اروپا در راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی تعجیل کند
تاریا کرونبرگ، رییس هیات روابط پارلمان اروپا با ایران و وزیر پیشین کار فنلاند که به ایران سفر کرده، بعدازظهر روز سه شنبه با غلامحسین شافعی دیدار کرد. فرصت‌های پیش روی همکاری ایران و فنلاند در دوران تحریم‌ها، همکاری شرکت‌های کوچک و متوسط ایران و اروپا، برجام و سازوکار ویژه مالی اروپا (SPV) ازجمله مهم‌ترین موضوعاتی بود که در این نشست بررسی شد. غلامحسین شافعی رییس اتاق ایران در دیدار با کرونبرگ تاکید کرد که با عملی شدن ساز و کار ویژه مالی (SPV) از سوی اتحادیه اروپا، بسیاری از مشکلات ایران حل خواهد شد. شافعی از اروپایی‌ها خواست درباره این کانال مالی هر چه سریع‌تر تصمیم‌گیری کنند.
رییس پارلمان بخش خصوصی ضمن اشاره به رویکرد فنلاندی‌ها در قبال توافق هسته‌ای قدرت‌های بزرگ با ایران و پس از برجام گفت: فنلاند در خصوص برجام موضع‌گیری اصولی را در پیش گرفته و ایران از مقام‌های این کشور به خاطر این حمایت تشکر می‌کند. شافعی با اشاره به پیشینه روابط دو کشور، به‌ویژه در حوزه ماشین‌آلات کشاورزی و مخابرات ادامه داد: تصویر بسیار خوبی در ذهن ایرانی‌ها از همکاری با فنلاند وجود دارد و زمینه‌های همکاری دو کشور در حوزه‌های مختلف علاوه بر ظرفیت قابل‌توجه، دارای تنوع بسیار بالایی است. او افزود: همانطور که مطلع هستید، وزارت خزانه‌داری امریکا در همه کشورهای اروپایی از جمله فنلاند مشغول ترتیب سازوکارهایی است تا در آینده بر روابط شرکت‌های فنلاندی با ایران تأثیر بگذارد. بااین‌حال خوشبختانه میان ایران و فنلاند مناسبات اقتصادی بسیار خوبی برقرار است و دیدار مقام‌های دولتی و همچنین بخش خصوصی دو کشور در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که دو طرف علاقه‌مند به توسعه روابط هستند. رییس اتاق ایران با اشاره به این موضوع که فنلاند در زمینه حفاظت از محیط زیست و مدیریت آب دارای تجارب مناسبی است گفت: همانطور که مطلع هستید ایران با مشکل کم‌آبی مواجه است. بر همین اساس معتقدم که در این زمینه فرصت همکاری‌های بسیار خوبی پیش‌روی ایران و فنلاند قرار دارد.
انرژی‌های تجدیدناپذیر، نفت و گاز، تجهیزات پزشکی و معدن از دیگر حوزه‌هایی است که به اعتقاد غلامحسین شافعی ظرفیت همکاری میان شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی و فنلاندی در آنها وجود دارد. او در همین زمینه افزود: در حال حاضر در ایران، 200 میلیارد دلار طرح آماده سرمایه‌گذاری وجود دارد که فنلاند می‌تواند شریک تجاری خوبی برای اجرای این طرح‌ها باشد. رییس اتاق ایران در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به این موضوع که توسعه کشورهایی مانند فنلاند، شوروی سابق و چین در گروی بالا بردن سهم بخش خصوصی در اقتصاد بوده گفت: یکی از مهم‌ترین سیاست‌های دولت ایران در برنامه‌های توسعه‌ای گذشته و در برنامه ششم، این است که سهم بخش خصوصی واقعی را در فعالیت‌های اقتصادی بالا ببرد. رییس پارلمان بخش خصوصی همچنین تأکید کرد در سال‌های اخیر واگذاری اقتصاد به مردم و بخش خصوصی هم از جانب رهبری و هم از طرف مجلس ایران مورد توجه قرار گرفته و تکلیف شده است که سالی چند درصد از اقتصاد ایران به بخش خصوصی واگذار شود.
شافعی در ادامه با اشاره به موانع توسعه روابط تجاری ایران و فنلاند گفت: روابط بانکی در حال حاضر بزرگ‌ترین چالش پیش روی دو کشور است و با وجود تشکیل کارگروه مشترک ایران و فنلاند برای حل این مشکل، اما تاکنون نتیجه‌ای در این زمینه حاصل نشده است. رییس اتاق ایران با اشاره به خروج امریکا از سازمان‌ها و توافقنامه‌های بین‌المللی از جمله برجام، تأکید کرد که این اقدام خدشه جدی بر اعتبار سازمان‌های بین‌المللی وارد کرده و اعتبار آنها را زیر سوال برده است. به اعتقاد شافعی گرچه این اقدام امریکا بیش از هر چیز اقتصاد ایران را تحت تأثیر قرار داده، اما برای جامعه جهانی تجربه بزرگی است تا بداند باید برای آینده اعتبار توافقنامه‌های بین‌المللی و پایبندی به آنها تدبیری بیندیشد.رییس اتاق ایران همچنین بابیان این موضوع که ایران در سال‌های مختلف با تحریم‌ها مواجه بوده و مساله تحریم‌ها موضوع تازه‌ای در اقتصاد کشور نیست، تأکید کرد که باید تحریم را از دو بعد مثبت و منفی مورد بررسی قرارداد. به اعتقاد شافعی از جنبه‌های مثبت تحریم‌ها بر اقتصاد کشور این است که ایران مجبور شده از توانایی‌های داخل برای رفع مشکلات استفاده کند. او در همین زمینه تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از کالاهایی که قبلاً در قالب واردات در کشور تأمین می‌شد، به‌واسطه تحریم‌ها این توفیق اجباری نصیب کشور شده که خودمان به تولید آنها بپردازیم. رییس پارلمان بخش خصوصی در توضیح بعد منفی اعمال تحریم‌های امریکا علیه کشور، گفت: نمی‌توانیم انکار کنیم که تحریم‌ها تأثیری بر اقتصاد کشور نگذاشته است. هم اقتصاد هم اشتغال ما تحت تأثیر تحریم‌ها قرار دارند اما به این معنی نیست که محدودیت‌ها مانع توقف فعالیت‌ها در ایران می‌شود. ایران همواره برای رسیدن به اهداف خود به راهش ادامه می‌دهد و در شرایط فعلی و با توجه به پشتیبانی کشورهای اروپایی از جمله فنلاند، راه‌های جدیدی برای رفع نیازها در این وضعیت پیدا خواهیم کرد.رییس اتاق ایران افزود: با وجود اینکه گفته می‌شود تحریم‌های امریکا بشردوستانه است و شامل غذا و دارو نیست، اما به نظرم چیزی که نادیده گرفته شده امنیت جانی مردم است. در غیر این صورت چرا باید قطعات هواپیما تحریم باشد؟ یا موضوع تامین مواد اولیه کارخانه‌های ما از جمله کارخانه‌های غذایی و داروسازی در حال حاضر با مشکلات بسیاری مواجه است. به گفته شافعی در مواجه با تحریم‌ها این پروژه‌های بزرگ دولتی هستند که متضرر اصلی هستند. شرکت‌های بزرگ ایرانی که با شرکت‌های بزرگ اروپایی در ارتباط هستند که اغلب شرکای امریکایی دارند. به همین دلیل با ارزیابی این وضعیت، هم اروپا و هم ایران به این نتیجه رسیده‌اند که زمینه‌های همکاری اصلی بر فعالیت SMEهای ایرانی و اروپایی متمرکز شود. به اعتقاد رییس اتاق ایران با راه‌اندازی SPV از سوی اتحادیه اروپا، گشایش بسیار خوبی میان ایران و اروپا فراهم خواهد شد چراکه ایران علاوه بر مبادله پولی، می‌تواند بخشی از همکاری‌های خود را به‌صورت مبادله کالا با کالا با اتحادیه اروپا ترتیب دهد. شافعی در عین حال افزود: ایران بر همکاری اتحادیه اروپا برای راه‌اندازی هرچه سریع‌تر کانال بانکی حساب باز کرده است اما تاکنون تاریخ‌های متعددی برای راه‌اندازی این کانال مالی اعلام‌شده است. به نظر می‌رسد در این زمینه باید زودتر تصمیم‌گیری شود تا شرکت‌های ایرانی با توجه به سابقه طولانی که در همکاری با شرکت‌های اروپایی دارند، متوسل به سایر نقاط تأمین نشوند و همکاریشان را طبق روال قبل پیش ببرند. اگر این موضوع عملیاتی شود بسیاری از مشکلات ما نیز حل خواهد شد.
تجربه جدید پیش روی ایران و اتحادیه اروپا
کرونبرگ، رییس هیات روابط پارلمان اروپا با ایران و وزیر پیشین کار فنلاند نیز در این دیدار گفت: طی سفر چند روزه خود به فنلاند، این فرصت را پیدا کردم که در جشن استقلال فنلاند شرکت کنم در آنجا شرکت‌هایی را ملاقات کردم که در حال حاضر فعالیتشان در ایران متوقف‌شده است اما همه مایلند تا بار دیگر فعالیت خود را در ایران از سر بگیرند. باید بدانید وضعیت این‌بار فرق می‌کند. اروپا با به هم زدن برجام از سوی امریکا موافق نیست و به همین دلیل همچنان پای آن ایستادگی می‌کند. کرونبرگ دلیل اصلی حضور خود در ایران را مرتبط با برجام دانست و تأکید کرد: ایران از جمله کشورهایی است که در مواجهه با تحریم، تجربه طولانی دارد و به اعتقاد من می‌تواند از چالش بزرگی که به خاطر تحریم‌های یکجانبه امریکا بار دیگر بر سر راهش قرار گرفته عبور کند. او به رییس اتاق ایران اطمینان داد که اتحادیه اروپا در حال حاضر با هدف مقابله با تحریم‌های امریکا در نظر دارد سازوکار ویژه مالی برای ارتباط با ایران را هرچه زودتر نهایی کند تا صادرات و واردات میان ایران و سایر کشورها تسهیل شود. به گفته رییس هیات روابط پارلمان اروپا، در حال حاضر انگلیس، فرانسه و آلمان کشورهایی هستند که بطور جدی روی این موضوع کار می‌کنند اما باید توجه داشته باشیم که این تجربه هم برای ایران و هم اتحادیه اروپا، یک تجربه جدید است و همین تازگی باعث شده تاکمی تاخیر در روند کار پیش بیاید. کرونبرگ تاکید کرد: باید بگویم مسوولان این طرح در اروپا 24 ساعته مشغول کار روی آن هستند و تلاش دارند آن را هرچه زودتر به مرحله اجرا برسانند.
