کمربندها را برای مقابله با کاهش رشد محکم کنید

گروه جهان|

همزمان با برگزاری نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوییس، صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود درباره رشد اقتصادی جهان در 2019 میلادی را از 3.7 درصد به 3.5 درصد کاهش داد. رشد اقتصادی جهان در 2020 هم حدود 3.7 درصد پیش‌بینی شده است. صندوق تشدید تنش‌های تجاری و افزایش نرخ بهره را دلیل کاهش پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی جهان اعلام کرده است. در گزارش صندوق بین‌المللی پول آمده: «ما بنا را بر این می‌گذاریم عواملی که ما را وادار به تصحیح پیش‌بینی‌ها می‌کنند بیشتر خواهند شد.»

نشریه تایم نوشته، بازارهای جهانی دوشنبه علاوه بر کاهش رشد اقتصادی چین که در 28 سال گذشته بی‌سابقه بود، با اخبار ناامیدکننده دیگری هم روبرو شدند: کاهش پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از رشد اقتصادی جهان در 2019 و هشدار رییس این صندوق درباره تاثیر تنش‌های تجاری بر اقتصاد جهان.

کریستن لاگارد رییس صندوق بین‌المللی پول، که برای حضور در نشست مجمع جهانی اقتصاد به داووس رفته است، گفته: «پس از دو سال رشد خالص، اقتصاد جهان به مراتب آهسته‌تر از پیش‌بینی‌ها رشد می‌کند و ریسک‌ها هم دوباره ظاهر می‌شوند.»

اما این تنها صندوق بین‌المللی پول نیست که نسبت به رشد اقتصادی جهان بدبین است. بانک جهانی، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و دیگر سازمان‌های بین‌المللی نیز پیش‌بینی‌های خود را درباره رشد اقتصادی جهان کاهش داده‌اند. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، اقتصادی چین است. رشد اقتصادی چین در حالی کُند شده که رهبران این کشور تلاش می‌کنند تا با کاهش وابستگی به تولید، صادرات و افزایش هزینه مصرف‌کنندگان، اقتصاد این کشور را مدرن کنند.

دولت چین دوشنبه گزارش داده که رشد اقتصادی این کشور در 2018 میلادی 6.6 درصد بوده که کمترین رشد اقتصادی از سال 1990 میلادی تاکنون بوده است. تقاضا برای صادرات چین در سال گذشته کاهش یافت و صندوق بین‌المللی پول انتظار دارد که رشد اقتصادی چین در سال جاری میلادی به 6.2درصد هم برسد. در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، ایالات متحده بر فولاد، آلومینیوم و صدها محصول چینی تعرفه اعمال کرد که با واکنش متقابل پکن روبرو شد.

صندوق بین‌المللی پول در گزارش اخیر خود پیش‌بینی از رشد اقتصادی ایالات متحده در سال جاری را تغییر نداده است. صندوق رشد اقتصادی امریکا در سال 2019 میلادی را 2.5درصد پیش‌بینی کرده است. پیش‌بینی برای رشد اقتصادی این کشور در ۲۰۲۰ اما تنها ۱، ۸ درصد است. به اعتقاد کارشناسان صندوق بین‌المللی پول، یکی از خطراتی که رونق اقتصادی در امریکا را تهدید می‌کند بحث و جدل طولانی دولت و کنگره بر سر بودجه است که باعث می‌شود صدها هزار کارمند دولت پولی دریافت نکنند.

صندوق بین‌المللی پول چشم‌انداز رشد اقتصادی 19 کشوری که از ارز مشترک یورو استفاده می‌کنند را هم از 1.8درصد به 1.6درصد کاهش داده است. در میان این کشورها، آلمان بیشترین کاهش پیش‌بینی رشد را داشته که دلیلش تقاضای ضعیف‌تر محصولات آلمانی و مشکلات صنعت خودروی این کشور اعلام شده است.

 بنا بر پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصاد آلمان در ۲۰۱۹ میلادی از ۱، ۹ به ۱، ۳ درصد کاهش خواهد یافت در حالی که برای سال ۲۰۲۰ همان میزان پیش‌بینی شده ۱، ۶ درصد پابرجاست. در گزارش صندوق همچنین آمده که جنجال جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) و بحران مالی پیش‌روی ایتالیا از جمله ریسک‌های جدی رشد اقتصادی در اروپا هستند.

صندوق اعلام کرده رشد اقتصادی بازارهای نوظهور در سال 2018 میلادی از 4.6 درصد پیش‌بینی‌ شده به 4.5 درصد برسد که یکی از دلایل اصلی آن کاهش رشد اقتصادی چین است. گیتا گوپینات اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول، می‌گوید: «روند نزولی رشد اقتصادی چین می‌تواند فراتر از انتظارها سرعت بگیرد، به‌ویژه اگر تنش‌های تجاری ادامه یابد و این شرایط می‌تواند به سرعت در بازارهای مالی و محصولات اختلال ایجاد کند.»

صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی خاورمیانه، شمال آفریقا، افغانستان و پاکستان را هم از 2.7درصد به 2.4درصد کاهش داده و دلیل آن را کاهش قیمت نفت خام و تنش‌های فزاینده ژئوپلیتیک اعلام کرده است. بر اساس پیش‌بینی صندوق، کاهش تولید نفت، فشارهای مالی در پاکستان، تحریم‌های امریکا علیه ایران و تنش‌های ژئوپلیتیک در منطقه عواملی هستند که رشد اقتصادی منطقه را کاهش خواهند داد.

افت سهام آسیایی و امریکایی

در پی تشدید نگرانی‌ها نسبت به آینده رشد اقتصادی جهان، ارزش شاخص‌های سهام در معاملات سه‌شنبه بازارهای آسیایی و امریکایی سقوط کرد. به‌گزارش رویترز، شاخص «ام‌اس‌سی‌آی» که شاخص اصلی سهام آسیا-اقیانوسیه در خارج از ژاپن به شمار می‌رود ۰.۵‌درصد افت داشته و از رکورد ۷‌هفته‌ای خود پایین‌تر آمد. اما سهام چین بیشترین افت را داشتند. شاخص «سی‌اس‌آی۳۰۰» شرکت‌های برتر چین نیز با افت ۰.۶‌درصدی روبرو شد و «هنگ‌سنگ» هنگ‌کنگ ۰.۴‌درصد کاهش یافت. شاخص اصلی بورس استرالیا هم ۰.۵‌درصد از ارزش خود را از دست داد. نیکی ژاپن هم اگرچه در آغاز معاملات شرایط خوبی داشت، اما سود اولیه خود را از دست داد و در مقایسه با روز پیش از آن بدون تغییر باقی ماند. بازارهای جهانی سهام هم پس از انتشار داده‌های اقتصادی ضعیف چین افت کردند. گذشته از آمار ناامیدکننده رشد اقتصادی چین در 2018، هشدار صندوق بین‌المللی پول هم هم به نگرانی‌ها دامن زده است.