاه بارها قدردانی کرد.
اما متاسفانه در شرایط فعلی نگاه بیرونی متفاوت بوده که این برگرفته از تبلیغات دروغین رسانههای بیگانه و برخی رفتار ناصواب ما در داخل است. همچنین اگر به زنان اجازه دهیم در ورزشگاه حاضر شوند، مردان ما بطور یقین مسائل اخلاقی را بیشتر رعایت میکنند و دغدغه برخی مسوولان نسبت به حرمتشکنی حضور زنان در ورزشگاهها رفع خواهد شد، زیرا این حضور در رویدادهای گذشته نشان داد که هیچگونه بیاخلاقی یا حتی بداخلاقی رخ نداده است.
اخیرا ابهامات و اظهارات ضد و نقیضی از اصلاح پیش نویس اساسنامه کمیته ملی المپیک در محافل رسانهها مطرح میشود که هنوز اطلاع دقیقی درباره فرایند این موضوع بیان نشده است؟
اصلاح پیشنویس اساسنامه کمیته ملی المپیک یک ضرورت است که از دوره قبل آغاز شده و در دوره جدید فعالیت این نهاد ورزشی، تیمی مجرب و خبره بررسی مجدد ابعاد این اساسنامه را آغاز کردند تا با توجه به تحولات و نیازهای روز بتوانیم آن را برای تصویب به دولت ارسال کنیم. اما اساسنامه فعلی سه نقص عمده دارد که در اساسنامه جدید به دنبال رفع آن هستیم.
اولین نقص اینکه در اساسنامه فعلی اختیارات رییس شفاف نیست در حالی که رییس به عنوان ریاست هیات اجرایی باید اختیارات روشنی داشته باشد و این اختیارات فقط در حد شفاهی بیان شده است. دوم نکته مربوط به نحوه انتخاب خزانهدار و دبیرکل کمیته است. با مطالعه و بررسی ساختار کمیته بینالمللی المپیک، شورای المپیک آسیا و اروپا، فدراسیونهای بینالمللی و کمیتههای ملی المپیک در بیش از 40 کشور جهان، مشخص و شیوه انتخاب خزانهدار و دبیرکل به 2 شکل صورت میگیرد. اول معرفی از سوی رییس به هیات اجرایی و تصویب توسط این هیات که این شیوه در کمیته بینالمللی المپیک، کشورهای اروپایی و اکثر کشورهای عضو مرسوم بوده و دیگری شیوه انتصابی که تنها در کشورهای عربی رایج است. البته ما بر اصل معرفی از سوی رییس اصرار داریم ولی مرجع تصویب میتواند هیات اجرایی یا مجمع باشد.
بر این اساس در سفر به سوییس برای شناخت بیشتر ساختار IOC آگاه شدیم که این نهاد بینالمللی در ساختار خود، عنوان دبیرکلی ندارد و تنها دبیر اجرایی دارد و رسالت وی هماهنگی امور اجرایی داخلی کمیته و امور سیاستگذاری و بینالمللی راهبردی هم بر عهده رییس کمیته و معاونان آن است. اما استدلال ما برای تغییر اساسنامه جدید با توجه به بررسی اسنادی و مطالعات انجام شده در سه محور خلاصه میشود:
الف- اینکه ما تابع قوانین و ساختار کمیته بینالمللی المپیک هستیم و تمام سطوح مدیریتی این نهاد، منصوب رییس هستند و به لحاظ سلسله مراتب دبیر اجرایی یکی از این مدیران 19گانه نهاد بینالمللی المپیک محسوب میشود.
ب- پرسشی مطرح میشود که چرا دبیرکل را باید رییس معرفی کند یا به تصویب هیات اجرایی و مجمع عمومی برسد که پاسخ معرفی دبیرکل توسط رییس برای همسویی و همگرایی مدیریتی است. وقتی دو مدیر با دو رویه متضاد نامزد شوند و از مجمع رأی بگیرند، آغاز مناقشه و درگیری خواهد بود. البته تاکید میکنم این بدان معنا نیست که اکنون این چالش وجود دارد. در شرایط کنونی هیچ گونه مناقشه یا چالش با دبیرکل فعلی نداریم و آقای «شاهرخ شهنازی» فردی توانمند، اخلاقی، قانونمند و تعاملگراست. از این رو، این موضوع ناظر به آینده است.
سومین خلأ اساسنامه فعلی، مشخص نشدن اختیارات سرپرست کاروان است. بنابراین در جمعبندی این بخش باید گفت که شفاف شدن اختیارات رییس، انتخاب خزانهدار و دبیرکل به معرفی رییس و تصویب مجمع یا هیات اجرایی و تعیین حدود اختیارات و وظایف سرپرستان سه تغییر اصلی در پیشنویس اساسنامه جدید است.
به غیر از این سه نقص عمده آیا ضعف دیگری در اساسنامه فعلی وجود دارد؟
اساسنامه ضعفهای جدی دارد. به عنوان نمونه باید گفت مجموعهای از موادی که در اساسنامه فعلی گنجانده شده (از جمله نحوه اداره جلسات و...) باید به صورت آییننامه تدوین شود. این موارد میتواند در قالب آییننامه، ضمیمه اساسنامه شود.
آیا در پیشنویس اساسنامه جدید ماده قانونی اضافه شده است؟
خیر، به جز 2 ماده مربوط به اختیارات رییس و وظایف سرپرست، چیزی اضافه نشده است و مابقی هم ویرایش شده است.
این اساسنامه چه زمانی به تصویب خواهد رسید؟
این اساسنامه در سه مرحله به تصویب میرسد که اکنون در مرحله نخست به هیات اجرایی ارسال شده است و خوشبختانه اکثریت اعضای هیات اجرایی نسبت به آن نظر مثبت دارند. پس از این مرحله، اساسنامه در دی ماه امسال به مجمع عمومی میرود. سپس برای تصویب به هیات وزیران و کمیته بینالمللی المپیک ارسال خواهد شد.
البته تمام این مسیر را میتوان موازی هم طی کرد. پیشبینی هم میکنیم حداقل تا پایان سال طول بکشد و حتی به سال آینده موکول شود زیرا روند اصلاح پیشنویس اساسنامه بطور طبیعی کند اما قطعی است. در عین حال این پیشنویس را برای صاحبنظران و رییسان قبلی کمیته ملی المپیک و فدراسیونهای ورزشی جهت اخذ نظرات کارشناسی ارسال میکنیم و هیچ عجلهای برای تصویب نداریم.
عنوان شده که استعفای دوم و اخیر «رسول خادم» از فدراسیون کشتی درباره مسائل مالی بهانهای بیش نیست زیرا که این فدراسیون همواره از سوی وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک حمایتهای مالی و معنوی شده است. اصل موضوع چیست؟
راهبرد قطعی این دو نهاد ورزشی حمایت کامل از کشتی به عنوان ورزش اول کشور بوده و هست. اتفاقی که در کشتی افتاد تصمیم شخص خادم بود و وزارت ورزش و کمیته المپیک هیچ تصمیمی در این زمینه اتخاذ نکردند جز اینکه در مقابل تصمیم آقای خادم الزاما باید سرپرست تعیین میشد.
معتقدم به جای پرداختن به محوریت شخص باید به خود کشتی فکر کنیم و این رشته کهن و افتخارآفرین را مهمتر از اشخاص بدانیم. خادم یکی از همان قهرمانان پرافتخاری است که بطور مداوم یک شعار را دنبال میکنند و میگویند هدف اصلی ما کشتی است و همه باید در خدمت این ورزش باشیم. بنابراین این رشته ورزشی در شرایط فعلی گردش مدیریتی خواهد داشت و یک چهره صاحبصلاحیت دیگری سکوی مدیریت کشتی را بر عهده خواهد گرفت، البته از تجربیات سایر قهرمانان از جمله آقای خادم هم بهرهمند میشویم.
اما نکته مهم، ایجاد زمینههای لازم برای برگزاری انتخابات آزادانه در کشتی است. به نحوی که همه دلسوزان کشتی در این انتخاب سهمی داشته باشند. اکنون کشتی به ثبات و آرامش برای هدفگذاری در المپیک 2020 نیاز دارد و باید از هرگونه تنش و حاشیه بهشدت پرهیز کرد.
آیا استعفای «حمید سوریان» از ریاست کمیسیون ورزشکاران ناشی از اتفاقات اخیر در کشتی است؟
سوریان قهرمان بزرگ ملی و محبوب مردم است. در جلسهای از وی خواستم در این سمت باشد اما اصرار داشت به عنوان عضو بماند و ریاست را واگذار کند که ما هم به نظر این ورزشکار احترام گذاشتیم.
رسالت جامعه کشتی در قبال حمایتهای مداوم مردم از این قهرمانان چیست؟
در این زمینه موضوع مهمی مطرح میشود و اینکه باید مدال با اخلاق عجین باشد. مدال بدون اخلاق فاقد ارزش است. ورزشکار حرفهای باید اخلاقی باشد. وقتی مدال رنگ اخلاق میگیرد قهرمان به الگویی تبدیل میشود که در معرض افکار عمومی جامعه است و باید ارزشهای اخلاقی را در ساختارهای رسمی و هنجاری رعایت کند. اگر مردم ببینند قهرمان از الگوهای ارزشی و اخلاقی عبور میکند، جامعه رنجیده و دچار چالش میشود. خوشبختانه قهرمانان کشتی ما نماد و سمبل اخلاق نیز هستند.
در یک شبیهسازی میتوان این طور عنوان کرد که مردم به روحانیت به عنوان سمبل اخلاق، دینمداری، معرفت و مردمداری نگاه میکنند و در حقیقت روحانی همدرد و همنوا با مردم تلقی میشود، لذا اگر خلاف این را ببینند دچار چالش شده و بهشدت موضعگیری میکنند. قهرمانان ملی هم اینگونه هستند، یعنی مردم از آنها در کنار کسب مدال، انتظار معرفت، اخلاق و انسانیت دارند. البته این اقدام نیاز به گفتمانسازی دارد و به همین دلیل کمیسیون فرهنگی کمیته ملی المپیک را فعال کردهایم تا به این نیاز پاسخ دهیم.
قرار بود نتایج بررسی عملکرد کاروان ایران در بازیهای آسیایی 2018 به زودی اعلام شود، اما تاکنون خبری نشده است؟
پیش از آن باید عنوان کنم با توجه به دوپینگی شدن 2 نفر از قهرمانان ازبکی، به احتمال قوی ایران از رتبه ششم به پنجم صعود خواهد کرد. بر اساس خبرهای رسیده، استفاده از مواد نیروزا توسط این 2 ورزشکار در نمونه نخست، مثبت اعلام شد و اکنون نمونه دوم را درخواست کردند که با اعلام نتیجه، ایران یک پله صعود میکند. از طرفی جایگاه چهارمی اندونزی واقعی نیست و در حقیقت جایگاه واقعی ایران را چهارم ارزیابی میکنیم.
اما درباره عملکرد کاروان چند نکته وجود دارد: نکته اول اینکه هر دو نهاد ورزشی کشور (وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک) عملکرد کاروان ایران را به لحاظ حضور فعالتر ورزشکاران و شمار کسب مدالها موفقیتآمیز میدانند.
دوم اینکه عملکرد فدراسیونهایی که درخشان نبودند بررسی و در جلسات پیش رو نحوه رفتار با فدراسیونها بطور دقیقتر ارزیابی و تعیین خواهد شد. البته در اینجا رویکرد انتقامی و تخریبی وجود ندارد بلکه رویکرد ما ایجابی است. در این رویکرد، ضعف فدراسیونهایی که ضعیف کار کردند برطرف میشود و فدراسیونهای خوب و عالی تشویق و تجلیل میشوند.
همچنین عملکرد کاروان ایران در المپیک جوانان 2018 آرژانتین هم در حال تدوین است. در این دوره، جوانان با صعود 17پلهای در جایگاه هفتم قرار گرفتند که برای ما یک دستاورد خوب است. در واقع مهمترین پیام المپیک جوانان در کنار افزایش سرمایهگذاری روی نوجوانان و کسب نتایج بهتر در عرصههای بینالمللی، دیپلماسی فرهنگی، همبستگی ملتها و تبادل و تعاملات فرهنگی است که نتایج آن را در المپیک 2020 توکیو خواهیم دید.
رویکرد کمیته برای حفظ قهرمانان المپیک جوانان 2018 چیست؟
ارزیابی کادر سرپرستی و فنی کمیته المپیک فراهم کردن مسیر برای رسیدن به سکوی قهرمانی بزرگسالان و درخشش آنها در المپیک 2020 توکیو است.
راهبرد ویژه کمیته المپیک برای بازیهای ساحلی 2019 ویتنام و المپیک 2020 توکیو چیست؟
کمیته ویژهای شامل حوزه بینالملل، نظارت و مشاوران کمیته ملی المپیک تشکیل شد که بطور دایمی در حال رصد کردن موضوع هستند. مکاتبات در حال انجام است تا با انتخاب سرپرست کاروان رسمیت یابد اما برای المپیک 2020 سه رویکرد تعریف شده است: نخست، هماهنگی کامل با وزارت ورزش برای آمادگی حداکثری تیمها برای کسب سهمیه، دوم، حمایت مالی، معنوی و حقوقی از فدراسیونها برای پاسخگویی به نیازهای ورزشکاران تا بازیهای المپیک 2020 و سوم، درخشش در المپیک و قرار گرفتن بر سکوهاست.
اما بارها شده وقتی قهرمانی نتوانسته به روی سکو برود، همان ورزشکار یا رییس فدراسیون، ضعف را با مطرح کردن کمبود مسائل مالی توجیه میکند، کمیته برای جلوگیری از این بهانه چه برنامه ویژهای در دستور کار دارد؟
تاکنون در بخش مالی دو رویداد آسیایی و المپیکی را بدون چالش برگزار کردیم و دولت با تخصیص به موقع و زود هنگام منابع مالی (ریالی و ارزی) به وزارت ورزش و جوانان و کمیته المپیک کمک کرد تا مشکلی در این زمینه ایجاد نشود و ما با کمترین مشکل برنامههای خود را اجرا کنیم. اما در شرایط جدید با مسائل ارزی روبرو هستیم که باید چند راهبرد را دنبال کرد: اول صرفهجویی و مدیریت هزینه، دوم جذب حامیان مالی و سوم منابع جدید درآمدی.
درباره ارز هم باید با احتیاط عمل کرد. این بدان معنا نیست که اردوها برگزار نشود و ما حمایت نکنیم بلکه رسالت قطعی وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک، حمایت از فدراسیونها و قهرمانان برای رسیدن به سکوی قهرمانی است.
کمیته المیپک در این مدت برای تقویت حوزه بینالمللی و کسب سهمیهها چه اقداماتی را دنبال کرده است؟
طی 10ماه گذشته سه سفر انجام دادم و در هر سفر حداقل 10 دیدار با مقامهای ارشد ورزشی برگزار شد تا بتوانیم فضای جدیدی را در عرصه بینالمللی برای حضور ایران فراهم کنیم. البته این امر مستلزم موفقیت قهرمانان و درخشش رشتههای ورزشی است. در حقیقت، ورزشکاران فرصتی برای کشور ایجاد میکنند تا ایران بتواند کرسیهای جدید کسب کند. رویکرد بعدی ما، تلاش در شورای المپیک آسیا برای رسیدن کشورمان جایگاه واقعی خود است. اکنون تلاشها آغاز شده و این مساله نیاز به زمان دارد.
پیشنهاد میزبانی ایران برای برپایی اجلاس کمیسیون ورزشکاران کمیته بینالمللی المپیک به کجا رسید؟
این موضوع اکنون در دستورکار هیات اجرایی کمیته قرار دارد و هنوز تصمیمی در این زمینه گرفته نشده است.