زمستان دیپلماتیک دوسوی آتلانتیک

گروه جهان|

 اتحادیه اروپا امیدوار بود ۲۰۱۹ چالش‌های کمتری با امریکا داشته باشد،‌ اما در نخستین روزهای سال جدید اعلام شد که واشنگتن بدون اطلاع، جایگاه دیپلمات‌های این اتحادیه در واشنگتن را تنزل داده است. به‌گزارش یورونیوز، این مسئله که با تصمیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری ایالات متحده، و از طریق تغییر در پروتکل‌های دیپلماتیک رخ داده به این معناست که دیپلمات‌های مستقر در امریکا احتمالا کمتر از قبل به مراسم و رویدادهای مهم در این کشور دعوت خواهند شد یا جایگاهی نازل‌تر از گذشته در مراسم‌های رسمی خواهند داشت. این اقدام در اواخر سال ۲۰۱۸ رخ داده است، اما مقامات اتحادیه اروپا می‌گویند چون اطلاعی از سوی امریکا در این خصوص داده نشده است، این اتحادیه نمی‌داند دقیقا از چه زمانی این موضوع در دستور کار واشنگتن قرار گرفته است.

گفته شده، تنزل جایگاه دیپلماتیک نمایندگان اروپا در مراسم خاکسپاری جورج هربرت واکر بوش رییس‌جمهوری اسبق آمریکا، نمایان شده، زمانی که دیوید سالیوان سفیر اتحادیه اروپا در امریکا جزو آخرین افرادی بوده که برای شرکت در این مراسم دعوت شد. دولت آمریکا همچنین سالیوان را به برخی از مراسم‌های رسمی پایان سال 2018 هم دعوت نکرده است.

مایا کوچیانچیک سخنگوی کمیسیون اروپا در این‌باره گفته: «از تغییراتی که اخیرا در تشریفات دیپلماتیک با امریکا ایجاد شده مطلع هستیم و در حال رایزنی با مقام‌های امریکایی درخصوص چرایی این اقدام ایالات متحده هستیم.»

نشریه ایندیپندنت نوشته: «دولت ترامپ بار دیگر خشم اتحادیه اروپا را برانگیخته است؛ چرا که وزارت خارجه امریکا با این تصمیم، سطح هیات نمایندگی اتحادیه اروپا در واشنگتن را از یک کشور عضو به سازمانی بین‌المللی کاهش داده است.» آسوشیتدپرس هم نوشته که یک گروه از قانونگذاران اتحادیه اروپا چهارشنبه در واکنش به اقدام اخیر دولت آمریکا در نامه‌ای به کنگره ایالات متحده هشدار داده که سیاست‌های کاخ‌سفید که گسست بیشتر روابط دوسوی آتلانتیک منجر می‌شود و این شرایط در نهایت به نفع رقبای جهانی خواهد بود.

نمایندگان اروپایی در این نامه با انتقاد شدید از رویکرد زیان‌بار کاخ‌سفید، تنزل جایگاه دیپلماتیک نمایندگان اتحادیه اروپا در واشنگتن را محکوم کرده و از دو طرف خواسته است که یکدیگر را تضعیف نکنند. یکی از این نمایندگان به آسوشیتدپرس گفته: «دولت ترامپ بدترین زمان ممکن را برای حمله به اتحادیه اروپا انتخاب کرده است. این در حالی است که ما، 28 کشور عضو اتحادیه اروپا و ایالات متحده باید به جای جنگ با یکدیگر، در کنار هم بایستیم و با چالش‌هایی ناشی از سیاست‌های چین و روسیه مقابله کنیم.»‌ یک مقام دیگر اروپایی نیز از رویکرد ترامپ در ستایش جریان‌های راست افراطی و پوپولیسم در اروپا انتقاد کرده و گفته در جایی که ایالات متحده به‌طور سنتی متحد ما به‌شمار می‌رود آشکارا جریان‌ها و گروه‌هایی را تحسین می‌کند که در مقابل دولت‌های اروپایی قرار گرفته‌اند.

دونالد ترامپ از زمان رسیدن به قدرت در سال ۲۰۱۶ میلادی روابط پر فراز و نشیبی با رهبران کشورهای اروپایی داشته است. اگر خروج ترامپ از پیمان تغییرات آب و هوایی پاریس، نخستین ضربه سخت به مناسبات تاریخی دو طرف بود، پس گرفتن امضا از بیانیه گروه هفت، بحران روابط اروپا و امریکا را وارد فاز جدیدی کرد. خروج یک‌جانبه ایالات متحده از توافق هسته‌ای ایران، با وجود رایزنی‌های اروپا، واکنش فرانسه، بریتانیا و آلمان را در پی داشت. همچنین امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، چندین بار بر سر چالش‌های مشترک و جهانی از جمله بحران مهاجرت با ترامپ وارد جنگ‌های لفظی شده‌اند.

در یک مورد رئیس‌جمهور ایالات متحده در مراسم یادبود قربانیان جنگ جهانی اول در پاریس شرکت کرد اما از شرکت در مراسم جان باختگان جنگ امریکا در فرانسه طفره رفت... گرچه بدی هوا را علت این کار عنوان کردند اما ترامپ به بی‌احترامی به سربازان متهم شد. همچنین در شرایطی که فرانسه و آلمان بر تأسیس ارتش اروپایی اصرار می‌کردند،‌ ترامپ در مقابل مدعی شد چنین سخنانی اهانت‌آمیز است. او همچنین با لحنی تمسخر‌آمیز درباره اظهارات ماکرون مبنی بر لزوم تاسیس ارتش اروپایی برای دفاع از اروپا به‌طور مستقل، گفت که بهتر است اروپایی‌ها به جای تشکیل ارتش، سهم هزینه‌های خود در پیمان ناتو را بپردازند.

سیاست «اول امریکا» دونالد ترامپ هم اروپایی‌ها را ناخرسند کرده است. پس از مالیات بستن بر واردات فلزات اروپایی صحبت از جنگ تجاری هم شد. ترامپ در واکنش به انتقادها گفت: «اتحادیه اروپا در زمینه تجاری با ایالات متحده خیلی بد تا کرده است. آن‌ها با کارگران ما خیلی بد تا کردند.» دونالد تاسک رئیس شورای اروپا، در واکنش به این سخنان ترامپ گفت: «فکر می‌کنم با دوستان این‌چنینی دیگر دشمن نمی‌خواهیم.» اروپا هم با وضع تعرفه‌های تازه گمرکی بر کالاهای امریکایی نظیر موتورسیکلت هم مقابله به مثل کرد و در مقابل ترامپ تهدید کرد که تعرفه‌های بیشتری اعمال خواهد کرد. اختلافات بالا گرفته بود که هیاتی اروپایی که به ریاست ژان کلود یونکر به‌منظور گفت‌وگو پیرامون آینده تجارت میان اروپا امریکا به واشنگتن سفر کرد. در نتیجه این سفر دو طرف بر سر رفع اختلافات تجاری توافق کردند. دو طرف همچنین در مورد افزایش داد و ستد در زمینه خدمات و محصولات کشاورزی، مانند صادرات بیشتر فرآورده‌هایی مانند سویا به کشورهای اتحادیه اروپا به توافق رسیدند.