فاتحان اتاق نهم ؛بزرگانی که جاماندند

تعادل|  فرشته فریادرس |

«صبح روز یازدهم اسفند 97؛ هتل لاله واقع در خیابان حجاب»؛ محوطه ورودی هتل شلوغ و پرازدحام بود. از همان ساعت‌های اولیه صبح خیلی‌ها آمده بودند تا رای‌های خود را در سیستم الکترونیکی به ثبت برسانند و وکلای خود را راهی خیابان وزراء کنند. در محل رای‌گیری انتخابات در حالی از ساعت 8 صبح به روی فعالان اقتصادی باز شد که از همان ابتدا نشانه‌های حضور گسترده صاحبان کسب و کار خودنمایی می‌کرد. مشارکت بی‌سابقه و حضور چهره‌های شاخص در همان ساعات اولیه کم سابقه بود. اما براساس اعلام هیات نظارت بر انتخابات اتاق تهران، 14هزار و 900 نفر از اعضای اتاق تهران قادر به مشارکت در نهمین دوره انتخابات اتاق بودند  که پس از اعلام انصراف تعدادی از نامزدها، 150 نفر به عنوان نامزد نهایی این دوره از انتخابات شناخته شدند. بنابراین نام 150 کاندیدا در دستگاه‌های رای‌گیری ثبت شد و رای‌دهندگان و دارندگان کارت بازرگانی و عضویت می‌توانستند رای خود را به نام آنها اعلام کنند. بر اساس آخرین آرا که در جدول زیر آمده است بزرگانی مانند اسدالله عسگراولادی،یحیی آل اسحاق و خاموشی از ورود به اتاق تهران جاماندند.

    روایت زمانی رای‌گیری

انتخابات نهمین دوره هیات نمایندگان اتاق تهران مانند سایر اتاق‌های سراسر کشور، روز گذشته در محل هتل لاله برگزار شد. «زمان رای‌گیری ساعت 8 صبح بود.» فعالان اقتصادی بخش خصوصی روز گذشته پای صندوق رای آمدند تا سرنوشت چهارساله را به دست وکلای تصمیم‌ساز خود بسپرند. از نکات قابل‎توجه این دوره از انتخابات، حضور بالای تجار و کارآفرینان جوان در پای صندوق‌های رای بود. با استارت زمان رسمی اخذ رای و بنابر اعلام هیات بر نظارت انتخابات اتاق، خبرنگاران و عکاسان روزنامه‌ها، نشریات، خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری رسمی و ثبت شده، اجازه حضور در محل اخذ رای را داشتند و دارندگان این کارت صرفا مجاز به تردد در محل‌های مجاز و حضور در اتاق خبرنگاران را داشتند. بر همین اساس ورود افراد غیرخبرنگار، وابستگان و فعالان رسانه‌ای نامزدها به حوزه انتخابات ممنوع بود. از این رو، ازدحام جمعیت بیشتر در محوطه هتل قابل مشاهده بود و فضای آرامی در محل اخذ رای حاکم بود. در لابی هتل، خبرنگاران از هر فرصتی استفاده و با چهره‌های شاخص جریان‌های انتخاباتی گفت‌وگو  می‌کردند  و نظرشان را در مورد روند انتخابات و بعضا پیش‌بینی‌شان را از نتیجه این رقابت جویا می‌شدند.

 از آن‌سو، با وجود اینکه انجمن نظارت بر انتخابات نهم اتاق تهران، بر عدم حضور رای‌دهندگان پس از رای دادن در محوطه تاکید کرده بود، اما برخی از کاندیداها و همراهانشان بر خلاف این قانون، در فرآیند رای‌گیری در محوطه حضور داشته و به گفته برخی از افراد حاضر در محوطه مشغول صحبت و لابی کردن بودند. بر اساس اعلام هیات نظارت بر انتخابات اتاق تهران، 14هزار و 900 نفر از اعضای اتاق تهران قادر به مشارکت در نهمین دوره انتخابات اتاق بودند، که پس از اعلام انصراف تعدادی از نامزدها، 150 نفر به عنوان نامزد نهایی این دوره از انتخابات شناخته شدند. بنابراین نام 150 کاندیدا در دستگاه‌های رای‌گیری ثبت شد و رای‌دهندگان و دارندگان کارت بازرگانی و عضویت می‌توانستند رای خود را به نام آنها اعلام کنند. همچنین براساس ضوابط از پیش تعیین شده، کارت‌های بازرگانی به مدت 12 ماه مستمر و کارت عضویت به مدت 18 ماه مستمر به عنوان شرایط رای‌دهندگان مورد پذیرش برای رای دادن بود. بنابراین آن دسته از اعضای اتاق تهران که کارت عضویت و بازرگانی آنها از این نظر دارای ایراد است و کسانی که دارای کارت هستند اما کارت آنها به دلیل عدم پرداخت بدهی مالیاتی و بیمه‌ای تمدید نشده، حق شرکت در انتخابات را نداشتند.  در همان ساعات اولیه صبح؛ یعنی تا ساعت 30: 9 دقیقه صبح (یک ساعت و نیم پس از شروع انتخابات) تعداد شرکت‌کنندگان در انتخابات در اتاق تهران 274 نفر اعلام شد. اما در ساعت 12 یعنی به فاصله دو ساعت ونیم بعد، تعداد 1330 نفر در انتخابات نهمین دوره هیات نمایندگان اتاق تهران شرکت کردند. البته آمار رای‌دهندگان تا ساعت 14 به تعداد 1330 نفر افزایش یافت. تا لحظه تنظیم این گزارش و تا ساعت 17 میزان مشارکت رای دهندگان به 3080 نفر رسید. براساس میزان حضور رای‌دهندگان در 4 ساعت ابتدایی اخذ رای، پیش‌بینی می‌شد که فشردگی فرآیند رای‌گیری با اتمام ساعت کاری حضور رای‌دهندگان در ساعات بعد از ظهر بیشتر باشد. براساس اعلام هیات‌ نظارت بر انتخابات اتاق تهران، تعداد کل آرای ماخوذه ساعت 19:00، 3403 رای بوده که 75 نفر بیش از دوره گذشته است.

    شائبه‌های انتخاباتی

اگرچه اخذ رای در فضایی کاملا آرام و بدون هیچ تنشی در حال انجام بود، اما انتقاداتی نسبت به شیوه برگزاری انتخابات، حتی حین اجرای آن مطرح بود. براین اساس، برخی از چهره‌های فهرست‌های انتخاباتی منتقد نسبت به ترکیب کنونی اتاق تهران، شائبه‌هایی را نسبت به برگزاری انتخابات اتاق به شکل الکترونیکی در فضای مجازی مطرح کردند. این در حالی است که بسیاری از فعالان اقتصادی، برگزاری انتخابات به صورت الکترونیک را نقطه عطف این دوره از انتخابات می‌دانند که به گفته آنها، اخذ رای در زمانی کمتر از سه دقیقه، موجب تسریع در فرآیند رای‌گیری شده است. در همین حال، ابراهیم بهادرانی، رییس هیات نظارت بر انتخابات اتاق بازرگانی تهران برای پاسخ به این شبهات در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: انتخابات در کمال شفافیت در حال برگزاری است و اینکه برخی می‌گویند مسائلی در نهمین دوره انتخابات شکل گرفته، چنین نیست؛ چراکه رای‌گیری از فعالان اقتصادی بطور الکترونیکی انجام می‌شود و بنابراین تخلفی در نحوه رای‌گیری صورت نگرفته است. در فرآیند  رای‌گیری به شیوه الکترونیکی، هر رای‌دهنده مجاز است که در ۴ گروه تخصصی که آیین نامه انتخابات اعلام کرده، ۴۰ منتخب را اعلام کرده و ثبت رای کند. علاوه بر این صندوق‌های اخذ رای الکترونیکی نیز دستگاه‌هایی هستند که فرآیند ثبت رای را به صورت الکترونیکی صورت می‌دهند. حین رای‌گیری به هیچ عنوان امکان شمارش یا شناسایی میزان آرای کاندیداها وجود ندارد و شمارش آرا با پایان زمان رای‌گیری و اعلام هیات نظارت و توقف بخش رای‌گیری شروع می‌شود و همه صندوق‌ها به صورت الکترونیکی شمارش آرا شده و تجمیع آرا نیز صورت می‌گیرد و نتیجه نهایی اعلام شده است. بنابه توضیحات مدیر پروژه سامانه رای‌گیری الکترونیکی انتخابات دوره نهم اتاق‌های بازرگانی کشور، ثبت رای و ادبیات بحث تقلب در این حوزه به هیچ عنوان پذیرفته شده نیست و راستی‌آزمایی‌های لازم نیز به جهت حساسیت‌هایی که از بعد اجرایی وجود دارد، محرز شده است. حمید خیرالهی با اشاره به اینکه در ۳۴ اتاق بازرگانی کشور انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار می‌شود، تاکید کرد که تمام فرآیندهای مربوط به بحث‌های اجرایی که آیا کاندیداها مجاز به داشتن نماینده دارند، کاملا به جای خود باقی است و اختلالی در روش برگزاری الکترونیکی انتخابات ایجاد نمی‌شود. بعد از اتمام رای‌گیری، نتایج حداکثر ۲ ساعت اعلام می‌شود. بر این اساس نتایج انتخابات ابتدا در اختیار شورای عالی نظارت قرار می‌گیرد و پس از تایید نهایی، اعلام رسمی نتایج صورت می‌گیرد.

خیرالهی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این دستگاه‌ها به لحاظ فنی دچار خطایی است که صحت آراء را خدشه‌دار کند، چراکه برخی کاندیداها معتقدند که در انتخابات  ممکن است تقلب صورت گیرد و گزارش این تخلفات نیز به دادستانی کل کشور نیز ارایه شده است، عنوان کرد که این تجهیزات، دستگاه‌هایی است که دارای گواهینامه‌های امنیتی از آزمایشگاه‌های معتبر کشور است و مراجع نظارتی کشور نیز صحت تاییدیه‌ها را اعلام کرده‌اند. این مواردی که اعلام شده، از نظر اطلاعاتی که در صندوق‌ها قرار داده می‌شود، مطابق با اطلاعاتی است که برگزارکننده به مجری ارایه شده و دقیقا همان اطلاعات بارگذاری شده است. بنابه توضیحات او، دستگاه‌ها حسی روی اسامی و کدها ندارد و اطلاعاتی که از اتاق بازرگانی دریافت شده و درون دستگاه‌ها قرار می‌گیرد، کاملا کدشده بوده و درون دستگاه قرار می‌گیرد، بنابراین امکان تقلب یا خطا وجود ندارد. هیچ هوشمندی نسبت به کدها از سوی دستگاه‌ها وجود ندارد و برخورد با هر رای‌دهنده یا کد کاندیدا، کاملا یکسان است. البته این موارد تقلب که مطرح می‌شود، موارد عمومی است که مصداقی هم ندارد. او این راهم گفت که چند دوره مانور برگزار کردیم، صحت دستگاه‌ها راستی‌آزمایی شده است.

از سوی دیگر، حین برگزاری انتخابات، طیف پیشگامان تحول خبری را با این مضمون که «بیش از ۳۰۰ کارت بازرگانی ۵ ساله رای‌دهندگان به لیست پیشگامان تحول به دلایل واهی ابطال شده است» را روی خروجی کانال تگرامی‌شان درج کردند. در توضیح این خبر آمده بود که «ستاد برگزاری انتخابات، اجازه رای به دارندگان کارت بازرگانی ۵ ساله که خواهان رای دادن به لیست پیشگامان تحول هستند، را به دلیل عدم پرداخت یک درهزار و سه در هزار نداد. این درحالی است که سهم اتاق بازرگانی از محل فعالیت‌های اقتصادی، بطور قانونی نباید تاثیری در روند انتخابات داشته باشد.»

    رقبای انتخابات اتاق

از زمان آغاز رقابت‌ها تا پیش از اعلام نتایج انتخابات اتاق تهران، بیشتر دو ‎گروه «ائتلاف برای فردا» و «پیشگامان تحول»، به عنوان رقبای اصلی این انتخابات شناخته می‌شدند، امابه مرور و با نزدیک شدن به زمان انتخابات لیست‌های دیگری   با نام‌های «تشکل‌ها و کارآفرینان اقتصاد ملی»، «همه برای ایران»، و فهرست «شایستگان» اعلام موجودیت کردند.

اما روز گذشته در همان ساعات ابتدایی صبح، طیف حاکم بر اتاق تهران یا همان «ائتلاف برای فردا» همگی آمده بودند و مصمم بودند تا یک‌بار به مانند انتخابات سال 1393، «چهل» کرسی هیات نمایندگان اتاق تهران را یک جا به دست بگیرند. البته انتخابات 97 اتاق تهران برای آنها کمی متفاوت والبته سخت‌تر از انتخابات سال 1393 به نظر می‌رسد. نخست اینکه برخی از چهره‌های شاخص جریان «ائتلاف برای فردا» از جمله «مهدی جهانگیری، پدرام سلطانی و سید حامد واحدی و مهدی پورقاضی» در این تورنمنت انتخاباتی حضور نیافتند. از این رو، «ائتلاف برای فردا» از همراهی این چهره‌های شاخص بی‌بهره ماند. سوی دیگر ماجرا؛ رقابت با طیف «پیشگامان تحول» بود. چراکه این اعضای طیف هم قدرتمند آمده بودند تا انتقام شکست دوره قبلشان را از ائتلاف فردایی‌ها بگیرد. «پیشگامان تحول» با چهره‌هایی چون «محمد رضا بهزادیان، سیدحمید حسینی، اسدالله عسگراولادی و مجید رضا حریری» پابه میدان رقابت گذاشته بودند تا بلکه با به دست آوردن کرسی‌های بیشتر، ترکیب یکدست اتاق هشتم را بر هم بزنند. حال با همه این جریانات تا لحظه تنظیم این گزارش، رای‌گیری همچنان ادامه دارد و هنوز مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار جریان‌های انتخاباتی باشد. رییس هیات نظارت بر انتخابات اتاق تهران در عین حال پیش‌بینی کرد که تعداد مشارکت‌کنندگان در این انتخابات از 4 هزار نفر فراتر رود و میزان مشارکت در این دوره از میزان مشارکت در دوره قبل پیشی بگیرد.

براساس این گزارش، اتاق تهران ۶۰ عضو هیات نمایندگان دارد که ۴۰ نفر آنان با ترکیب ۱۶ نفر از بخش بازرگانی، ۱۴ نفر از بخش صنعت، ۴ نفر از بخش معدن و ۶ نفر از بخش کشاورزی به مدت ۴ سال انتخاب می‌شوند. ۲۰ نفر دیگر اتاق نیز اعضای منصوب دولتی هستند.

رای گیری انتخابات نهم که یک و نیم ساعت تمدید شده بود، در ساعت ۱۹:۳۰ پایان یافت، که براساس آخرین آمار اعلامی، سه هزار و ۴۱۷ نفر در این دوره از انتخابات شرکت کردند. اما شب گذشته، هنگامی که نام برندگان از صندوق های رای بیرون آمد، مشخص شد که طیف «ائتلاف برای فردا فاتح انتخابات نهم  است.بنابر آمار اعلامی این طیف توانست تمامی صندلی های بخش خصوصی در هیات نمایندگان اتاق تهران را از آن خود کرد.