جهش 97 و آرامش 98
رسول رحیم نیا|
تحلیلگر بازار سرمایه|
در سال 97 بازار سرمایه در تمام بخش ها اعم از سهامی و کالایی با جهش های زیادی مواجه شد. به طوری که شاخص کل بورس و اوراق بهادار ابتدا 6 رقمی شدن را تجربه کرد و از مرز 100 هزار واحدی عبور کرد و سپس با جهش های شارپی خود تا مرز 200 هزار واحد هم پیش روی کرد. اما پس از فروکش کردن هیجانات بازیگران بازار سرمایه و اصلاح شاخص، شاهد آن هستیم که بازار به حالت تعادلی نسبی رسیده است. حال اگر بخواهیم دلایل رشد شدید بورس در نیمه سال 97 را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که افزایش نرخ دلار، به عنوان اصلی ترین عامل به چشم می آید. زیرا به تبع افزایش نرخ ارز، حجم و نرخ فروش شرکت ها نیز افزایش یافت، ارزش جایگزینی شرکت ها بر اساس محاسبه ارزی نیز با افزایش روبرو شد و در نتیجه تمام این اقدامات، سهامداران جدید و قدیم به بازار پا نهادند. اما از آبان ماه به بعد، ریسک تحریم ها دوباره بر سر بازار سرمایه، سایه افکند. بر این اساس، نگرانی برای توان فروش صادراتی کالاها و بازگشت ارزی آن پیش آمده است، زیرا اولین تاثیر تحریم، مبادلات مالی بین المللی را نشانه گرفته است. از سوی دیگر موضوع تایید لوایح مالی مربوط به «اف ای تی اف» که به صورت رفت و برگشتی از مجلس به شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در حرکت بود و تایید نمی شد، نگرانی های زیادی را برای فعالان بازار سرمایه ایجاد کرده بود. اما اکنون که 4 ماه مهلت تمدید شده برای آن در نظر گرفته شده و مجمع تشخیص مصلحت نظام قول بررسی داده، فشار از روی بازار برداشته شده است. همچنین مدت زمان تسویه اعتباری کارگزاری ها نیز به پایان رسید و این موضوع به جان گرفتن دوباره بازار در روزهای پایانی سال 97، کمک خواهد کرد. لازم به ذکر است که رصد صورت های مالی شرکت ها،حاکی از تداوم فروش آنها در دوران تحریم است که این موضوع نیز اطمینان خاطر بازار را قوت بخشیده است. در این شرایط بازار سال 97 به دلیل آنکه عمدتا بازار روند خوبی داشت، نهاد ناظر دخالت نکرده اما در روزهای بد بازار کمی حمایت کردند. به طور کلی دخالت ناظر در روزهای رکود و با حمایت از سهم های بنیادی انجام می شود. حال اگر بخواهیم چشم اندازی از بازار در سال 98 ارائه کنیم، ابتدا نگرانی های بازار منوط بر تصویب لوایح مالی مربوط به «اف ای تی اف» در مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال آینده مطرح می شود. همچنین در اردیبهشت ماه، تمدید یا عدم تمدید معافیت خریداران نفت ایران مشخص می شود. اطمینان پیدا کردن از این که شرکت ها در سال 97 با توجه به کاهش قدرت خرید،به اندازه سال قبل فروش دارند یا نه نیز یکی دیگر از عوامل نگرانی بازار در سال آینده است. حال اگرلوایح مالی تصویب نشود، با افزایش نرخ دلار مواجه می شویم که این موضوع نیز به رشد بازار منتهی می شود، اگر تصویب شود نیز وضعیت فروش صادراتی شرکت ها با بهبود بیشتری مواجه می شود و در نهایت مزیت سرمایه گذاری دربازار ایجاد می کند. اما به طور کلی به نظر نمی رسد که در سال آینده، جهش هایی مانند امسال در بورس داشته باشیم. مگر این که اتفاقاتی نظیر افزایش صد در صدی قیمت دلار را داشته باشیم که البته اکنون نشانه هایی از احتمال این افزایش نرخ ارز در سطح کلان اقتصادی کشور مشاهده نمی شود.
