فاز تقابلی جدید امریکایی‌ها

دولت ترامپ که سابقه و رویکرد مشخصی در قبال سازمان‌های بین‌المللی دارد، طی روزهایی که گذشت بطور ویژه به ابزارهای سازمان ملل متوسل شد تا فشارهایش بر تهران را مضاعف سازد.

به گزارش ایرنا، نگاهی به مواضع مقامات کاخ سفید علیه جمهوری اسلامی ایران در یکی دو هفته گذشته نشان از کانالیزه شدن بخش مهمی از اقدامات واشنگتن در چارچوب روندهای سازمان ملل دارد.

به عبارتی دیگر فاز تقابلی امریکایی‌ها اخیرا به عرصه‌هایی چون مجمع عمومی و شورای امنیت کشیده شد و این در حالی است که پیشتر لفاظی‌های توئیتری، سخنرانی‌های تند و اظهارنظرهای خصمانه بستر اصلی ایران ستیزی امریکایی‌ها را تشکیل می‌داد؛ همچنان که از هفته دوم آذرماه اکثر مقامات کاخ سفید از مشاور امنیت ملی «دونالد ترامپ» گرفته تا وزیر امور خارجه و دفاع وی مدعی انجام آزمایش موشک بالستیک از سوی ایران شده و آن را تهدیدی بزرگ پیش رو امنیت منطقه، رژیم صهیونیستی و حتی اروپا قلمداد کردند.

در همین راستا بود که در میانه آذرماه به خواسته امریکا جلسه‌ای در شورای امنیت پشت درهای بسته برگزار شد تا ادعای مقامات این کشور را مورد بررسی قرار دهد.

نشست بعدی شورای امنیت بیست و یکم آذرماه برگزار شد که دستور کار آن بررسی نحوه اجرای قطعنامه 2231 این شورا بود. در این جلسه اعضای توافق هسته‌ای باز هم تاکید کردند که به حمایت خود از برجام ادامه خواهند داد. نماینده روسیه در این جلسه خواستار پرهیز از پیوند زدن مسائل بی‌ربط به برجام شد و نمایندگان فرانسه و انگلیس نیز با یادآوری سیزدهمین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران تصریح داشتند تا زمان پایبندی تهران به توافق هسته‌ای در راستای بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی این توافق گام برمی‌دارند.

از نگاه تحلیلگران، با وجود تلاش امریکایی‌ها برای استفاده از مستمسک آزمایشات موشکی جمهوری اسلامی ایران به عنوان بهانه‌ای جهت اعمال فشار بر تهران و ادعای مغایرت فعالیت‌های دفاعی ایران با مصوبات شورای امنیت، سایر اعضای ثابت این شورا به عنوان طرف‌های متعهد به توافق هسته‌ای رویکردی متفاوت را دنبال می‌کنند و به دلیل خدشه‌دار شدن اقتدار شورا پس از خروج امریکا از برجام حاضر به تضعیف این نهاد و مصوبات آن نیستند. افزون بر اینکه ایران بطور کامل به تعهدات خود پایبند بوده و عرصه تحرک واشنگتن در شورای امنیت را تنگ کرده است.

به جز موضوع فعالیت‌های دفاعی ایران، واشنگتن بارها کوشیده تا جمهوری اسلامی ایران را در مسائل مختلف منطقه‌ای با فشارهای شورای امنیت روبرو سازد.

به گزارش خبرگزاری «رویترز»، دیپلمات‌های امریکایی در سازمان ملل متحد تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند تا در پیش نویس قطعنامه شورای امنیت درباره تحولات یمن و برقراری آتش بس در بندر استراتژیک «الحدیده» به عنوان اصلی‌ترین کانون درگیری‌های این کشور، جمهوری اسلامی ایران را به دلیل نقض مصوبات شورای امنیت محکوم سازند. این در حالی است که درخواست امریکا مبنی بر اعلام نام ایران به عنوان حامی یکی از طرف‌های درگیری و ناقض تصمیمات شورای امنیت با مخالفت روس‌ها مواجه شده است.

این شرایط سبب شده تا امریکایی‌ها در سازمان ملل نیم نگاهی هم به ظرفیت‌های مجمع عمومی بیاندازند؛ عرصه‌ای که به دلیل حق رای هر یک از واحدهای نظام بین‌الملل و طیفی از دولت‌های مستقل، غالبا برای واشنگتن چالش زا بوده و بر سر مسائلی چون حقوق فلسطینیان و جنایات رژیم صهیونیستی، سیاست‌های امریکا را در موضع ضعف قرار داده است.

با این حال تکرار اتهامات حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی ایران سبب شد تا بیست و ششم آذرماه قطعنامه‌ای ضدایرانی با اتهاماتی نظیر شمار بالای اعدام محکومان جرایم مواد مخدر به تصویب برسد.

این رخداد بیش از همه خرسندی امریکایی‌ها را به دنبال داشت چنانکه وزارت امور خارجه امریکا با این ادعا که قطعنامه مزبور نشانگر «نگرانی عمیق جامعه جهانی از موارد روزانه نقض حقوق بشر شهروندان ایرانی است» از آن استقبال و حمایت کرد.

ایالات متحده که طی دوره زمامداری ترامپ سابقه تاریک‌تری نسبت به گذشته در ضربه زدن به سازمان‌های بین‌المللی، پشت کردن به تعهدات و نقض مقررات و معاهدات جهانی به جای گذاشته، همچنان که اشاره شد در روزهای اخیر تلاش خود را در استفاده از ظرفیت‌های همین نهادها و سازمان‌ها جهت توسعه ایران ستیزی متمرکز ساخته است.

این در حالی است که امریکایی‌ها روز به روز از اصول و قواعد رفتار در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی و پیمان‌های جمعی دور می‌شوند. نمونه اخیر این رفتار هنجارگریزانه واشنگتن در رای چند روز پیش مجمع عمومی به محکومیت اقدامات غیرقانونی امریکا در قبال هیات‌های دیپلماتیک دیگر کشورها از جمله روسیه دیده می‌شود که تصریح می‌دارد امریکا اسلوب‌های میزبانی از سازمان ملل را زیر پا گذاشته است.

با چنین رویکردی نهادی چون سازمان ملل آنچنان که رییس‌جمهوری امریکا انتظار دارد ابزاری برای پیشبرد سیاست‌های ضدایرانی نخواهد بود و می‌توان انتظار داشت همچنان مواضع خمصانه واشنگتن علیه تهران بستر اصلی خود را در پیام‌های توئیتری، لفاظی‌های اهالی کاخ سفید و سخنرانی‌های متعدد آنان پیدا کند.