لطفا احمق نباشید!
روی برداشتن هر قدمِ شان به سمت معادن گنجی که معتقدند زندگیشان را از این رو به آن رو میکند، قسم میخورند؛ قدمهایی که قرار است از دل سنگهای چند میلیون ساله، گنجهای چند هزار ساله درآورند؛ رویایی که هر شب خوابش را میبینند و...
بخشهایی ارزشمند از معدنِ سنگ هخامنشی «الماس بُری سیوند» را سارقان به روش انفجاری تخریب کردند؛ معدنی ۲۵۰۰ ساله روی کوه «تنب کرم» در شمال شهرستان مرودشت استان فارس که سنگهایش را برای ساخت بناهای پاسارگاد مانند آرامگاه کوروش تراشیده بودند اما به دلیل وجود رگهها و ترکهایی که میتوانست عمر آن بناها را کم کند، در معدن به حال خود رها شدند.
اما حالا برخی افراد با هزار فکر و آرزو که احتمالا یکی از آنها پیدا کردن گنج در دل سنگهای چند میلیون ساله است، آنها را با دینامیت منفجر میکنند! شاید رگههای برخی سنگها را ردِ نشانی از باز کردن سنگ و چسباندنش بعد از قرار دادن گنج در داخل آن میدانند! سالهاست هر کس از راه میرسد و خود را به گونهای به فرهنگ و تاریخِ ایران باستان ربط میدهد، فقط در برابر تخریبهای قاچاقچیان و حفاران غیرمجاز دادِ «ای وای …» سر میدهد، اما کمتر کسی پیدا شده که با هدف فرهنگسازی و نشان دادنِ واقعیت قدمی جلو گذاشته باشد.اما دست کم مدتی است تعدادی از استادان دانشگاه و دوستداران میراث فرهنگی با شنیدن چنین اتفاقاتی در فضای مجازی آنها را مطرح کرده و سعی دارند به چنین افرادی بفهمانند درگیر چه اشتباهی هستند. مصطفی دهپهلوان، رییس موسسه باستانشناسی دانشگاه تهران، و مهدی رازانی، استاد دانشگاه هنر اسلامی تبریز، از آن جملهاند. آنها در صفحههای شخصی خود در فضای مجازی نیز برای فرهنگسازی در این زمینه تلاش میکنند: «توجیه نشدن گنجیابان درباره این مساله میراث فرهنگی و طبیعی ساخته شده از سنگ را در معرض خطر جدی قرار داده است.» یا «چطور میشود به گنجیابان فهماند که در درون سنگ چند میلیون ساله، گنج یا طلای چند هزار ساله نیست؟» محمدتقی عطایی، باستانشناس درباره وضعیت این معادن و اتفاقاتی که توسط حفاران برای این محوطههای تاریخی و طبیعی رخ میدهد، به ایسنا توضیح میدهد. او میگوید: در این منطقه روی دو کوه «سیوند» و «تنب کرم» معادنی از دوره هخامنشی وجود دارد. از آنجایی که کیفیت سنگهای این منطقه خوب است درغفلت کارشناسان میراث فرهنگی در استان فارس و اهمال وزارت صنایع ومعادن، مجوزهای زیادی برای برداشت سنگ و احداث معدن جدید در این منطقه تاریخی داده شده، و این امر باعث نابودی تدریجی آثار باستانی و به خصوص معادن کهن شده است.او با بیان اینکه بیش از ۱۰ معدن جدید در این منطقه تاریخی فعال است که مخل محیط زیست و آثار باستانی هستند و در حالت کلی منظر فرهنگی و طبیعی بین دو پایتخت هخامنشیان را از بین میبرند، اظهار میکند: متأسفانه تا امروز هیچ کدام از معادن دشتبال بین پاسارگاد و تختجمشید تعطیل نشدهاند، در حالی که از نخستین قدمهای میراث فرهنگی در این منطقه باید انجامِ این کار باشد، میگوید: متأسفانه این معادن جدید در حال نابودی محیط زیست و منظر طبیعی و فرهنگی پاسارگاد هستند. آنها هوای منطقه را برای مردم محلی آلوده کرده و بار ترافیکی ایجاد میکنند.
او تاکید میکند: مشخص نیست چرا و به چه دلیل وزارت صنایع و معادن و سازمان میراث فرهنگی اجازه چنین برداشتهایی را برای این منظر تاریخی میدهند.