E&P ها، یک سال بعد از تایید صلاحیت

گروه انرژی| نادی صبوری-فرداد احمدی |

دیروز امید شاکری مدیر کل نظام فنی و اجرایی و ارزشیابی طرح‌های وزارت نفت گفته است که با توجه به نزدیکی زمان انقضای گواهی صلاحیت شرکت‌های E&P ایرانی، صلاحیت این شرکت‌ها خرداد 97 ارزیابی می‌شود. این ارزیابی آن‌طور که شاکری عنوان کرده است بر پایه چند فاکتور صورت می‌گیرد که یکی از آن‌ها «تمرکز بر حوزه اکتشاف و تولید» و فاکتور دیگر ارائه «خدمات» در خارج از ایران است. «تعادل» در گزارش پیش رو با توجه به این

2 معیار تلاش کرده است بر اساس اطلاعاتی که 17 شرکت متقاضی فعالیت E&P در وب سایت خود منتشر کرده است و بر اساس شکل فعالیت این شرکت‌ها در وب‌سایت لینکدین، به این پرسش پاسخ دهد که این 17 شرکت در طول حدود 2 سال پس از احراز صلاحیت به چه نقطه‌ای در جغرافیای «اکتشاف و تولید» رسیده‌اند؟

      پتروپارس

این شرکت که از پیمانکاران قدیمی پارس جنوبی است در وب سایت خود عنوان کرده است که بر اساس توافقنامه ای مشارکتی با شرکت نفت ونزوئلا (PDVSA) فعالیت های مطالعاتی روی یک  میدان نفتی در این کشور  با نام « دوبوکوبی» را آغاز کرده است. آن‌طور که در وب سایت پتروپارس عنوان شده این فعالیت به منظور افزایش تولید نفت سنگین (API) از بلوک نفتی دوبوکوبی از ۱۱۰۰۰ بشکه در روز تا سقف ۳۸۰۰۰ بشکه در روز با استفاده از حفاری ۲۱۴ حلقه چاه و جداسازی اولیه آب و گاز از نفت در تاسیسات سطح الارضی و انتقال نفت با استفاده از رقیق ساز به محل تعریف شده توسط شرکت نفت ونزوئلا، انجام شده است.  پتروپارس در این پروژه دارای سهم 26 درصد از کل سرمایه گذاری در این بلوک بوده که برای این منظور نقدینگی در حدود ۱۷۵ میلیون دلار (واقعی سال ۲۰۰۸) به منظور توسعه آن مورد نیاز خواهد بود. پتروپارس در لینکدین صفحه دارد اما این صفحه با فواصل زمانی کوتاه مدت مثلا روزانه به روز نمی‌شود.

      اویک

شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت، دومین شرکتی بود که در فهرست E&P ها قرار گرفت. بررسی وب‌سایت این شرکت نشان می‌دهد که حدود 2 سال از آخرین به روزرسانی فعالیت‌های اویک در پروژه‌هایش می‌گذرد. اویک که البته مانند پتروپارس از قدیمی‌های حوزه صنعت نفت و گاز به شمار می‌رود، سال 1386 عملیات پردازش داده‌های لرزه‌نگاری دو بعدی دو میدان نفتی FAWAR و MEZZOUNA  را در تونس انجام داده است. اویک دارای یک صفحه در لینکدین است که از آخرین به روز رسانی آن 4 ماه می‌گذرد.

      انرژی دانا

این شرکت که از سال گذشته با گروه‌های روسی در حال کار کردن روی 2 میدان نفتی آبان و پایدار غرب است، وضعیتی به مراتب قابل دفاع‌تر در زمینه نوع ارائه فعالیت‌هایش در قالب یک شرکت E&P دارد. انرژی‌دانا در وب سایت انگلیسی خود بخشی مجزا را با سرفصل  «اکتشاف و تولید» قرار داده است. دانا انرژی طبق اخبار موجود در وب‌سایتش دیدارهایی را با وزارت نفت عراق برای همکاری‌های مشترک انجام داده است. در متن خبر مربوط به این دیدار عنوان شده است که هدف همکاری‌های مشترک در حوزه «اکتشاف» و حفاری و زمین‌شناسی است. انرژی دانا صفحه‌ای فعال در لینکدین دارد.

      پدکو

چهارمین شرکت E&P که صلاحیت فعالیت در این حوزه را از معاونت مهندسی وزارت نفت کسب کرد شرکت توسعه پترو ایران موسوم به پدکو بود. بررسی «تعادل» از دو نسخه انگلیسی و فارسی وب سایت این شرکت نشان می‌دهد که پدکو تاکنون هیچ فعالیتی در خارج از مرزهای ایران نداشته است. همچنین خبر یا گزارشی در خصوص اقدامات این شرکت برای فعالیت برون‌مرزی نیز در وب سایت دیده نمی‌شود. در نسخه انگلیسی وب سایت این شرکت بخشی با عنوان Exploration and Production  وجود دارد که پدکو در آن بخش کسب و کار خود را پیدا کردن و تولید انرژی به روش‌های مدرن معرفی کرده است. شرکت پدکو هیچ صفحه‌ای در لینکدین ندارد.

      گروه مپنا

مپنا که بیشتر با فعالیت در حوزه برق شناخته می‌شد به دنبال شدت گرفتن تحریم‌ها در پارس جنوبی بیشتر فعال شد. گروه نفت و گاز مپنایی‌ها به عنوان متقاضی فعالیت در حوزه اکتشاف و تولید از وزارت نفت صلاحیت کسب کرد. این شرکت در حوزه نفت و گاز تاکنون پروژه ای را خارج از مرزهای ایران اجرا نکرده است. مپنا در لینکدین صفحه‌ای فعال دارد اما تمرکز این صفحه و همچنین توضیحات آن متمرکز بر فعالیت‌های این گروه در حوزه برق و حوزه ریلی است.

      قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا

قرارگاه سازندگی خاتم که مانند مپنا در دوران تحریم در عسلویه فعالیت پررنگی انجام داد، در کنار شرکت نفت و گاز پرشیا (ستاد اجرایی فرمان امام) 2 شرکتی بودند که در مرحله دوم به فهرست متقاضیان صالح برای فعالیت در حوزه E&P اضافه شدند. قرارگاه که از سال 1380 فعالیت خودش را در این حوزه آغاز کرد، تاکنون فعالیت برون‌مرزی‌ای نداشته است. قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا در لینکدین صفحه‌ای ندارد.

      سازمان گسترش و نوسازی صنایع

سازمان گسترش موسوم به «ایدرو» نیز از جمله شرکت‌هایی بود که وزارت نفت در کنار 16 شرکت دیگر دارای صلاحیت برای تبدیل شدن به شرکت اکتشاف و تولید تشخیص داد. فعالیت ایدرو در حوزه نفت و گاز مربوط به چند فاز در پارس جنوبی بوده و در حال حاضر نیز طرح توسعه فاز 14 را در دست دارد. ایدرو تاکنون هیچ پروژه برون‌مرزی را به اجرا نرسانده است و در وب‌سایتش نشانه‌ای مبنی بر فعالیت در راستای پروژه‌های بین‌المللی دیده نمی‌شود. در لینکدین 2 صفحه به نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به ثبت رسیده است که هیچ کدام فعال نیستند.

      ستاد اجرایی فرمان امام(ره)

شرکت توسعه نفت و گاز پرشیا که در واقع از شرکت‌های ستاد اجرایی فرمان امام محسوب می‌شود در کنار قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا در راند دوم از سوی وزارت نفت به شرکت‌های صاحب صلاحیت برای فعالیت در حوزه اکتشاف و تولید انتخاب شد. نفت و گاز پرشیا در سال‌های اخیر در میادین نفتی غرب کارون فعالیت داشت و نخستین شرکت ایرانی بود که در قالب قراردادهای جدید نفتی تفاهم‌نامه‌ای را برای طرح توسعه میدان نفتی یاران منعقد کرد. این تفاهم‌نامه هنوز به قرارداد تبدیل نشده است هر چند طبق شنیده‌ها این اتفاق در شرف نهایی شدن است. نفت و گاز پرشیا تاکنون فعالیت برون‌مرزی نداشته و اطلاعاتی مبنی بر اهداف در این حوزه نیز در وب‌سایت مشاهده نمی‌شود. برای این شرکت با نام «پرشیا»  در لینکدین 2 صفحه به ثبت رسیده است که هیچ کدام فعال نیستند.

      پارس پترو زاگرس

پارس پترو زاگرس در زمره 6 شرکتی بود که با فاصله‌ای نسبتا قابل توجه به 11 شرکتی که در دو مرحله برای فعالیت در حوزه اکتشاف و تولید انتخاب شدند، افزوده شد. آن‌طور که وب‌سایت این شرکت را معرفی کرده است پارس پترو زاگرس را جمعی از مدیران سابق شرکت ملی نفت ایران پایه‌گذاری کردند. وب سایت این شرکت نسخه فارسی ندارد این شرکت در فعالیت‌های حفاری نفت مناطق مرکزی و شماری از پروژه‌های نفتی خزر حضور داشته است. پارس پترو زاگرس تاکنون فعالیتی خارج از مرزهای ایران نداشته است. این شرکت آن‌طور که در وب سایتش به چشم می‌خورد مهر ماه امسال میزبان مجمع شرکت‌های اکتشاف و تولید بوده است. پارس پترو زاگرس در لینکدین یک صفحه دارد اما فعالیت روزانه و قابل توجهی در آن به چشم نمی‌خورد. این شرکت در لوگو خود را شرکت «مهندسی و خدمات» معرفی می‌کند.

      پتروگوهر فراساحل کیش

این شرکت که در سال 1389 تاسیس شد، لوگوی خود را پس از آنکه برای فعالیت در حوزه E&P صاحب صلاحیت شناخته شد تغییر داده و عبارت E&P را به آن اضافه کرد. این شرکت که حفاری چند فاز در پارس جنوبی را تاکنون به عهده داشته است در قسمت «چشم‌اندازها» یکی از اهداف خود را « انجام پروژه‌های ملی و بین‌المللی با جذب منابع مالی و سرمایه‌های انسانی»معرفی کرده است. پتروگوهر تاکنون پروژه‌ یا خدماتی را خارج از مرزهای ایران انجام نداده است. به نام شرکت پتروگوهر موسوم به «PGFKJ»  صفحه‌ای در لینکدین به ثبت رسیده اما هیچ فعالیتی در آن صورت نگرفته و قسمت توضیحات شرکت نیز خالی است.

      شرکت تاسیسات دریایی

شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی در حوزه ساخت و راه‌اندازی سکوهای نفتی و گازی و لوله‌گذاری فعال است. مشاهدات از این شرکت نشان می‌دهد که تاسیسات تاکنون 5 پروژه برون‌مرزی در حوزه نفت را به انجام رسانده است. 3 مورد از فعالیت‌های برون‌مرزی تاسیسات دریایی در هند و به کارفرمایی شرکت ONGC  (متقاضی طرح توسعه میدان گازی فرزاد B) انجام شده است. یک مورد دیگر نیز در هند به کارفرمایی IOCL شرکت نفت دولتی هند و در خلیج بنگال صورت گرفته است. تاسیسات دریایی همچنین عملیات لوله‌گذاری خط لوله گاز ایران-عمان را نیز به انجام رسنده است. بر اساس اطلاعاتی که شرکت حفاری شمال در وب‌سایت خود درج کرده است، این شرکت در یک عملیات دریایی در دریای خزر یک سکوی دریایی در میدان Cheleken ترکمنستان را برای شرکت Dragon oil امارات متحد عربی (کارفرما) راه‌اندازی کرده و مالک یک شناور در این میدان است. تاسیسات دارای یک صفحه در لینکدین است که فعالیت روزانه در آن دیده نمی‌شود.

      سرمایه‌گذاری غدیر

شرکت سرمایه گذاری غدیر یک شرکت سهامی عام است که هلدینگ نفت، گاز و پتروشیمی یکی از هلدینگ‌های هفتگانه زیرمجموعه این شرکت به حساب می‌آید. هلدینگ نفت، گاز و پتروشیمی در وب‌سایت خود می‌نویسد که داﻣﻨﻪ فعالیت‌های ﺧﻮد را علاوه بر تولید محصولات پتروشیمی، به سمت ﺳﺎﺧﺖ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺻﻨﺎیﻊ ﻧﻔﺖ، ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ریلی نیز ﮔﺴﺘﺮش داده اﺳﺖ، اما در وب‌سایت ، نسبت به پروژه‌های انجام شده اطلاعاتی قرار داده نشده و صرفا عنوان شده است که شرکت‌های تحت پوشش تولیدات قابل توجهی در حوزه پتروشیمی و پالایشی دارند. در لینکدین یک صفحه نه چندان پربازدید‌ که در یک دوره زمانی فعالیت قابل توجهی داشته ولی از آخرین به روزرسانی آن 5 ماه می‌گذرد به نام گروه سرمایه‌گذاری غدیر انرژی به ثبت رسیده است. این صفحه صرفا به فعالیت‌های نیروگاهی این گروه می‌پردازد.

      کیسون

با وجود آنکه شرکت کیسون یک شرکت بین‌المللی فعال در حوزه‌های ساختمان‌سازی، ریل‌گذاری و حمل و نقل، آب و فاضلاب و پروژه‌های عمرانی راه و شهرسازی در کشورهای مختلف است و مشارکت قابل توجهی در حوزه تأسیسات نفت و گاز و پتروشیمی ایران دارد، با توجه به آنچه وب‌سایت این شرکت درباره فعالیت‌های نفتی خود معرفی کرده است، هنوز فعالیت برون‌مرزی نفتی، گازی یا پتروشیمیایی از سوی کیسون انجام نشده است. این شرکت در پارس جنوبی؛ میدان نفتی آغاجاری، خط لوله گاز نکا ری و ... پروژه داشته است. کیسون در زمره 6 شرکتی قرار داشت که در مرحله آخر به فهرست اکتشاف و تولیدی‌های ایرانی اضافه شدند.کیسون صفحه‌ای فعال و پربازدید در لینکدین دارد اما تمرکز اخبار و اطلاعات این صفحه روی فعالیت‌های ساختمانی و ریلی این شرکت قرار دارد.

      حفاری شمال

بر اساس اطلاعاتی که شرکت حفاری شمال در وب‌سایت خود درج کرده است، این شرکت در جنوب غربی ایران (میدان نفتی دهلران)، در خلیج فارس (میدان‌های گازی سلمان و فروزان)، دریای خزر و میدان گازی خانگیران در خراسان رضوی دارای دکل حفاری است. شرکت حفاری شمال طی یک عملیات دریایی در دریای خزر، یک سکوی دریایی در میدان Cheleken ترکمنستان را برای شرکت Dragon oil امارات متحد عربی (کارفرما) راه‌اندازی کرده است.

      گلوبال پتروتک کیش

گلوبال پتروتک کیش آن‌طور که در وب‌سایت این شرکت عنوان شده است، شرکتی فعال در حوزه حفاری نفتی به شمار می‌رود. این شرکت تاکنون  عمده فعالیت‌های خود را به حفاری خشکی در جنوب غربی ایران و حفاری دریایی در خلیج فارس متمرکز کرده است، بنا به اطلاعات موجود در وب‌سایت این گلوبال پتروتک کیش،  این شرکت تاکنون هیچ پروژه خارجی نداشته است. این شرکت مانند پتروگوهر فراساحل کیش پس از آن که صلاحیت فعالیت در حوزه اکتشاف و تولید را کسب می‌کند، عبارت E&P Company را به زیر لوگوی خود اضافه می‌کند. با نام «گلوبال پترو تک» و بدون داشتن پسوند «کیش» یک صفحه در لینکدین به ثبت رسیده است که مشخصات فعالیت همین شرکت را داراست اما مقر خود را دوبی معرفی می‌کند.

      گسترش انرژی پاسارگاد

شرکت گسترش انرژی پاسارگاد که متعلق به بانک پاسارگاد است خود را «نخستین شرکت خصوصی فعال در نفت و گاز و برق معرفی کرده» و  در وب‌سایت خود فعالیت هایش را در نفت و گاز  در زمینه‌های حفاری‌های دریایی و در خشکی، خدمات تعمیرات و نگهداری چاه‌های نفتی و گازی و خدمات فنی مهندسی توصیف کرده است. طبق اطلاعات وب‌سایت این شرکت، گسترش انرژی پاسارگاد فعالیت برون مرزی نداشته و تنها در اجرای لوله‌گذاری خط لوله گازی ششم سراسری ایران است که به عراق نیز ختم می‌شود، مشارکت داشته است. این شرکت صفحه‌ای نسبتا فعال در لینکدین دارد که فعالیت حوزه نفت و گاز را پوشش می‌دهد.

      شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران افق

شرکت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران افق که در رمزه

6 شرکتی قرار دارد که در مرحله سوم به صاحب صلاحیت‌های اکتشاف و تولید اضافه شدند، در وب سایت خود که تنها نسخه‌ی انگلیسی دارد فعالیتش را  در زمینه تعمیرات و نگهداری سکوها و تأسیسات نفت و گاز، انجام امور فنی و مهندسی در صنعت نفت و تأمین کالا معرفی کرده است. این شرکت در میدان‌های نفتی یاداوران و دارخویین در استان خوزستان مشغول به کار است و در زمینه فعالیت‌های برون مرزی اطلاعاتی در وب‌سایت خود ثبت نکرده است.این شرکت با نام مخفف IOID در لینکدین صفحه‌ای دارد که در یک دوره فعالیت قابل توجهی در حوزه فعالیت‌های نفتی شرکت داشته است اما از آخرین به روز رسانی آن که همزمان با نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی تهران بوده است 8 ماه می‌گذرد.