سرمایه‌گذاری صنعتی در سربالایی

تعادل|

سرمایه‌گذاری در زمینه جوازهای تأسیس واحدهای صنعتی در 8 ماهه منتهی به آبان سال جاری با وجود بروز رکود عمومی در اقتصاد کشور رشدی صعودی داشته و افزایشی 88 درصدی را تجربه کرده است. بر این اساس، در حالی که سرمایه‌گذاری پیش بینی شده در زمینه جوازهای تأسیس صنعتی در پایان آبان ماه 1396، به حدود 101 هزار میلیارد تومان می‌رسید، در پایان آبان ماه سال جاری، این رقم به حدود 190 هزار میلیارد تومان رسیده است. در 8 ماهه منتهی به آبان 1397، حدود 14 هزار و 700 جواز تأسیس با پیش‌بینی اشتغال حدود 344 هزار نفری در کشور صادر شده است. مقایسه این ارقام با مدت مشابه سال 1396 اما نشان‌دهنده افزایشی 19.9 درصدی در تعداد و افزایشی 23 درصدی در زمینه اشتغال است. این در حالی است که بیشترین تعداد جواز تأسیس در همین بازه زمانی در استان‌های سمنان و خراسان رضوی گزارش شده است. گزارش عملکرد وزارت صنعت تا پایان آبان‌ماه 1397 اما نشان‌دهنده آن است که در این مدت، حدود 3هزار و 700 فقره پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری 38 هزار میلیارد تومانی و اشتغال حدودا 68 هزار نفری در کشور صادر شده است. مقایسه این ارقام با مدت مشابه سال گذشته نیز نشان‌دهنده افزایش 2.1 درصدی در تعداد، افزایش 97.6 درصدی در سرمایه‌گذاری و افزایش 6.9 درصدی در اشتغال است.

  رشد صدور مجوزهای صنعتی

عملکرد 8 ماهه منتهی به آبان 97 در زمینه مجوزهای صادره در بخش صنعت، نشان‌دهنده رشد 19.9 درصدی در تعداد جوازهای تأسیس صادر شده طی این مدت است. بر این اساس، در حالی که در مقایسه با مدت مشابه سال 1396، حدود 12هزار جواز تأسیس صنعتی صادر شده بود، در پایان آبان ماه سال جاری، تعداد جوازهای تأسیس صادر شده به حدود 15 هزار مورد رسیده است. با این حال، تعداد جوازهای صنعتی صادر شده در پایان آبان ماه سال جاری در مقایسه با پایان مهرماه، افتی معادل 13.5 درصد را شاهد بوده است. تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی (شامل پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی و توسعه ای) در پایان آبان ماه سال جاری نیز رشدی 2.1 درصدی را تجربه کرده و از حدود 3 هزار و 600 مورد در مدت مشابه سال گذشته، به حدود 3 هزار و 700 مورد در پایان آبان ماه 1397 افزایش یافته است. تعداد پروانه‌های اکتشاف معدنی صادر شده در پایان 8 ماهه منتهی به آبان سال جاری اما در مقایسه با مدت مشابه سال 1396، رشدی معادل 6.6 درصد را شاهد بوده و از 633 مورد، به 675 مورد رسیده است. این در حالی است که تعداد گواهی کشف و پروانه‌های بهره‌برداری معدنی در این بازه زمانی، شاهد افت بوده است. تعداد گواهی کشف معدنی از پایان آبان ماه سال 1396 تا پایان آبان ماه سال جاری، افتی معادل 0.6 درصد را تجربه کرده و پروانه‌های بهره‌برداری معدنی نیز در این بازه زمانی حدود 25 درصد کاهش داشته است.

از دیگر سو، در بازه زمانی پایان آبان ماه 1396 تا پایان آبان ماه سال جاری، تعداد پروانه‌های صنفی صادر شده رشدی معادل 7.7 درصد را تجربه کرده و از حدود 242 هزار مورد، به حدود 260 هزار مورد افزایش پیدا کرده است. شاخص تجارت خارجی که با تعداد کارت‌های بازرگانی صادر شده مورد سنجش قرار می‌گیرد اما در همین بازه زمانی افتی معادل 9.8 درصد را تجربه کرده، به گونه‌ای که تعداد کارت‌های بازرگانی صادر شده از حدود 5 هزار و 300 مورد، به حدود 4 هزار و 700 مورد کاهش یافته است.

این در حالی است که اشتغال مجوزهای صادره در زمینه جوازهای صنعتی در پایان 8 ماهه منتهی به آبان سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال 1396، حدود 23 درصد رشد داشته است. بر این اساس، اشتغال ایجاد شده در زمینه جوازهای صنعتی صادر شده در پایان آبان ماه سال 1396 حدود 280 هزار نفر بوده که در پایان آبان ماه سال جاری، این رقم به حدود 344 هزار نفر رسیده است. از دیگر سو، اشتغال ایجاد شده ناشی از صدور پروانه‌های بهره‌برداری معدنی در همین بازه زمانی، به‌شدت دچار افت شده و از حدود 4 هزار نفر، به حدود 2 هزار و 800 نفر رسیده است. به این ترتیب، افت تعداد فرصت‌های شغلی ایجاد شده ناشی از صدور پروانه‌های بهره‌برداری معدنی در این بازه زمانی، به حدود 29.9 درصد می‌رسد.

  رشد صدور پروانه‌های بهره‌برداری

در استان‌های محروم

بررسی سرمایه مجوزهای صادره در بخش‌های صنعت و معدن نیز نشان‌دهنده آن است که در پایان 8 ماهه منتهی به آبان 1397، پیش بینی سرمایه‌گذاری در زمینه جوازهای تأسیس صادر شده، رشدی معادل 88 درصد را در قیاس با هشت ماهه منتهی به آبان ماه 1396 تجربه کرده است. بر این اساس، در حالی که سرمایه‌گذاری پیش بینی شده در زمینه جوازهای تأسیس صنعتی در پایان آبان ماه 1396، به حدود 101 هزار میلیارد تومان می‌رسید، در پایان آبان ماه سال جاری، این رقم به حدود 190 هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که هزینه عملیات اکتشاف معدنی که در واقع به معنای سرمایه‌گذاری انجام شده در زمینه گواهی کشف معدنی است، در بازه زمانی یاد شده حدود 0.6 درصد افت داشته و از حدود 39 میلیارد و 200 میلیون تومان، به حدود 38 میلیارد و 900 میلیون تومان رسیده است.

گزارش عملکرد وزارت صنعت در 8 ماهه منتهی به آبان 1397 اما نشان‌دهنده آن است که در این مدت، حدود 3هزار و 700 فقره پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری 38 هزار میلیارد تومانی و اشتغال حدوداً 68 هزار نفری در کشور صادر شده است. مقایسه این ارقام با مدت مشابه سال گذشته اما نشان‌دهنده افزایش 2.1 درصدی در تعداد، افزایش 97.6 درصدی در سرمایه‌گذاری و افزایش 6.9 درصدی در اشتغال است. علاوه بر این، بیشترین تعداد پروانه بهره‌برداری صادر شده در بین استان‌های کشور در این بازه زمانی، مربوط به استان اصفهان با 377 فقره و کمترین تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده نیز مربوط به استان استان خراسان شمالی با 12 فقره بوده است. این در حالی است که بالاترین میزان سرمایه‌گذاری مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری صادره را استان هرمزگان با حدود 19هزار میلیارد تومان و با سهم 50.3 درصدی به خود اختصاص داده است.

بررسی تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره به تفکیک استان‌ها در پایان 8 ماهه منتهی به آبان 1397 نشان‌دهنده آن است که استان چهارمحال و بختیاری، با رشدی معادل 47.2 درصد، بیشترین افزایش را در تعداد مجوزهای صنعتی صادر شده شاهد بوده است. استان‌های خراسان رضوی و خراسان جنوبی نیز به ترتیب با رشد 46.6 درصدی و 42.9 درصدی، بیشترین افزایش را در تعداد مجوزهای صنعتی صادر شده به خود اختصاص داده‌اند. در بازه زمانی پایان آبان ماه سال 1396 تا پایان آبان ماه سال جاری اما استان خراسان شمالی، با کاهش 52 درصدی در تعداد مجوزهای صنعتی صادر شده، بیشترین افت را از این نظر به خود اختصاص داده است.

استان‌های بوشهر و زنجان نیز به ترتیب با افت 48 درصدی و 41.1 درصدی، در رده‌های دوم و سوم بیشترین میزان افت از نظر صدور مجوزهای صنعتی صادر شده در این بازه زمانی قرار گرفته‌اند. در زمینه پروانه‌های بهره‌برداری صادره در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز منطقه آزاد قشم، با رشد 314.3 درصدی در بازه زمانی پایان آبان ماه 1396 تا پایان آبان ماه 1397 بالاترین رشد را در زمینه تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره به خود اختصاص داده است.

 این در حالی است که تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره در منطقه آزاد اروند، در همین بازه زمانی افتی معادل 35 درصد را شاهد بوده است.

این در حالی است که در پایان 8 ماهه منتهی به آبان سال جاری، بیشترین پروانه بهره‌برداری صادر شده با تعداد 589 مورد، متعلق به محصولات لاستیک و پلاستیک بوده و متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد در این گروه، حدود 2 میلیارد تومان بوده است. از دیگر سو، بالاترین سرمایه‌گذاری محقق شده در این مدت، در گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» بوده که با حدود 21 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری، به تنهایی حدود 53.9 درصد از سرمایه‌گذاری کل کشور در این حوزه را به خود اختصاص داده است. بیشترین اشتغال ایجاد شده در بازه زمانی مورد اشاره نیز در گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها، با حدود 9400 نفر گزارش شده است.