پرده برداری از سیاست جدید خودرویی

گروه صنعت|

آمارهای تولید و واردات خودرو تا پایان آبان سال 1397، نشان از افت شدید در مقایسه با مدت مشابه سال 1396 دارد. این در شرایطی است که تاکنون به ارتباط میان افت در تولید و واردات با افزایش قیمت خودرو چندان اشاره ای نشده بود. اما وزیر صنعت، معدن و تجارت در تازه ترین اظهارات خود، ضمن اشاره به تدوین بسته جامع صنعت خودرو، وعده داد که با افزایش تولید خودرو در داخل، به دلیل کاهش هزینه های سربار تولید، قیمت خودروهای داخلی نیز پایین خواهد آمد. به این ترتیب، در حالی که در پایان آبان ماه سال جاری، عواملی نظیر «افزایش نرخ ارز»، «اعمال تحریم های یک جانبه آمریکا بر واردات قطعات خودرویی»، «عدم دسترسی به مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت قطعات منفصله» و نیز «ممنوعیت واردات انواع خودروهایی خارجی» موجب کاهش شدید تولید و واردات خودرو و افت 27 درصدی در این زمینه نسبت به مدت مشابه سال 1396 شده، وزارت صنعت مصمم است با افزایش تیراژ خودروهای داخلی، قیمت‌ها را به روال سابق بازگرداند. این اما در حالی است که با وجود تأیید قانونی بودن پیش فروش خودروهای داخلی با قیمت‌های جدید (5 درصد کمتر از حاشیه بازار) شیب قیمت‌ها در بازار خودرو هنوز نزولی نشده است.

  افت در تولید و واردات

تولید خودرو در کشور، چنانچه پیش بینی می شد، از ابتدای سال جاری با روندی کاهشی رو به رو بود. بر اساس گزارش های وزارت صنعت، معدن و تجارت و نیز آمارهای گمرک کشور، آمار تجمعی تولید خودروسازان داخلی و واردات خودرو از فروردین تا پایان آبان ماه سال 1397 (آمار تولید و واردات در هشت ماه)، با افت 27 درصدی مواجه شده و به عدد 741 هزار و 216 دستگاه رسیده که نسبت به همین شاخص در مدت مشابه سال گذشته (1 میلیون و 10 هزار و 845 دستگاه) روندی نزولی را به ثبت رسانده است. از جمله دلایل این افت قابل توجه می توان به «افزایش نرخ ارز»، «اعمال تحریم های یک جانبه آمریکا بر واردات قطعات خودرویی»، «عدم دسترسی به مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت قطعات منفصله» و نیز «ممنوعیت واردات انواع خودروهایی خارجی» اشاره کرد. این در حالی است که بر اساس گزارش‌ها، گروه سایپا 23 درصد و گروه ایران خودرو 30 درصد کاهش در تولید را در 8 ماهه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل تجربه کرده‌اند و روند تولید در سایر خودروسازان نیز با کاهش جدی روبه‌رو بوده است. همچنین واردات خودرو در 8 ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل 61 درصد کاهش داشته است.

در روزهایی که تلاش ها برای افزایش قیمت رسمی خودرو و نزدیک کردن قیمت درب کارخانه به قیمت حاشیه بازار در صنعت خودروسازی داغ تر از همیشه است اما وزیر صنعت، معدن و تجارت، به رابطه میان حجم تولید و قیمت محصولات خودرویی داخلی اشاره کرده است. رضا رحمانی با اشاره به تدوین یک بسته جامع برای خودرو گفت: شاه بیت اهداف ما افزایش تولید خودرو است، زیرا در صورت افزایش تولید، قیمت‌ها هم اصلاح می‌شوند. او در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه وضعیت خودرو و قیمت آن در ماه های آینده چگونه خواهد بود، گفت: بسته جامعی درباره خودرو تدوین شده که در مراحل نهایی قرار دارد و ما در این بسته، بیشتر به دنبال اصلاح وضعیت تولید هستیم. رحمانی با بیان اینکه تیراژ تولید خودرو در ماه‌های اخیر در کشور پایین آمده است، گفت: این موضوع حتما باید اصلاح شود و شاه بیت همه برنامه‌های ما هم اصلاح این وضعیت است، زیرا اگر تولید افزایش یابد، قیمت ها هم اصلاح می‌شوند. وزیر صنعت‌، معدن و تجارت گفت: طبیعی است که با پایین آمدن تیراژ، قیمت‌ها هم تغییر پیدا کرده باشد، بنابراین ما به دنبال آن هستیم تا موانع تولید را رفع کنیم و تولید خودرو در کشور را به روال قبل بازگردانیم.

رحمانی با بیان اینکه محدودیت‌هایی وجود دارد، گفت: در شرایط تحریم، تولید برخی خودروها بیش از سایر خودروها تحت تاثیر قرار گرفته اما باید توجه داشته باشیم که سهم این خودروها در بازار محدود بوده و عمده تولید خودروی کشور، داخلی سازی شده است. او با بیان اینکه روند رشد تولید خودرو در ماه‌های گذشته منفی بوده است گفت: در مورد قیمت اعتقاد دارم که نرخ خودرو طی روزهای گذشته اصلاح شده و بر اساس آن، قیمت بازار نیز کاهش خواهد یافت. این در حالی است که کاهش تیراژ تولید سبب بالا رفتن قیمت تمام شده، گردیده بود؛ این درحالی است که وقتی تولید کاهش یابد، هزینه‌های سربار روی آن سنگینی می کند.  وزیر صنعت‌، معدن و تجارت همچنین در خصوص روند تسهیل صادرات نیز گفت: کارگروهی تشکیل شده و در این کارگروه دقیقا تمامی موانع صادراتی بررسی می‌شود. به گفته رحمانی، دولت قطعا مصمم است صادرات را رونق دهد تا کار فعالان اقتصادی و صادرکنندگان تسهیل یابد. تنها ملاحظاتی در این زمینه داریم که تنظیم بازار داخل و تأمین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدکننده داخلی به هم نریزد. رحمانی افزود: صادرات جزو اولویت‌های کشور و دولت است و به صورت ویژه به آن پرداخته می‌شود و اگر تصمیماتی اتخاذ شده که موانعی را برای صادرات ایجاد کرده، اگر مربوط به وزارت صنعت باشد، قطعا آن را اصلاح خواهیم کرد واگر مربوط به سایر ارکان دولت باشد آن را پیگیری می‌کنیم.

  شیب قیمت ها همچنان صعودی است

سخنان وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد افزایش میزان تولید خودروهای داخلی و رابطه میان افزایش حجم تولید و کاهش قیمت در حالی مطرح می شود که در روزهای اخیر، هر چند به شکل غیر رسمی، زمزمه هایی مبنی بر افزایش قیمت خودروهای بالاتر از 45 میلیون تومان مطرح شده است. این اما در حالی است که در تازه ترین اظهارنظر در این خصوص، معاون بازرسی و رسیدگی به تخلفات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد که طرح پیش فروش چهار مدل از خودروهای یکی از خودروسازان بزرگ کشور با قیمت‌های جدید که چند روز قبل کلید خورده بود، از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز داشته است. شهرام میرآخورلو در یک برنامه تلویزیونی گفت: این خودروساز برای پیش‌فروش محصولات خود مجوز گرفته است و اگر مجوز نداشت، با آن برخورد می‌شد. معاون بازرسی و رسیدگی به تخلفات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خاطرنشان کرد: اگر خودرویی تعهد تحویل داشته باشد خودروساز اجازه ندارد تا مادامی که خودروی اولی را تحویل نداده، خودروی دیگری پیش‌فروش کند؛ بنابراین در مورد این چهار خودرو نیز تعهد معوق ندارد و این خودروها در پیش‌فروش قبلی نبود.

این اما در حالی است که واکنش بازار به افزایش قیمت خودروهای تولید داخل که البته هنوز به شکل رسمی اعلام نشده، در قالب افزایش قیمت ها نمود پیدا کرده است. بر این اساس، به نظر می رسد نزدیک شدن قیمت درب کارخانه به قیمت حاشیه بازار در مورد خودروهای داخلی، هنوز با هدف خود (کاستن از قیمت‌های صعودی در بازار) فاصله داشته باشد. بر همین اساس، گزارش قیمت خودرو در روز دوشنبه، حکایت از بلاتکلیفی بازار خودرو و افزایش ۱ تا ۳ میلیون تومانی قیمت تعدادی از خودروها در بازار دارد. در معاملات روز گذشته، سمندال‌ایکس با افزایش 3 میلیون تومانی با قیمت 60 میلیون تومان، پژو207 اتوماتیک با قیمت 114 میلیون و 500 هزار تومان، پراید 111 با قیمت 38 میلیون و 300 هزار تومان، پراید 131 با قیمت35 میلیون تومان، پژو پارس با افزایش یک میلیون تومانی با قیمت 71 میلیون تومان معامله می‌شود. از دیگر سو، پژو206 صندوق‌دار با افزایش 1 میلیون تومانی با قیمت 73 میلیون تومان ، پژوپارس TU5 با افزایش 1 میلیون تومانی با قیمت 80 میلیون تومان، پژو405 GLX  با افزایش 2 میلیون و 300 هزار تومانی با قیمت 57 میلیون تومان به فروش می‌رسد.

  گزارش کیفی خودروها  در ماه هشتم

از دیگر سو اما جدیدترین گزارش ارزیابی کیفی خودروهای سواری تولیدی در آبانماه امسال که از سوی وزارت صنعت منتشر شده که نشان از وضعیت کیفی نسبتا مناسب خودروهای داخلی دارد. براساس ارزیابی صورت گرفته از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، تمام خودروهای خانواده سایپا شامل سایپا ۱۱۱، سایپا ۱۳۱ و سایپا ۱۳۲، دو ستاره از پنج ستاره کیفی را کسب کرده‌اند. خودروهای تیبا، تیبا هاچ‌بک، ساینا، سمند، سورن، پژو ۴۰۵، پژو پارس، دنا و نیو ام‌وی‌ام ۳۱۵ نیز دو ستاره کیفی را کسب کرده‌اند. خودروهای دانگ فنگ H۳۰، پژو ۲۰۶، پژو ۲۰۶ صندوق‌دار، رانا، دنا پلاس و تندر ۹۰ دارای سه ستاره کیفی هستند. خودروهای پژو ۲۰۷، پارس تندر، پژو ۲۰۷ اتوماتیک، تندر ۹۰ پلاس، تندر ۹۰ پلاس اتوماتیک و رنو ساندرو اتوماتیک نیز دارای چهار ستاره کیفی هستند. این در حالی است که خودروی لیفان X۶۰ اتوماتیک نیز دو ستاره کیفی را کسب کرده است. برلیانس H۳۳۰ اتوماتیک، ام‌وی‌ام X۲۲ و آریزو ۵ نیز دارای سه ستاره کیفی هستند. چانگان CS۳۵ و B۳۰ نیز چهار ستاره کیفی را کسب کرده‌اند. همچنین خودروی نیو ام‌وی‌ام X۳۳S دارای دو ستاره کیفی است. جک S۵، تیگو ۵ و هایما S۷ اتوماتیک نیز دارای سه ستاره کیفی هستند. خودروهای هاوال H۲، هیوندای ACCENT، هیوندای I۲۰ و سراتو نیز دارای چهار ستاره کیفی هستند. سوزوکی گراندویتارا و پژو ۲۰۰۸ نیز چهار ستاره کیفی کسب کرده‌اند.