رویارویی چهارم دولت و معترضان
گروه جهان|
در چهارمین هفته اعتراض به سیاستهای اقتصادی دولت امانوئل ماکرون و همزمان با سومین تظاهرات «جلیقهزردها» در پاریس، پلیس فرانسه صدها نفر را بازداشت کرده است. پلیس شمار معترضان در خیابان شانزهلیزه را ۱۵۰۰ نفر تخمین زده است. معترضان عمدتا پس از خواندن سرود ملی فرانسه شعار دادهاند: «ماکرون، استعفا».
به گزارش یورونیوز، ادوارد فیلیپ نخستوزیر فرانسه، شنبه با حضور کوتاه در کنفرانس خبری بازداشت تعداد زیادی از معترضان را تایید کرده است. فرمانداری پاریس هم اعلام کرده بازداشتشدگان به سلاح سرد از جمله چوب بیسبال و توپ فلزی پتانک مجهز بودند. گفته شده، بیش از ۵ هزار مامور پلیس برای مقابله با معترضان به خیابانهای مرکزی پاریس اعزام شده بودند و خیابانهای منتهی به کاخ الیزه، اقامتگاه ریاستجمهوری با خودروهای زرهی و حضور صدها مامور پلیس مسدود شده است. در سراسر فرانسه نیز بیش از ۸۰ هزار مامور پلیس برای مقابله با تظاهرات جلیقهزردها بسیج شدند.
خبرگزاری فرانسه نوشته، در پاریس کلیه موزهها و اماکن توریستی از جمله برج ایفل و طاق نصرت پیروزی شنبه به روی بازدیدکنندگان بسته بود. مراکز بزرگ خرید و فروشگاههای لوکس هم از بیم تخریب و غارت حفاظهای فلزی مضاعف در مقابل ورودی مغازههای خود نصب کرده بودند. همچنین مقامهای امنیتی از مغازهداران و صاحبان کافه و رستورانهای مشرف بر شانزهلیزه و محلههای مجاور خواسته بودند شنبه دست از کار بکشند و به فکر بالابردن ضریب امنیت محل کار خود باشند.
وزیر کشور فرانسه که پیشتر از جلیقهزردهای معقول خواسته بود راه خود را از خشونتگرایان و خرابکاران جدا کنند، هشدار داده نیروهای انتظامی با هرگونه اقدام خرابکارانهای بهشدت برخورد خواهند کرد. کریستوف کاستانر با اشاره به اظهارات نیروهای سیاسی مخالف دولت در آغاز این جنبش گفته: «در سه هفته اخیر هیولایی را پدید آوردند که اینک از کنترل آفرینندگان خود نیز خارج شده است.» همزمان با اوجگیری جنبش جلیقهزردها، دانشآموزان فرانسوی از فرصت استفاده کرده و در موسسات آموزشی دست به اعتراض زده و در برخی موارد نیز اقدام به تخریب و آتشسوزی کردهاند. در همین راستا منابع امنیتی از دستگیری 800 دانشآموز دبیرستانی خبر دادهاند.
اختلاف جلیقهزردها
با تشدید خشونتها در جریان اعتراضات، شکاف و دو دستگی در میان اعضای جنبش موسوم به «جلیقهزردها» بیشتر شده است. گفته شده، برخی از سرشناسترین جلیقهزردها دیگران را به خودداری از شرکت در تظاهرات پاریس فراخواندهاند و برخی دیگر نیز بالعکس خواستار افزایش فشار بر دولت شدهاند. شماری از جلیقهزردهای میانهرو نیز از سوی بخش افراطی این جریان به سازشکاری متهم شده و برخی از آنان حتی تهدید به مرگ شدهاند. کشف ٢٨ کوکتل مولوتفِ آماده استفاده در یک کامیونت و نیز ٣ بمب دستی در یک قرارگاه جلیقهزردها در شهر «موکتوبان» چشمانداز بروز خشونتها را ملموستر کرده است؛ بهویژه اینکه برخی از معترضان در شبکههای اجتماعی وعده دادهاند بر آنند تا «بناهای تاریخی را نابود کند» و «جمهوری را برچیند».
بنژامن میشل، یکی از جلیقهزردهایی است که برای شرکت در تظاهرات روز شنبه پاریس از شهرستان «لوآر» آمده، به خبرگزاری فرانسه گفته که اگر لازم شود، از رویارویی با نیروهای انتظامی ابایی ندارد. او گفته: «میدانیم که برای چای خوردن نمیرویم. میدانیم که آرام و بیدغدغه نخواهد بود. اما متاسفانه چارهای نیست. ناگزیر باید این شرایط را پذیرفت. از خطرات نیز آگاه هستیم. میدانیم که قرار است خودروهای رزهپوش را به خیابان بیاورند. نیروها را تقویت کردهاند اما نباید به سبب وجود این تمهیدات، تظاهرات را رها کرد. هدف ما این است که برای تظاهرات آرام برویم، اما در گفتوگو با چند نفر دیگر این طور به نظر میرسد که حفظ آرامش دشوار باشد، زیرا حتماً شمار فراوانی ماموران انتظامی کوشش خواهند کرد که از پیشروی تظاهرکنندگان جلوگیری کنند. اگر بر اساس ویدیوهای هفتههای گذشته ارزیابی کنیم، تظاهرات شنبه به نوعی جنگ خیابانی منجر میشود و هر کس باید گلیم خود را از آب بکشد.»
احتمال استعفای ماکرون
خواسته و شعار اصلی بسیاری از جلیقه زردهای فرانسه در روزهای اخیر استعفای امانوئل ماکرون، رییسجمهوری این کشور بوده است. امری که در شرایط کنونی غیرمحتمل به نظر میرسد. با این حال احتمال استعفای رییسجمهوری را در صورت ادامه بحران اجتماعی و سیاسی در فرانسه نمیتوان منتفی دانست. پیش از این شارل دوگل، اولین رییسجمهور جمهوری پنجم فرانسه در سال ۱۹۶۹ از سمت خود کنارهگیری کرده بود. بنا به قانون اساسی فرانسه در صورت کنارهگیری رییسجمهور از سمت خود رییس مجلس سنا بطور موقت وظایف رییسجمهوری را انجام خواهد داد. رییس کنونی مجلس سنای فرانسه ژرار لارشه از حزب راستگرای جمهوریخواهان است. پس از استعفای رییسجمهوری باید بین۲۰ تا ۳۵روز انتخابات برای گزینش رییسجمهوری جدید برگزار شود.
هر چند رییس مجلس سنا تا زمان انتخاب رییسجمهوری جدید وظایف او را انجام خواهد داد اما تمامی اختیاراتی را که در قانون اساسی برای رییسجمهوری پیشبینی شده است نخواهد داشت. رییسجمهور موقت در مدت زمامداری خود نمیتواند لوایح را به همهپرسی بگذارد یا مجلس را منحل کند یا دستور بررسی تغییر قانون اساسی را بدهد. بنا به آخرین نظرسنجیها ۶۸ درصد مردم فرانسه از جنبش «جلیقهزردها» حمایت میکنند. محبوبیت امانوئل ماکرون نیز به تنها ۲۳درصد کاهش یافته است. اصلاحات تجاری و حامی کسبوکار امانوئل ماکرون با این هدف اعلام شده بود که اقتصاد فرانسه را به صورت جهانی رقابتیتر کند، اما کارگران فرانسوی این تغییرات را خصمانه و آنها را باعث تضعیف حقوقشان میبینند.