منارجنبان خسته از تکان‌های شدید

یکی از معروف‌ترین و بی‌نظیرترین آثار تاریخی اصفهان است، که نه فقط در ایران که در جهان شهره عام و خاص است. منارجنبان دو ساختمان دارد یکی ساختمان منارها که بر روی ساختمان مقبره پیر علامه «عمو عبدالله کارلادانی» بنا شده، تاریخی که بر روی قبر این پیر عارف حک شده است سال 716 هجری قمری را نشان می‌دهد کارشناسان نیز اعتقاد دارند که این بنا متعلق به قرن هشتم هجری است. در این مکان ابتدا مقبر ه«عمو عبدالله کارلادانی» بنا شده و سپس برای جذب مردم به این مقبره با توجه به فاصله‌اش از شهر اصفهان تصمیم گرفته شده است که یکی از جذاب‌ترین بناها از نظر معماری یعنی منارهای جنبان بر فراز آن ساخته شود هرچند این موضوع یکی از حدسیات کارشناسان به حساب می‌آید، اما ظاهراً این حدس جدی به نظر می‌رسد. در این زمینه مرتضی فرشته نژاد کارشناس مرمت و معماری آثار تاریخی که خود از 50 سال گذشته در جریان مرمت این بنا بوده است در خصوص وضعیت منارجنبان طی سالیان متمادی به خبرنگار ایسنا اینگونه توضیح می‌دهد: این دو منار پس از ساختمان مقبره ساخته شده و چون اصفهان تا کارلادان یک منزل راه بوده است و اینجا نیز قبرستانی مهم به حساب می‌آمده و قبر این پیر عارف هم در این قبرستان وجود داشته، احتمالاً این منارها را به این شکل ساخته‌اند که حرکت کند. او می‌افزاید: ضمن مرمت‌هایی که طی 50 سال گذشته انجام داده‌ایم متوجه شدیم دو درز انبساط بین ساختمان مناره‌ها و ساختمان مقبره موجود است. در آن زمان به دلیل اینکه هرکسی می‌توانست بالای مناره‌ها حضور پیدا کند و کنترلی نبود همواره داخل این درزها پر از سنگ و زباله بود تصمیم بر این شد که میان این درزها با ورقه‌های لاستیک پر شود تا مشکلی برای بنا پیش نیاید. این کارشناس مرمت و معماری بناهای تاریخی معتقد است معمار سازنده لازم دیده که این درزها وجود داشته باشد تا زمانی که مناره‌ها حرکت می‌کند دچار فرسودگی مضاعف نشود، اما متاسفانه به دلیل حضور افراد از سراسر جهان و ایران برای تکان دادن این منار و اصرار برای اینکه هر فرد خودش این کار را انجام دهد این بنا را دچار چالش کرده بود، به همین دلیل 40 سال پیش تصمیم بر این شد که سیمیلاتور یا شبیه‌سازی تعبیه شود تا مردم با قرار گرفتن در آن حس حرکت‌های منار را داشته باشند و منار نیز آسیبی نبیند. فرشته‌نژاد با انتقاد از اینکه متاسفانه طی سالیان گذشته هیچکس به مقبره پیر عارف در زیر این مناره‌ها توجه نکرده و امروز هم توجه نمی‌کند بلکه همه به دنبال تکان دادن منارها بوده و هستند، می‌گوید: منارجنبان اسباب‌بازی نیست و این منار فقط در زمان خودش جاذبه برای ورود افراد به این قبرستان داشته است و قرار بوده بازدید‌کنندگان را با پیر عارف دفن شده در این بنا آشنا کند اتفاقی که بطور کلی به فراموشی سپرده شده و این موضوع نیازمند فرهنگ‌سازی است. او با اشاره به اینکه تکان‌های متعدد به این بنا طی سالیان گذشته موجب شده تا در طول این سال‌ها مدام این بنا نیازمند تعمیر باشد، تاکید می‌کند: برای جلوگیری از تخریب بنا قرار بر این شد که یک بار پیش از ظهر و یک بار بعد از ظهر این بنا تکان بخورد این تصمیم بیش از 30 سال پیش اتخاذ شد، اما مسوولان وقت ایراد گرفتند که مسافران از شهرهای مختلف می‌آیند تا این بنا را تکان بدهد هرچه اصرار کردیم که به صلاح بنا نیست کسی گوش نکرد.  این کارشناس مرمت و معماری بناهای تاریخی با انتقاد از تکان‌های متعدد منارجنبان که موجب فرسایش بنا شده است، ادامه می‌دهد: این مناره‌ها برای تکان‌های متعدد طراحی نشده است و فرسایش آجرهای پشت بام و خود مناره‌ها شاهد این مدعا هستند جالب است بدانید که آجرهای این منارها بارها مورد مرمت واقع شده است.