ترخیص خودروهای دپو شده در برزخ
گروه صنعت| تصویبنامه هیات وزیران درخصوص مجاز بودن ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید به صورت بدون انتقال ارز جهت تسهیل در فرآیند تولید داخلی تا پایان ۱۳۹۸ ابلاغ شد. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری تصویبنامه هیات وزیران درخصوص مجاز بودن ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید به صورت بدون انتقال ارز جهت تسهیل در فرآیند تولید داخلی تا پایان ۱۳۹۸ را ابلاغ کرد. این تصویب نامه خطاب به وزارت صنعت، معدن و تجارت، امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور و بانک مرکزی و متن کامل آن به این شرح است: «هیات وزیران در جلسه 19/۱۰/۹۷ به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد: ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید تا سقف سیصد میلیون دلار به صورت بدون انتقال ارز برای تسهیل در فرآیند تولید داخلی تا پایان ۱۳۹۸ با تایید وزارت صنعت، معدن و تجارت و اعلام منشأ ارز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت ترخیص کالا است.» ابلاغ این تصویبنامه اما در شرایطی صورت گرفت که مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران روز گذشته و در جریان نشست هیات نمایندگان اتاق تهران، با اشاره به نیاز تولیدکنندگان و بخش‌های زیرین اقتصادی کشور به برخی مواد اولیه، خواستار آن شده بود که دولت سازوکاری فراهم کند که امکان واردات بدون انتقال ارز فراهم شود.
این در حالی است که بعد از تغییر سیاست‌های ارزی از خرداد ماه سال جاری بر اساس مصوبه دولت واردات بیش از 1330 قلم کالا از جمله خودرو به کشور ممنوع شده و با این همه، حدود 120 میلیون دلار ارز دولتی در 3ماهه نخست سال برای واردات خودرو تخصیص داده شده اما بعد از ممنوعیت واردات، عملاً قسمت مهمی از خودروهای واردشده به گمرک امکان ترخیص پیدا نکرد. همچنین در موضوع ثبت سفارش‌های فاقد اعتبار که در سازمان توسعه تجارت ایران انجام شده بود، حدود 6500 خودرو با ثبت سفارش‌های جعلی وارد کشور شدند که از این تعداد حدود 1900 دستگاه ترخیص و نزدیک به 1400 دستگاه نیز در محوطه‌های گمرکی توقیف شد. بر اساس اطلاعاتی که پیش‌تر منتشر شده بود، 13 هزار خودرو در محوطه‌های گمرکی دپو شده است که طبق اعلام مسوولان ذی‌ربط با مصوبه مذکور سازوکار لازم برای ترخیص این خودروها ایجاد شده است.
در بند نخست مصوبه‌ای که هیات وزیران در ۱۶ دی ماه برای ترخیص ۱۳ هزار دستگاه خودروی دپو شده در گمرکات داشت، اجازه ثبت سفارش بدون انتقال ارز این خودروهای وارداتی را داده بود. بر این اساس، «ثبت سفارش برای واردات خودروهای سواری (بدون رعایت سال ساخت) که تا تاریخ ابلاغ این تصویب نامه دارای قبض انبار اماکن گمرکی، مناطق آزاد تجاری-صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی هستند، به صورت بدون انتقال ارز و از محل ارز متقاضی با اظهار منشأ ارز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بلامانع است. همچنین کلیه ثبت سفارشات قبلی خودرو (اعم از بانکی و غیربانکی) لغو می‌شود.»
این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی با ترخیص خودروهای وارداتی که دارای قبض انبار هستند، مخالفت کرده و گفته است دولت اجازه ورود بدون انتقال ارز خودروهای وارد شده به گمرکات از این تاریخ به بعد را نخواهد داد. به گفته عبدالناصر همتی، واردات بدون انتقال ارز موجب می‌شود منشأ تامین ارز جهت واردات خودرو مشخص نباشد و این در حالی است که طی ماه‌های گذشته، بانک مرکزی تمام تلاش خود را مصروف آن کرده که با حاکم کردن نظم بر بازار ارز، حساب دخل و خرج ارزی کشور را به دست بگیرد. اما مصوبه اخیر هیات وزیران که اجازه می‌دهد خودروهای وارداتی بدون انتقال ارز وارد کشور شوند، بهانه تازه‌ای برای بی‌نظمی در بازار ارز خواهد بود. به نظر می‌رسد با مخالفت رییس کل بانک مرکزی، اجرای این مصوبه عملا متوقف خواهد شد. موضع تازه عبدالناصر همتی در مخالفت با واردات خودروهای مذکور بدون انتقال ارز در حالی است که طی روزهای گذشته همگان انتظار داشتند وزارت صنعت هرچه زودتر با ابلاغ آیین نامه موضوع بند ۷ مصوبه هیات وزیران به گمرک، زمینه ترخیص ۱۳ هزار خودروی وارداتی دپو شده در گمرکات را فراهم کند.
از آن سو اما وزیر صنعت، معدن و تجارت، از اجازه ترخیص خودروهایی که در گمرک مانده‌اند خبر داد. این در حالی است که قرار است با اصلاح مصوبه اخیر دولت، خودروهایی که بعد از ۱۶ مرداد وارد کشور شده‌اند مشمول این بخشنامه نشوند و ظاهرا وزیر صنعت از تصمیم دولت برای این اصلاحیه اطلاعی ندارد. به گزارش تسنیم، ظاهراً رییس کل بانک مرکزی با ترخیص خودروهای وارداتی که بعداز 16مرداد وارد گمرکات کشور شده‌اند مخالفت کرده بنابراین دولت اجازه ورود بدون انتقال ارز خودروهای واردشده به گمرک به تاریخ بعد از سیاست‌های جدید ارزی را نخواهد داد. رضا رحمانی، وزیر صنعت معدن و تجارت، درخصوص بخشنامه اخیر هیات دولت درباره ثبت سفارش‌های خودرو در گمرک گفته است: به خودروهایی که در گمرک بودند اجازه ترخیص داده می‌شود اما ثبت جدیدی صورت نخواهد گرفت. پرونده وارد‌کنندگان متخلف نیز در قوه قضاییه مفتوح است و در اسرع وقت رسیدگی می‌شود.
