تلاش جمعی، برای بردن «کتاب» به روستاهای دورافتاده
«احداث کتابخانه راهی موثر برای توانمندسازی جوامع روستایی.» این شعار افرادی است که برای احد اث کتابخانه به روستای دور می‌روند. با این امید که رفتن کتاب به روستا و باز شدن در کتابخانه، دریچه‌ای به روی ساکنان منطقه، برای پیشرفت در آینده‌ای شاید دور و شاید نزدیک باشد. هفته پیش، ششمین همایش کتابداران غرب کشور به میزبانی مهاباد در آذربایجان غربی برگزار شد.
در این همایش مشکلات و مسائل مختلف کتابخانه‌های روستایی در چند کارگاه و پنل تخصصی مورد بررسی قرار گرفت. کتابداران کتابخانه‌های روستایی که بیشترشان جزو مناطق محروم هستند حضور داشتند. در روز اول این کتابداران با حضور در کارگاه‌هایی به گفت‌وگو و تبادل نظر در مورد مشکلاتی که پس از احداث کتابخانه در روستایشان داشته‌اند پرداختند. همچنین این کتابداران که به صورت داوطلبانه فعالیت می‌کند برای هم توضیح دادند که هر کدام چگونه توانسته‌اند با استفاده از خلاقیت خود برای مخاطبان که اکثر آنها کودکان هستند، جذابیت ایجاد کنند. دومین روز از این همایش نیز 2 پنل تخصصی شامل آسیب‌شناسی و توسعه و شناسایی ظرفیت‌ها با حضور مهمانان و متخصصان حوزه کتاب و کتابخوانی برگزار شد.
محسن حاج زین‌العابدین، عضو هیات‌مدیره انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران که اولین بار است در همایش کتابداران غرب کشور شرکت می‌کند در یکی از پنل‌ها به عنوان کارشناس حضور یافت تا با پاسخ به سوالات کتابداران محلی تجارب خود را در اختیار آنها قرار دهد. او می‌گوید: در ابتدا که همراه با انجمن حامی شروع به فعالیت در کتابخانه‌های روستایی منطقه کردیم دنبال این بودیم که کار شروع شود و فقط کتابخانه‌ها شکل بگیرد. اما بعد از مدتی متوجه شدیم با اهدافی که تعیین شده بود فاصله داریم و لازم است کتابداران این کتابخانه‌ها تجاربشان را با هم به اشتراک بگذارند، به این ترتیب همایش شروع شد و در هر دوره همایش مسائل خیلی رشد پیدا کرد، در همایش‌های اولیه همین گفتمان و دیدن یکدیگر و شناخت تجربه خیلی مهمی بود اما در همایش‌های بعدی که ما مطالعه کردیدم معلوم شد نیازها متفاوت شده، از طرفی کتابداران به سطحی از آمادگی رسیده بودند که باید کار به صورت جدی‌تر دنبال می‌شد. بنابراین در آخرین دوره که چند روز قبل برگزار شد کتابداران محلی قبل از جلسه با کارشناسان غیربومی با یکدیگر هم اندیشی داشتند و مسائل را استخراج کردند.
پس از همایش دو روزه‌ای که بر گزار شد در روستای «سید آباد “ شهرستان مهاباد کتابخانه‌ای که با اهداف این همایش همخوانی داشت افتتاح شد.
این کتابخانه تحت پوشش انجمن «حامی» قرار دارد. این انجمن پیش از این با راه‌اندازی بیش از 20 کتابخانه روستایی که هر کدام را با اهدای حدود 2 هزار جلد کتاب تجهیز کرده‌اند گام‌های موثری در ترویج فرهنگ کتابخوانی و فعالیت کتابخانه‌های روستایی برداشته است. کتابخانه‌هایی که فعالیت آنها تنها در زمینه کتاب و کتابخوانی نیست بلکه در زمینه‌های مختلف فرهنگی نیز فعالیت دارند.اما در این راستا ملاحظاتی نیز دارند، فرح حق نژاد عضو هیات مدیره و مسوول کتابخانه‌های غرب کشور در انجمن حامی در این مورد می‌گوید: «یک نفر قرار نیست همه مشکلات یک روستا را حل کند و برای اینکه خودشان مشارکت کنند سعی‌کرده‌ایم کتابداران را آموزش دهیم، ششمین همایش کتابداران غرب کشور نیز با همین هدف برگزار شد و امیدواریم روزی برسد که تنها شارژ کتابخانه‌ها را انجام دهیم. ما اصلا نمی‌خواهیم اینطور باشد که محل کتابخانه را ما بسازیم، کتابخانه را شارژ کنیم و فقط یک کتابدار را آنها معرفی کنند، هدف این است که کار مشارکتی برگزار شود چون با هزینه ساخت و تجهیز یک کتابخانه می‌توان پنج کتابخانه را تجهیز کرد و علاوه بر آن اگر کار مشارکتی انجام شود احساس نزدیکی و وابستگی خواهند کرد. مثلا همین که خودشان زحمت بکشند جا را تامین کنند هم هزینه اولیه‌ای که برای احداث کتابخانه از سوی انجمن می‌شود کمتر است و هم خودشان درگیر کار شده‌اند. مثلا در روستای «سیدآباد» که پس از همایش دو روزه کتابخانه‌ای را در آنجا احداث کردیم امیدواریم به نمونه موفقی در این مورد تبدیل شود.»
