دنبال کن، معامله کن و سود ببر

گروه بورس‌|سمیرا ابراهیمی|

حرفه ای‌ها را می‌شناسید؟ حرفه‌ای‌هایی که در گوشه کنار بازار هستند، در روزهای خوب بازار که همه‌چیز خوب است، بیشتر از معمولی‌های بازار سود به دست می‌آورند و اگر هم بازار بد باشد، راهی پیدا می‌کنند که از ضرر قطعی به سود نسبی برسند. حرفه‌ای‌هایی که قدرت تحلیل در بازار دارند. می‌توانند صورت‌های مالی را به سرعت بخوانند، تحلیل کنند، روند حرکتی قیمت هر سهم را می‌دانند، تاثیر هر خبر بر سهم را می‌فهمند. تحلیل تکنیکال و بنیادی به عنوان حرفه و مهارت آنها شناخته می‌شود و در واقع بورس، خانه اول آنهاست. این افراد، شاید در اطراف خود به چند نفر هم مشاوره بدهند، اما قطعا در لابه‌لای همهمه و شلوغی ساعت معاملات، یادشان می‌رود که همه اطلاعات را کامل و جامع حتی به حلقه نزدیکان بدهند و کسانی که می‌خواهند از این مدل ارتباطی خود، ‌به کسب سود برسند، به صورت دقیق و کامل نمی‌توانند به هدف مطلوب برسند.

از ضریب نفود شبکه‌های اجتماعی تا معاملات سود‌آور

24 میلیون ایرانی، به عبارتی 30 درصد از جمعیت کشور در شبکه اجتماعی اینستاگرام حضور دارند. قبل از آن نیز، زمانی که فیس بوک به عنوان محبوب‌ترین شبکه اجتماعی به شمار می‌‌رفت، گفته می‌شد که حدود 17میلیون ایرانی در آن عضو هستند.

در دنیای امروز، منظورمان فقط امروز است نه حتی 2017، تأثیر رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی تنها محدود به دانستن آنچه در زندگی دیگران یا امور جاری آنها اتفاق می‌افتد، نیست. اکنون تکنولوژی تاثیر زیادی بر صنایع دارد و صنعت مالی یکی از مهم‌ترین آنهاست. شمار فزاینده تعاملات اجتماعی، تمرکززدایی خدمات مالی را تشویق می‌کند و قدرت جمعیت، نوآوری بیشتری را در بخش‌های مختلف تشویق می‌کند. مثلا سرمایه‌گذاری برای یک پروژه یا اطلاعات برای پیشرفت علمی بزرگ بعدی، علاوه بر آنکه دغدغه دست اندرکاران توسعه تکنولوژی باشد، تبدیل به نیاز و درخواست جامعه شده است. در چنین اوضاعی، چشم پوشی از نقش تکنولوژی برای سلطه زدایی از بازارهای مالی نیازی است که از سوی جامعه مطرح شده و اجابت نیز شده است.

بنابراین ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی، فارغ از پیام رسان‌ها، عدد قابل توجهی است. اما نگاهی به شبکه‌های اجتماعی معامله‌گری مانند eToro، Xsocial، GetBux، NAGA TRADER و Zulu trader نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی قرار نیست فقط فرصتی برای تفریح و سرگرمی و اشتراک تجربیات باشند، بلکه پلتفرمی برای اشتراک معاملات است. نحوه کارکرد شبکه‌های اجتماعی معامله‌گری، به این صورت که شبیه به شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌هایی هستند که به تجارت اجتماعی اختصاص دارند. کاربران این شبکه‌ها می‌توانند بر اساس سلیقه و ترجیحات شخصی خود، از ارایه‌دهنده‌های سیگنال‌های معاملاتی که معمولا کارشناسانی هستند که مهارت‌های تجاری خود را در یک دوره زمانی ثابت کرده‌اند، پیگیری کرده و سطح معاملاتی خود را بالا می‌برند. در واقع حرفه‌ای‌ها، ضمن آنکه معاملات خود را انجام می‌دهند، استراتژی‌ها، پیش‌بینی و تجزیه و تحلیل بازاری خود را به اشتراک می‌گذارند تا به دیگران کمک کنند که سفارشات سودآور را ارایه دهند. دیگر معامله گران با استفاده از این ابزارهای معاملاتی اجتماعی می‌توانند ارایه‌دهنده سیگنال را انتخاب کنند و معاملات مربوطه خود را به صورت خودکار در حساب‌های خود کپی کنند.

   توجیه اقتصادی کپی تردینگ

حال شاید این سوال پیش بیاید که چرا حرفه‌ای‌ها باید تجربیات معامله‌گری خود را در این شبکه‌ها قرار دهند تا دیگران سود ببرند. در واقع این کار نیز برای آنها سودآور است. به این صورت که دنبال‌کنندگان آنها به صورت دوره‌ای (ماهانه، شش ماهه، سالیانه) مبلغی تحت عنوان حق پیگیری می‌پردازند یا بخشی از سود حاصل از کپی کردن معاملات، به فردی که دنبال شده است، پرداخت می‌شود. بهترین نوع پلتفرم‌های معاملات اجتماعی، آنهایی هستند که به سیستم مدیریت سفارش‌ها وصل می‌شود و زمان را برای معامله گران، پس انداز می‌کند. البته افرادی که دنبال می‌شوند و تحت عنوان معامله‌گران حرفه‌ای از آنها یاد می‌شود، صرفا افرادی حقیقی نیستند که با تجربه و آزمون و خطا به قله‌های موفقیت در معامله‌گری رسیده‌اند، بلکه می‌توانند شرکت‌های حقوقی باشند که با ارایه الگوریتم‌های معاملاتی، دنبال‌کننده جذب می‌کنند.

   زمین‌بازی ناپیدا معاملات اجتماعی در ایران

مطهره مروج، مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با «تعادل» در خصوص توان پذیرش بازار ایران برای معاملات اجتماعی گفت: اکنون جای این حوزه در این بازار ما خالی است. پیش از این پلتفرم‌هایی مانند تدان و سهامیاب را داشتیم که ترکیبی از تحلیل و مشاوره را ارایه می‌دهند، اما بحث‌های کپی تریدینگ یا معاملات اجتماعی را ندارند. اخیرا ما تعاملی با شرکت اطلاع‌رسانی داشتیم که در سامانه آموزشی irvex، شبیه‌سازی گسترده از معاملات اجتماعی را با استفاده از فروم‌های مختلف داشته باشیم. مثلا یک فروم دانشگاهی، مربوط به استادی باشد که می‌خواهد دوره آموزشی خود را در آنجا قرار دهد. بخش دیگری، ‌مربوط به کسانی باشد که می‌خواند کپی تریدینگ انجام دهند و افراد بتوانند لیدرها را دنبال کنند و به صورت اتوماتیک تمام خرید و فروش‌های آنها را انجام دهند. البته این موضوع در حد طرح است. وی افزود: یکی از شرکت‌های نرم افزاری با ایده پلتفرم معاملات اجتماعی به بازار سرمایه آمد، ‌اما متوجه شد که این بازار هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به این نقطه دارد، با این حال هنوز در حال کار هستند. از سوی دیگر نیازمند بهسازی بستر قوانین و مقررات هستیم که بطور مثال شخص حقیقی بتواند تحت عنوان لیدری مطرح شود که مجوز مشاور سرمایه‌گذاری ندارد، اما پرتفوی او، پرتفوی خوبی است و نشان از آن دارد که می‌تواند تحت عنوان لیدر دربازار مطرح شود. اگر خود سازمان این پلتفرم را آماده نکند، ‌در دنیا تعداد زیادی شبکه اجتماعی مشابه با آن وجود دارد و به مرور زمان خواه ناخواه به بازار وارد می‌شوند، پس از آن سازمان بورس وظیفه پایش افرادی را خواهدداشت که با آوردن این پلتفرم‌ها به بازار ایران، ‌احتمالا مشکلات زیادی را به همراه خواهند داشت. بنابراین پیشنهاد فعلی ما این است که زمین بازی را ما بچینیم، زیرا می‌تواند وضعیت را بهتر کند. با این حال هنوز در حال طرح و مطالعه است و به نتیجه قطعی نرسیده است، اما نیاز است که این کار انجام شود و در ادامه آن نیز احتمالا الگوریتم‌ها نیز دنبال می‌شوند و حتی الگوریتم‌ها، یکدیگر را دنبال خواهند کرد.  به گفته مروج، تاکنون هیچ درخواست مجوزی نیز از سوی بخش خصوصی نیامده است. شاید بازار آن برای بخش خصوصی سود‌آور نیست. تاکنون استعلامی نیز صورت نگرفته و مخالفتی نیز از سوی سازمان انجام نشده است.