قاچاق صادراتی جایگزین قاچاق وارداتی شده است
گروه اقتصاد کلان|
مهدی میراشرفی در نشست خبری که برگزار کرده بود، گفت: با افزایش قیمت ارز، قاچاق وارداتی به قاچاق صادراتی منتقل شده است و البته این نوع قاچاق متاسفانه بیشتر کالاهای یارانه را شامل می‌شود. او همچنین به موضوع افزایش واردات گوشت سبک گرم اشاره کرد و گفت: واردات گوشت سبک گرم طبق آمارها 188 درصد بیشتر از پارسال شده و به این ترتیب سرانه گوشت قرمز در کشور افزایش یافته است. توضیح درباره وضعیت خودروهای معطل مانده در گمرک، دلایل تفاوت در آمارهای اعلام شده در زمینه میزان صادرات و... از دیگر موضوعات مورد بحث رییس کل گمرک ایران بود.
به گزارش «تعادل» روز گذشته مهدی میراشرفی، رییس کل گمرک ایران نشست خبری را با اصحاب رسانه برگزار کرده و در آن به پرسش‌های رسانه‌ها پاسخ داد. او در این نشست در پاسخ به پرسش خبرنگار تعادل مبنی بر اینکه طبق برآوردهای سال‌های پیشین قرار بود آمار قاچاق کالا در سال 1397 به شش میلیارد دلار برسد ولی اکنون با توجه به تاثیر تحریم‌ها چه برآوردی از آمار قاچاق کالا دارد، بیان کرد: آخرین اطلاعات مربوط به میزان قاچاق کالا در سال 1397 را ندارم ولی از همکاران روابط عمومی می‌خواهم که این اطلاعات را در اختیار رسانه‌ها قرار دهند.
او همچنین با بیان اینکه قاچاق صادراتی جایگزین قاچاق وارداتی شده است، گفت: به هر حال این یک واقعیت ناخوشایند است که پس از نوسانات ارز، از کالاهای یارانه‌ای استقبال فراوانی شد و اکنون می‌بینیم که قاچاق صادراتی در استان‌های غربی کشور گسترش یافته است.
رییس کل گمرک ایران که در نشست خبری خود بارها به موضوع ضرورت شفافیت تاکید کرد، رسانه‌ها را بازوی مهمی در راستای از بین بردن فساد دانست و این را هم گفت که بهتر است اخبار منتشر شده توسط رسانه‌ها به گونه‌ای باشد که منجر به ایجاد ناامیدی بیشتر مردم نشود چون با توجه به موضوع تحریم‌ها اکنون شرایط حساس است و باید مردم را به آینده بیشتر امیدوار کرد.
او همچنین بیان کرد: در 40 سال گذشته با همراهی مردم همه پیچ و خم‌ها طی شده ولی هیچگاه شرایط کشور مانند امروز حساس نبوده است. در مباحث تحریم این‌بار امریکا بدون همراهی دنیا یکسری تحریم‌های یکجانبه را در دست اجرا دارد و ما هم متناسب با این شرایط باید رفتار کنیم. البته به دنبال این نیستیم که با آمار اشتباه به جامعه امید پمپاژ کنیم.
یک میلیارد دلار واردات کالای اساسی
در یک ماه
وی در بخشی از سخنانش با بیان اینکه امروز تامین بسیاری از نیازهای مردم به واردات و صادرات مرتبط است و ایجاد تسهیلات می‌تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد، گفت: در ۱۰ ماه نخست سال 1397 معادل ۳۶.۳ میلیارد دلار صادرات و ۳۵.۶ میلیارد دلار واردات انجام شده و در این بخش تراز تجاری یک میلیارد دلار مثبت است. همچینین در این ۱۰ ماه، کالاهای اساسی وارد شده به کشور مانند سال قبل است و ۲۵ قلم اصلی وارداتی با سال قبل تفاوت معناداری ندارد و ما حدود در ماه یک میلیارد دلار واردات کالای اساسی داریم. اهمیت موضوع این است که ما اکنون کمبودی برای تامین کالاهای اساسی نداریم و کمبود در برخی بخش‌ها احتمالا به دلیل ایجاد شایعات است. وی در ادامه سخنانش درباره حذف کاغذ از رویه‌های گمرکی توضیح داد و گفت: گمرک ایران در بخش تقویت مسیر سبز گمرکی اقدامات مثبتی انجام داده است. در مباحث پولشویی هم موفق شدیم ارتباطی بین گمرک و سازمان‌های نظارتی ایجاد کنیم و در زمینه الکترونیکی کردن سامانه‌های مربوط به اظهارنامه‌های گمرکی و عبور از بازبینی‌های سنتی، اقدامات قابل توجهی صورت گرفته است.
وی همچنین با طرح این موضوع که از 70 هزارمیلیارد دلار تولید ناخالص داخلی در جهان 20 هزار میلیارد دلار آن به بخش تجارت اختصاص دارد که این موضوع بر اهمیت نقش و جایگاه گمرک می‌افزاید، گفت: یکی از عوامل موثر در پیشرفت تجاری استفاده از فرصت‌های ترانزیتی است که خوشبختانه کشور ما از این لحاظ دارای موقعیت بسیار مناسبی است و ما می‌توانیم با کاهش موانع موجود و انجام کنترل‌های غیرمزاحم و ارتقای مسیرهای ترانزیتی در این بخش خدمات ویژه‌ای به کشورهای همسایه خود ارایه کنیم. معاون وزیر اقتصاد با اشاره به استقرار 16 دستگاه ایکس‌ری در گمرکات که 14 دستگاه آن فعال است، اظهار کرد: با وجود افزایش قیمت دستگاه‌های ایکس‌ری ما درصددیم تا با حمایت دولت و مجلس از این تجهیزات بیشتر استفاده کنیم و همچنین فناوری‌های دیگر ازجمله RFID و GPS و تراشه اطلاعاتی این فناوری را در گمرکات به‌خصوص درب خروج پیاده‌سازی کنیم. موضوع هوشمندسازی گمرک نیز هست و ما طی سال‌های گذشته در مورد الکترونیکی کردن رویه‌های گمرکی موفقیت‌های خوبی کسب کرده‌‌ایم، اما در بحث هوشمندسازی کار زیادی صورت نگرفته که در این زمینه برنامه‌هایی در دست اجرا داریم تا با استفاده از اطلاعات سامانه‌ها تسهیلات بیشتری را برای ذی‌نفعان گمرک به وجود آوریم. با این حال در نظر داشته باشید که بودجه نوسازی تجهیزات در گمرک ایران 300 میلیارد تومان است. با توجه به اینکه هر ایکس ری 50 میلیارد تومان برآورد می‌شود، یعنی با بودجه نوسازی گمرک فقط می‌توان 6 دستگاه ایکس‌ری خرید. با این حال ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که هم در نوسازی ایکس‌ری‌ها و هم در زمینه الکترونیک کردن سایر بخش‌ها اقدامات لازم را انجام دهیم. رییس کل گمرک ایران بیان کرد: کشور ما در حال حاضر نیازمند آن است که به سمت حمایت‌های عملی‌تر و ملموس‌تر از تولید و تولیدکنندگان حرکت کنیم و شرایط سهل‌تری را برای واردات مواد اولیه قطعات و ماشین‌آلات خطوط تولید فراهم نماییم. در این رابطه بیش از 117 شرکت تولیدی در قالب فعالان معتبر اقتصادی AEO شناسایی و تعیین شده‌اند که از این تعداد 10 شرکت آن دانش‌بنیان هستند و قرار است تسهیلات بهتری به آنان اعطا شود. بیش از 90 درصد کالاهای این شرکت‌ها در مسیر سبز قرار گرفته و در مدت کوتاهی از گمرک ترخیص می‌شود. از تسهیلات دیگر گمرک نیز افزایش مهلت اعتبار ضمانت‌های بانکی برای فعالان معتبر اقتصادی به یک سال و برای سایر شرکت‌های تولیدی به 6 ماه است و این در راستای حمایت از تولید صورت می‌گیرد.
متخلفان به گمرک حمله می‌کنند
میراشرفی همچنین از برخی هجمه‌ها علیه گمرک ایران انتقاد کرد و گفت: این اقدامات عمدتا از سوی کسانی صورت می‌گیرد که می‌خواهند برنامه‌ها درباره شفافیت و مبارزه با تخلف به نتیجه نرسد و از این‌رو عملکرد مثبت و خدمات یک سازمان مهم حاکمیتی را زیر سئوال می‌برند. گمرک ایران حتماً با فساد و تخلف برخورد قاطع می‌کند.
افزایش ۱۸۸ درصدی واردات گوشت سبک
میراشرفی در ادامه سخنانش به موضوع واردات گوشت سبک گرم اشاره کرد و گفت: واردات گوشت سبک گرم طبق آمارها 188 درصد بیشتر از پارسال شده و به این ترتیب سرانه گوشت قرمز در کشور افزایش یافته است. او همچنین در پاسخ به سوالی بیان کرد: عدد قاچاق دو میلیون رأس دام که مطرح شده غلط است. مشخص نیست برخی این اعداد را از کجا می‌آورند.
به هر حال آنچه مطرح می‌شود درست نیست و صحت این خبر نیز مانند همان چند هزار کانتینری که گفتند قاچاق شده مخدوش است. او البته این شایعات را عامل افزایش التهابات در جامعه دانست و گفت، در بسیاری از مواقع این شایعات هستند که به التهابات دامن می‌زنند.
وی همچنین در بخشی دیگر از این نشست در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره بخشنامه‌های مجلس بیان کرد: این انتقاد که بخشنامه‌های متعدد گمرکی مانند خودتحریمی است، انتقاد درستی است. ما به دنبال آن هستیم که به سمت اتوماسیون و سیستمی شدن برویم. البته گمرک در زمینه اجرای بخشنامه‌ها، یک سازمان مجری است و سیاست‌گذاری به عهده گمرک ایران نیست.
با این حال می‌دانیم که تعدد بخشنامه چقدر مشکل‌آفرین است. چندی پیش یک دستگاه در فاصله چند روز دو بخشنامه متناقض را برای صادرات صادر کرده بود که وقتی از وزیر مربوطه پرسش شد، پاسخ آمد چون بخشنامه عطف به ما سبق بوده تا امضا صورت گیرد تاریخش گذشته است. همین وضعیت منجر به آن شده بود که یک روز چندین کامیون جلوی در گمرک بمانند و این نشان‌دهنده این است که تعدد بخشنامه‌ها از تحریم‌های خارجی گزنده‌تر است.
رییس کل گمرک ایران درباره پرونده گمرکی دو شرکت بزرگ لوازم خانگی ال‌جی و سامسونگ نیز اعلام کرد: طبق کنوانسیون‌های بین‌المللی قاعده 2 الف به تخلف بزرگی نزدیک به 3 هزار میلیارد تومان رسیدیم و آن را به مراجع اعلام کردیم گفتند رسیدگی به آن به عهده گمرک نیست. طبق نظر حقوقی پرونده به وزارت صمت احاله شد. وی همچنین درباره خودروهای متوقف شده در گمرک گفت: اکنون نزدیک به ۱۳ هزار خودرو در گمرکات متوقف شده و که بخشی از آنها مربوط به تخلفات ثبت سفارش است که کمتر از ۲۰۰۰ خودرو هستند و در محاکم قضایی در حال رسیدگی است. قرار شده ۱۱ هزار خودروی دیگر (زیر 2500 سی سی) هم که تا تاریخ نهم دی ماه سال جاری که به گمرکات وارد شده و قبض گمرک دارند با ثبت سفارش معتبر ترخیص شوند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر 10 هزار شاکی خودرو پیش‌خرید کرده از شرکت‌های مختلف و نمایندگی‌ها وجود دارد و برآورد می‌شود 100 میلیون دلار ارز مربوط به این خودروها بانکی باشد که باید مابه‌التفاوت آن پرداخت شود. بخشی از مشکلات مربوط به عدم تسویه ارز در بانک است. معاون وزیر اقتصاد درمورد موضوع لغو ترانزیت گروه کالایی 4 به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: 1339 قلم کالا از اول ممنوع شده بود و شبه‌های شد که آیا شامل مناطق هم می‌شود یا نه؟ بعد از آن در راستای اجرای ماده 11 قانون مقررات صادرات و واردات شب‌هاتی وارد شد که بخشی از این کالاها نباید وارد مناطق شوند و بانک مرکزی تشکیک کرد که این کالاهای ممنوعه شامل مناطق آزاد هم می‌شود و فعلا ورود آنها به مناطق آزاد ممنوع است. باور بر این است که کالاهایی که به منطقه وارد می‌شوند می‌توانند در بازار ارز تلاطم ایجاد کنند و تقاضا را بالا ببرند که شوک به بازار می‌دهد.
میراشرفی با بیان اینکه 4 هزار کانتینر واحدهای تولیدی به مناطق آزاد و ویژه رفته است تصریح کرد: در دی ماه برای ورود کالاهای تولیدی و لوکس و مصرفی تفاوت قائل شدند و اکنون بدون انتقال ارز به مناطق آزاد مشکلی وجود ندارد و کالاهای تولیدی می‌توانند وارد شوند.
وی درباره یکی از مصوبات دولت در سال 94 هم گفت: گمرک در مبادی ورودی مناطق آزاد مستقر شود البته آن زمان مقاومت‌هایی شد و ورود و خروج کالا غیر از مناطق هم وجود داشت؛ بنابراین خیلی جذابیتی نداشت اما در حال حاضر با وجود ممنوعیت این جذابیت ایجاد شده مصوبه سال 94 دولت خلاف قانون است و تا الان دفتر تلفیق مقررات به آن اشکال نگرفته و ما نیز براساس آن عمل می‌کنیم.
وی درمورد اختلاف آمارهای مربوط به صادرات در ماه‌های اخیر گفت: اصلا آمارسازی نمی‌کنیم. ما اکنون سه قیمت ارز داریم بنابراین بر مبنای آمارها ممکن است متفاوت باشد. پیش‌تر مشکلی وجود داشت که صادرکنندگان معتقد بودند نباید بر مبنای ارز 4200 تومانی آمارها مطرح شود، به همین دلیل به این نتیجه رسیدند که تعهدات ارزی با رقم نیمایی باشد و مبنای ارز صادراتی از 4200 تومان به نیمایی تبدیل شد. منطقی نیست که با سه نوع ارز آمار صادرات بدهیم و به همین دلیل تصمیم بر این شد که مبنای صادرات ارز نیمایی باشد.
