ضرورت اصلاح نظام حکمرانی صنعت نفت و گاز
شانا|
سومین کنگره و نمایشگاه اکتشاف و تولید و ششمین کنگره و نمایشگاه صنعت حفاری دیروز در روز نخست این کنگره، چند تن از سخنرانان بر ضرورت اصلاح نظام حکمرانی صنعت نفت و گاز تأکید کردند.
رکن‌الدین جوادی، رییس شورای سیاست‌گذاری کنگره صنعت حفاری یکی از سخنران دیروز کنگره بود که با تأکید بر ضرورت اصلاح حکمرانی در صنعت نفت و گاز گفت: اصلاح حکمرانی، فرصت‌های خوبی برای توسعه صنعت نفت فراهم می‌کند.
وی در ادامه به تشریح دوره‌های برگزاری این کنگره پرداخت و یادآور شد: پایه برگزاری کنگره حفاری از سوی دوستان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب ایران در سال ۸۷ بنا نهاده شد که پایه‌ریزی بزرگی بوده است؛ این کنگره دومین دوره خود را سال ۹۳ در تهران برگزار کرد.
وی با اشاره به اینکه دوره‌های بعدی نیز به ترتیب در سال‌های ۹۴ تا ۹۷ برگزار شده است، از این کنگره به عنوان بزرگ‌ترین کنگره بالادست صنعت نفت در کشور نام برد و افزود: در این کنگره ۲۰ نشست تخصصی برگزار می‌شود که از این تعداد ۱۸ نشست در بخش حفاری و اکتشاف و تولید و دو نشست در زمینه استارتاپ خواهد بود.
معاون پیشین وزیر نفت با یادآوری اینکه ایران دارنده نخستین ذخایر گاز جهان و چهارمین ذخایر نفت جهان است، تصریح کرد: اگر کشفیات جدید در لایه ماسه‌ای و در آینده هیدرات‌های گازی را نیز به این ذخایر اضافه کنیم، شاید در نفت نیز به جایگاه نخست صعود کنیم. جوادی بر ضرورت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت تاکید کرد و گفت: امیدوارم مسیر پرشتاب توسعه صنعت نفت را فارغ از محدودیت‌های بین‌المللی ادامه دهیم.
فعالیت‌های استارتاپی تضمین‌کننده این شتاب است و باید به آن توجه داشت. وی با بیان اینکه حکمرانی در صنایع نفت و گاز یکی از محورهای مهم این کنگره است، تصریح کرد: اصلاح حکمرانی، فرصت‌های خوبی برای توسعه صنعت نفت فراهم می‌کند و از این رو، توجه به آن ضروری است.
لزوم اصلاح مدیریت کلان نفت
هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت نیز یکی دیگر از سخنرانان دیروز کنگره بود و در نشست تخصصی«چشم‌انداز صنعت نفت و گاز ایران؛ سناریوهای پیش‌رو» اظهار کرد: حرکت از فروش منابع خام به فروش محصولات با ارزش افزوده بالا، حرکت از دولت متکی به نفت به اقتصاد مبتنی برای نفت، بخشی از ضرورت تغییر رویکردها در سطح کلان در صنعت نفت است.
وی افزود: اگر در سیاست کلان کشور به صنعت نفت به عنوان گاو شیرده نگریسته شود خروجی متفاوتی نسبت به گذشته نخواهیم داشت.
فلاحتیان همچنین با اشاره به اینکه میانگین کنونی مصرف بنزین در کشور روزانه ۸۸ میلیون لیتر و تولید اندکی بیش از ۱۰۰ میلیون در روز است، گفت: در شرایط کنونی ظرفیت صادرات بنزین را داریم. معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت تصریح کرد: اگر در سال‌های پیش‌رو برای مصرف سوخت تدبیری اندیشه نشود و قیمت سوخت و کیفت خودروها افزایش نیابد، در دو سال آینده بار دیگر برای تامین بنزین مورد نیاز کشور با مشکل روبرو خواهیم شد. به گفته وی، توسعه میدان‌های غرب کارون، توسعه میدان‌های خشکی همانند آذر، تولید حداکثری میعانات گازی پارس جنوبی، تجهیز بالادست پارس جنوبی و... بخشی از برنامه‌های وزارت نفت در بخش بالادست صنعت است.
معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت با اشاره به اینکه تجاری‌سازی و ساخت اقلام پرمصرف صنعت نفت یکی از مسائلی است که بیش از گذشته بر آن تاکید شده است، گفت: در این زمینه ۵۱ قرارداد به ارزش ۵۹۷ میلیون یورو و ۴۳۳ میلیارد تومان با بخش خصوصی مبادله شده است.
پررنگ‌تر شدن نقش شرکت‌های ایرانی
سیدصالح هندی، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران نیز اتحاد و ائتلاف شرکت‌های E&P ایرانی را راهکاری برای توانمندسازی این شرکت‌ها و حضور فعالتر آنان در بخش بالادست صنعت نفت ایران عنوان کرد.
هندی روند تلاش‌های وزارت نفت برای توانمندسازی بخش خصوصی در بالادست صنعت نفت را تشریح و احراز صلاحیت شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی را در سال‌های اخیر اقدامی در همین راستا عنوان کرد.
وی یکی از اصلی‌ترین الزام‌های توانمندسازی این شرکت‌ها را ایجاد اتحادهای راهبردی و برقراری همکاری و ائتلاف بین این شرکت‌ها عنوان کرد و افزود: زنجیره ارزش بالادستی صنعت نفت دیربازده، اما پربازده است و شرکت‌های E&P می‌توانند با اتحاد با یکدیگر بیش از گذشته در بخش اکتشاف (E) تمرکز کنند.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: به همین منظور مدیریت اکتشاف با اخذ مجوز از هیات‌مدیره شرکت ملی نفت ایران بر آن است با برگزاری مناقصه محدود، تعدادی از بلوک‌های اکتشافی را به شرکت‌های ایرانی واگذار کند.
به گفته وی، بسیاری از شرکت‌های E&P ایرانی توان مالی و فنی لازم را برای ورود به این بلوک‌ها دارند. هندی اظهار کرد: تاکنون هیچ بلوک اکتشافی به بخش خصوصی کشور واگذار نشده است و این اقدام می‌تواند در افزایش نقش‌آفرینی بخش خصوصی در صنعت نفت موثر باشد.
گاز ایران باید به سمت LNG برود
محمدحسین عادلی، دبیرکل سابق مجمع کشورهای صادرکننده گاز نیز سخنران این کنگره بود. وی اظهار کرد که تقاضا برای گاز تا سال ۲۰۴۰، ۵۰ درصد افزایش می‌یابد و طبق برآوردها، ایران و چین در کنار امریکا و روسیه بزرگ‌ترین عرضه‌کنندگان گاز در آن سال خواهند بود
عادلی اظهار کرد: در چشم‌انداز سال ۲۰۴۰، جمعیت جهان ۱.۷ میلیارد نفر افزایش می‌یابد که از این میزان ۱.۶ نفر جمعیت شهری است. زمانی که جمعیت شهری بالا می‌رود، تقاضا برای انرژی افزایش می‌یابد.
دبیرکل پیشین مجمع کشورهای صادرکننده گاز یادآور شد: در سال ۲۰۱۷، ۸۱ درصد انرژی مورد نیاز جهان از انرژی‌های فسیلی تامین شده است و این میزان در ۲۳ سال آینده در بدترین حالت به ۵۶ درصد می‌رسد. عادلی با بیان اینکه بر اساس برآوردها، چین و ایران در کنار روسیه و امریکا چهار عرضه‌کننده نخست گاز در جهان در سال ۲۰۴۰ خواهند بود، گفت: امریکا و روسیه هم‌اکنون در صدر هستند.
وی با تاکید بر اینکه موقعیت گاز در سبد انرژی در آینده ممتاز خواهد بود، اظهار کرد: هم‌اکنون ۲۲ درصد انرژی جهانی از گاز تامین می‌شود که این میزان در سال ۲۰۴۰ به ۲۶ درصد می‌رسد، این در حالی است که تقاضا برای نفت از ۳۲ درصد به ۲۹ درصد کاهش خواهد یافت.
دبیرکل سابق مجمع کشورهای صادرکننده گاز با بیان اینکه آینده صادرات گاز مربوط به تجارت ال‌ان‌جی است و روسیه به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده گاز با خط لوله به سرعت به این سمت حرکت کرده است، افزود: هم‌اکنون سهم ال‌ان‌جی در تجارت جهانی ۳۳ درصد است که این میزان در سال ۲۰۴۰ به ۴۵ درصد می‌رسد و ال‌ان‌جی توانسته همه محدودیت‌های سیاسی را دور بزند.
وی، از افزایش تقاضا برای گاز، روند صعودی قیمت گاز، افزایش سهم ال‌ان‌جی، تمایل بالا برای تجارت گاز و... به عنوان چشم‌انداز بازار گاز نام برد و گفت: رویکرد ایران در بخش گاز باید به این سمت باشد.
برجام زمینه سرمایه‌گذاری خارجی را فراهم کرد
غلامرضا منوچهری، معاون پیشین توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران نیز به تشریح بخشی از فرایندهای کاری این شرکت پس از حصول توافق برجام پرداخت و ارایه بالغ بر ۱۲۰ MDP را که بیشتر مطالعات از سوی شرکت‌های بین‌المللی انجام گرفته است، یکی از این دستاوردها برشمرد.
منوچهری گفت: این حجم از مطالعات روی میدان‌های نفت و گاز ایران، اسناد و نتایج ارزشمندی را در اختیار شرکت ملی نفت ایران قرار داده است. وی ادامه داد: در آن برهه زمانی، گاه مذاکرات قراردادی ۱۵ میدان بطور همزمان دنبال می‌شد و حتی حدود ۱۰ قرارداد نهایی شده بود که با مشکلات بعدی، این فرآیند متوقف شد.
منوچهری به مذاکره با مرسک در لایه نفتی و میدان آب تیمور، نهایی شدن مذاکرات قراردادی با omv در بندکرخه، با DNV در چنگوله، با گازپروم نفت در آذر، با شل در کیش و ساینوپک در یادآوران اشاره کرد و افزود: مذاکرات قراردادی توسعه آزادگان هم با سه کنسرسیوم پیش می‌رفت که سرانجام با کنسرسیوم توتال، سی‌ان‌پی‌سی و شرکتی ایرانی نهایی شده بود.
این مذاکرات بعد از مشکلات برجام با سی‌ان‌پی‌سی دنبال شد، اما آنها هم نیامدند. منوچهری اظهار کرد: در صورت به ثمر نشستن مذاکرات توسعه‌ای پس از برجام، زمینه ۲۰۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در کشور فراهم می‌شد.
