سد کنگره در برابر جاهطلبی هستهای بنسلمان
گروه جهان|
وزارت خارجه عربستان با انتشار بیانیهای دو قطعنامه اخیر سنای آمریکا درباره قتل روزنامهنگار سعودی و جنگ یمن را مداخله در امور داخلی عربستان خوانده است. ریاض هشدار داده که هیچگونه بیاحترامی به خاندان پادشاهی عربستان را تحمل نخواهد کرد. در همین حال نشریه والاستریت ژورنال با اشاره به تلاش دولت آمریکا برای فروش فناوری هستهای غیرنظامی به ریاض نوشته، نمایندگان کنگره با توجه به رفتار غیرمتعارف و جاهطلبانه ولیعهد سعودی بهدنبال این هستند که مانع اجرایی شدن توافقهایی از این دست، شوند.
بهگزارش دویچهوله، مجلس سنا هفته پیش با ۵۶ رأی مثبت و ۴۱ رأی منفی پیشنویس قطعنامه توقف حمایت نظامی از ائتلاف نظامی به رهبری عربستان در یمن را به تصویب رساند. نمایندگان سنا همچنین به تصویب قطعنامهای دیگر رأی مثبت دادند که ولیعهد عربستان را مسئول قتل خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی میداند. هر چند قطعنامههای یادشده حرکتی نمادین به شمار میروند، اما با این حال اعتراض آشکار اپوزیسیون و بخشی از حزب جمهوریخواه به سیاستهای دونالد ترامپ در قبال ریاض تلقی میشوند. عربستان سعودی هشدار داده این کشور هیچگونه بیاحترامی به خاندان پادشاهی را تحمل نخواهد کرد. در بیانیه وزارت خارجه عربستان تأکید شده موضعگیری اخیر سنا پیام نادرستی را برای همه کسانی ارسال میکند که مایل به ایجاد اختلاف در روابط آمریکا و عربستان هستند. در این بیانیه آمده: «ریاض بر ادامه و توسعه روابط با واشنگتن اصرار دارد و از چنین موضعگیریهای اعضای نهادی معتبر در کشوری همپیمان و دوست تعجب میکند. عربستان به رهبری ملک سلمان بنعبدالعزیز پادشاه سعودی، برای آمریکا احترام زیادی قائل است و روابط استراتژیک سیاسی، اقتصادی و امنیتی عمیقی با این کشور دارد که در دهههای گذشته در جهت خدمت به منافع دو کشور و دو ملت بوده است.»
جنگ ادامهدار کنگره و کاخسفید
با وجود فضای ضدسعودی این روزهای واشنگتن، مقامهای دولت ترامپ بارها تاکید دارند که عربستان سعودی برای آمریکا از چنان اهمیتی برخوردار است که نمیتوان نادیدهاش گرفت. وال استریت ژورنال درباره مخالفت روزافزون نمایندگان آمریکایی با سیاست دولت آمریکا در برابر ریاض نوشته: پس از تصویب قطعنامه ضدسعودی در سنا که با واکنش تند عربستان مواجه شد، تلاش دولت آمریکا برای فروش فناوری هستهای غیرنظامی به ریاض، میدان بعدی نبرد کاخسفید و کنگره بر سر سیاست ایالات متحده در برابر ریاض خواهد بود. بحث بر سر جاهطلبیهای هستهای ریاض زمانی بالا گرفت که ریک پری وزیر انرژی دولت آمریکا، هفته گذشته درخواستهای کنگره مبنیبر توقف مذاکرات هستهای با ریاض را رد کرد. مقامهای آمریکایی بر این باورند که مذاکرات هستهای با عربستان این اهرم را در اختیار واشنگتن میگذارد که سیاستهای عربستان در عرصه بینالمللی را کنترل کند؛ اهرمی که اگر ریاض به دیگر تامینکنندههای فناوری هستهای متمایل شود از دست خواهد رفت. اما ابراز اطمینان سازمان سیا از نقش محمد بنسلمان باعث شده که نمایندگان آمریکایی بهشدت نسبت به عواقب فروش فناوری هستهای به فرد بیرحمی چون بنسلمان نگران شوند. به همین دلیل باب کورکر رئیس کمیته روابط خارجی سنا، پیشبینی کرده این نهاد تا پایان 2018 درباره مصوبهای برای برخورد با عربستان به علت جنگ علیه یمن و قتل خاشقجی رایگیری خواهد کرد. بهگفته کورکر، قانونگذاران آمریکا بهدنبال مصوبهای برای قطع همه کمکها به عربستان در جنگ یمن هستند و این مصوبه ممکن است شامل ممنوعیت فروش سلاح به ریاض هم باشد.
مجلس نمایندگان هم قرار است مسیری را که سنا درخصوص عربستان در پیش گرفته از اول ژانویه ادامه دهد. گفته شده، این نهاد با اکثریت دموکرات قرار است قطعنامه متفاوتی از آنچه که سنا هفته پیش تصویب کرد را درباره جنگ یمن بررسی کند. «رو خانا» نماینده دموکرات کالیفرنیا تاکید کرده که این قطعنامه اولویت اصلیاش در هفته اول ژانویه خواهد بود. نشریه هیل در این باره نوشته، نمایندگان دموکرات مجلس نمایندگان قصد دارند جلسات استماعی در خصوص جنگ ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان علیه یمن برگزار کنند. آنها همچنین میخواهند ژانویه درباره قطع حمایت آمریکا از این جنگ رایگیری کنند. دموکراتها در انتخابات میاندوره نوامبر توانستند اکثریت مجلس نمایندگان را از جمهوریخواهان بازپس بگیرند.
مجلس نمایندگان از اوایل ژانویه کار خود را آغاز میکند و نانسی پلوسی شانس اصلی ریاست بر این مجلس است. پلوسی گفته دموکراتها مشتاق اقدام علیه عربستان در پی قتل خاشقجی هستند. قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول صدمات زیادی به وجهه بینالمللی عربستان وارد کرده و شماری از کشورهای غربی نظیر آمریکا، کانادا و فرانسه برخی از مقامات عربستان را مشمول تحریم کردهاند. عربستان بارها نقش ولیعهد این کشور در قتل خاشقجی را قویا تکذیب کرده است. این در حالی است که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نقش بنسلمان در این جنایت را تایید کرده است. نقش عربستان در جنگ یمن نیز با انتقادهای شدید بینالمللی همراه بوده است. بنا بر آمار سازمان جهانی بهداشت از زمان راهاندازی ائتلاف نظامی عربستان در سال ۲۰۱۵، دستکم 10 هزار نفر در جنگ یمن جان خود را از دست دادهاند. شماری از گروههای حقوق بشری آمار واقعی تلفات را بسیار بیشتر از آمارهای رسمی میدانند.