تکثیر «جلیقه زردها»
گروه جهان|
جنبش جلیقهزردها جهانی شده است. فرانسه، بلژیک، مجارستان، اتریش، لهستان، ایتالیا، صربستان کانادا، عراق، لبنان، ترکیه و آفریقایجنوبی از جمله کشورهایی هستند که شهروندان با پوشیدن جلیقهزرد و حضور در خیابان، صدای اعتراضشان را بلند کردهاند. افزایش قیمت سوخت، بالا بودن مالیات، پایین بودن حقوق کارکنان در بخش دولتی و همچنین در بخش خصوصی، کاهش قدرت خرید، کیفیت پایین خدمات عمومی و اجتماعی، حمایت از سیاستهای ضدمهاجرتی و در برخی کشورها مخالفت با همین سیاستها از جمله دلایل این اعتراضهاست. با توجه به ماهیت متنوع و گاه حتی متضاد خواست معترضان، به نظر میرسد که «تلاش برای شنیده شدن با توسل به جلیقهزرد» وجه مشترک اعتراضهایی است که امروز با الهام از فرانسویها برگزار میشود. یورونیوز نوشته، همزمان با پنجمین هفته اعتراض جلیقهزردهای فرانسه در پاریس و دیگر شهرهای این کشور، معترضان بلژیکی هم به افزایش قیمت سوخت اعتراض کرده و افزایش قدرت خرید را خواستار شدهاند. پلیس اعلام کرده که تاکنون بیش از 400 تن را در بروکسل بازداشت کرده است. بهگزارش اسپوتنیک، بازداشت معترضان در میدانی نزدیک پارلمان اروپایی در بروکسل انجام شده است زمانی که جلیقهزردها قصد داشتند تا به سمت مقر اروپایی حرکت کنند که محل سایر نهادهای اروپایی است. این سومین راهپیمایی جلیقهزردها در پایتخت بلژیک بوده است. دو تجمع اعتراضی پیشین بدون مجوز بود، در نهایت به زد و خورد با پلیس کشیده شد.
در آلمان هم جلیقهزردها که اغلب راستگرایان افراطی هستند در مخالفت با آنگلا مرکل صدراعظم این کشور، به خیابانها آمدند. جلیقهزردهای هلندی در تظاهرات خود به افزایش بسیار مهاجرت، به پیمان مراکش در زمینه مهاجرت و نیز سن بازنشستگی اعتراض کردند. آنان همچنین خواستار بهبود بیمه خدمات درمانی شدند. جلیقهزردها در بریتانیا در حمایت از برگزیت راهپیمایی کردند. جداییطلبان کاتالان در هیات جلیقهزردها فراخوانی برای مسدود کردن این ناحیه در بیست ویکم دسامبر دادهاند. معترضان در مجارستان به وضع قانون جدیدی در زمینه ساعات اضافه کار که آن را قانون حق بردهداری میخوانند، اعتراض دارند. دامداران لهستانی خواهان کمک مالی دولت برای رویارویی با طاعون خوکی آفریقایی هستند. در صربستان یک نماینده ناسیونالیست در اعتراض به افزایش قیمت بنزین جلیقه زرد بر تن کرد و به مجلس رفته است. او گفته خواهان وضع قیمتی معقول و منطقی بر بنزین است. او هشدار داده: «یا به خواست ما توجه میکنید یا با جلیقهزردها در خیابانهای بلگراد و صربستان روبرو خواهید شد.»
در اتریش تظاهرات معترضان ماهیتی ضدراستی داشته و علیه سیاستهای اجتماعی و مهاجرتی است. دویچهوله نوشته، اعتراضها که علیه گردش به راست، نژادپرستی و کاهش خدمات اجتماعی و امور عامالمنفعه صورت گرفته، از سوی سازمانهای چپ فرا خوانده شده است. معترضان به عنوان مثال، از تصمیم دولت برای ممنوع کردن روسری در دبستانها و کودکستانها انتقاد کردهاند. دولت محافظهکار سباستیان کورتس صدراعظم اتریش، و معاون او هاینتس کریستیان اشتراخه از حزب راست پوپولیست آزاد، قوانین مهاجرت را سختتر کرده و کمکبه خانوادههای پرفرزند را کاهش داده است.
در ایتالیا هم جلیقهزردها معترض سیاستهای سختگیرانه دولت ایتالیا درباره پناهجویان هستند. آنان خواهان پایان دادن به نژادپرستی و کنارهگیری ماتئو سالوینی وزیر کشور، هستند. گفته شده، بر روی جلیقههای معترضان در ایتالیا نوشته شده: «برای حقوق خود برپا خیز». سازماندهی این راهپیمایی را اتحادیه کارگری «یواسبی» و نیز جنبش چپ «قدرت به مردم» بر عهده داشتهاند. انتقادات در این راهپیمایی به ویژه متوجه ماتئو سالوینی، وزیر کشور ایتالیا بود که در ماه نوامبر سال جاری حکم مربوط به امور مهاجرتی خود را به کرسی نشاند. این حکم دادن اجازه اقامت بهدلایل انساندوستانه را بهشدت محدود میکند.
در کانادا جلیقهزردها در شهرهای مختلف از جمله ادمونتون، تورنتو، وینیپگ، هالیفاکس و ساسکاتون در اعتراض به سیاستهای اوتاوا و پیمان مهاجرتی سازمان ملل به خیابانها آمدند. گفته شده، دهها معترض با تجمع در برابر شورای شهر هالیفاکس از سیاستهای جاستین ترودو نخست وزیر کانادا و موافقت دولت این کشور با پیمان مهاجرت سازمان ملل بهشدت انتقاد کردند.
در ترکیه هم احزاب مخالف برای برگزاری اعتراضهایی مشابه فرانسه فراخوان دادهاند. کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب «جمهوریخواه خلق» فراخوانی را برای آغاز اعتراضها بهراه انداخته است. بهگزارش اسکاینیوز، رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه، در واکنش به این اقدام گفته: «مردم را دعوت میکنند تا به خیابانها بیایند، ننگآور است... فکر میکنید اینجا پاریس است؟» رجب طیب اردوغان همچنین هشدار داده تمامی کسانی که در ترکیه همانند جلیقهزردها دست به اعتراض بزنند، هزینه سنگینی را پرداخت خواهند کرد. جنبش جلیقهزردها در عراق، لبنان، سرزمینهای اشغالی و در آفریقای جنوبی نیز پژواک داشته است. نشریه فرانسوی لیبراسیون با بیبدیل، غیرمنتظره، مبهم و به دور از هر برچسب و تعلقات سیاسی خواندن جنبش جلیقهزردها نوشته: این جنبش را سه تن، دو راننده کامیون و یک خانم فروشنده لوازم آرایش گیاهی در اینترنت، آغاز کردند. این دو راننده کامیون با هم آشنا و دوست هستند و بدون آشنایی با خانم فروشنده و بدون هماهنگی با او اما با داشتن نقطه اشترکی شعله اعتراضها را روشن کردند. هر سه آنها با افزایش مالیات بر سوخت در فرانسه مخالف بودند. نخستین کسی که از میان آنها به مخالفت برخاست همین خانم فروشنده بود که پریسیلا لودُسکی نام دارد. او در اواخر ماه مه گذشته فراخوانی در اینترنت گذاشت که تا به امروز بیش از یک میلیون نفر آن را امضا کردهاند. پیشنهاد فردی دیگر به نام «گیزلن کوتار» مکانیک ٣۶ ساله ساکن ناربُ فرانسه، که اکنون دیگر به فراموشی سپرده شده موجب موفقیت جنبش جلیقهزردها و نماد آن شد. او پیشنهاد کرد که رانندگان اتومبیل جلیقه زرد شبنمای خود را بر داشبورد اتومبیلهایشان بگذارند؛ پیشنهادی که امروز معترضان در اقصی نقاط جهان از راست افراطی گرفته تا چپ افراطی و میانه از آن برای اعلام اعتراض خود به سیاستهای دولتمردان استفاده میکنند.